susa | literaturaren zubitegia | literatur emailuak | armiarma | klasikoak | aldizkarien gordailua | basquepoetry | euskarari ekarriak

« Ile beltzetik ile zurira, bidaztiaren baitako izuak | Pitotxa asfaltoa joz »

Lo zaudela zabaldu dizkizut begiak / Mikel Etxaburu / Erein, 2016

Mundura jaurtikia Javier Rojo / El Diario Vasco, 2017-03-04

Liburu hau Mikel Etxabururen literatur ibilbidean hirugarren mugarria da, poesiari dagokionean. Gainera, nolabaiteko errekonozimendu instituzionala jaso du liburuak, Blas de Otero – Bilbo Uria poesia lehiaketaren irabazlea izan baitzen. Liburu honetan agertzen diren testuen oinarrian planteamendu existentzialista dagoela esan daiteke. Izan ere, existentzialismoaren inguruan idatzitako literaturan ohikoak diren bi jarrera agertzen zaizkigu poema hauetan. Lehenengo eta behin, bakardadearen sentimendua. Sentimendu honek alderik alde zeharkatzen du. Baina bakardadea ez dugu momentu jakin batean gizakiak pairatzen duen egoera moduan ulertu behar. Bakardadea egoera da, bai, baina kanpoko baldintzek markatzen duten egoera baino gehiago, bakardadea gizakiaren berezko ezaugarria da, bere izaerari dagokion ezaugarria. Berezko ezaugarri horren islak dira azalezko bakardade egoerak. Gizakia berez baitago bakarrik, bakardade hori nolabait gainditzeko ahaleginetan aritzen delarik. Besteekiko harremanak, ordea, gehienetan azalekoegiak izaten dira, eta haiekin sentimendu hori pixka bat leuntzea baino ez da lortzen normalean. Bakardade sentimendu honekin batera existentzialismoa gogora ekartzen duen bigarren osagaia mundura jaurtikia izateko sentsazioa dugu. Gizakia munduan dago. Baina mundu hau arrotz zaio askotan, bertan egokitzea ezinezkoa izango balitzaio bezala. Ingurua arrotz zaio gizakiari, eta inguru horren eta gizakiaren artean lubaki moduko bat altxatzen da. Bakardadearekin bezala, arroztasun sentimendu hau izaerazko ezaugarri moduan ulertu behar dugu, egoera horietan izaera bera islatzen bada ere. Poema hauetan, dena dela, ez da etsipenean jausten. Sentimendu eta sentsazio hauek markatuta, gizakiak begirada barnera biltzen du, kanpoko harrabotsari aurre egin diezaiokeen esentzialaren bila, horixe baita gizakiari dagokion benetako esparrua, non bere burua garatzeko aukera aurki dezakeen.