« Gaitza zer den | Egia biluzik »
Hamar manamenduak / Xabier Etxaniz Rojo / Erein, 2002
Arauak hautsiz Javier Rojo / El Correo, 2003-01-22
“Hamar mandamenduak” deitzen da Xabier Etxaniz Rojoren narrazio liburu hau, nahiz eta hamaika izan bertan agertzen diren mandamenduak eta ipuinak. Mandamenduek, aginduek, beti dute berez, haiek ez betetzeko joera, kontrakarrean ibiltzeko tentazio liluragarria. Debekuek, antza, gonbidatzen dute debekatutakoa egitera, aginduei muzin eginez. Premisa honen gainean eraikita agertzen bide dira liburu honetako ipuinak. Mugan, gizartearen mugan, normalitatearen mugan zein zorotasunaren mugan, dauden pertsonaiak izaten dira istorio hauteko protagonistak. Eta mugan dauden pertsonaia hauek, hamar mandamenduen itxurapean gure gizartearen oinarrian dauden arauak hausten dituzte. Pertsonaiak, agian, eskematikoegiak dira, eta idazleak kontatzen dituen istorioetan sorpresaren bat gordetzeko asmoa badu ere, azkenean, nahikoa errez aurreikus dezake irakurleak istorio hauetan azalduko zaiona, behin eta berriro paradoxa erabiltzen baita. Umore falta ere ez dute istorio hauetako batzuek, baina honelako planteamenduen gainean egindako liburu batean espero daitekeenez, umore beltza da bertan nagusitzen dena. Edonola ere, liburu koherentea egiten saiatu da idazlea, halako egitasmoari hasieratik eta bukaeraraino ekinez.
Kontra
Ane Zubeldia Magriñá
Irati Majuelo
Denbora galduaren bila / Swann-enetik
Marcel Proust
Aritz Galarraga
Iraileko zazpi egun
Eneko Azedo
Aiora Sampedro
Iragan atergabea
Julen Belamuno
Mikel Asurmendi
Anatomia bertikalak
Lierni Azkargorta
Ainhoa Aldazabal Gallastegui
Lurrez estali
Ximun Fuchs
Jon Jimenez
Irakurketaren aldeko manifestua
Irene Vallejo
Mikel Asurmendi
Poesia guztia
Safo
Mikel Asurmendi
Josefa, neskame
Alaitz Melgar Agirre
Jon Jimenez
Oihaneko ipuinak
Horacio Quiroga
Jon Jimenez
Reset
Aitziber Etxeberria
Mikel Asurmendi
Baden verboten
Iker Aranberri
Jose Luis Padron
Gizaberetxoak gara
Mikel Urdangarin Irastorza
Jon Jimenez
Iragan atergabea
Julen Belamuno
Hasier Rekondo