kritiken hemeroteka

8.528 kritika

« | »

Eta harkadian ni / Anjel Erro / Elkar, 2002

Klasizismoaz Jon Kortazar / El País, 2002-12-30

Joseba Jaka II. Beka jaso ondoren, Anjel Errok Eta harkadian ni poema liburu ederra argitaratu du Elkarren.

Olgetaria da, ironiaz josia, eta abangoardiaren ondorengoetan poesiak eman duen, eta gure artean asko erabili ez den bide bati ekiten dio: neoklasizismoari.

Bestetan aipatu dugu modernitate ondorengo mugimendua hasi zela, “dena esanda dago” famatuaren ondoren berriz hizkuntzarekiko mesfidantza gureganatu eta esaten berriro hastean. Mugimendu desberdinak batzen dituen egoera da modernitate ondorena: kasutan, hemen bezala, esana bere hartan onartzen da, ironia nagusitzen bada ere: “Oro errana da, aspaldidanik./ Oro errana dela ere errana da./ Oro errana da, bada ezinbestean./ Oro errana da, baina ez nik”.

“Ni” hori hasten da mintzatzen bere kode propioan. Poema horretatik hasita, bidea neoklasizismoz jasotzen da. Epigramak irakurtzean ezin izan dut burutik kendu zein ongi argitu den bidea: zenbaki erromatarrek mugatzen dute irakurketa. Erromako itzalpean gaude. Baina itzala besterik ez da jokoa: euskal izenak era latinoz maiz ematen ditu, tonua sinesgarri bihurtuz. Aise erabiltzen dugun euskara-gaztelera jokoa, Errok latina eta euskararen arteko bihurtu du. Eta gaiak zabal doaz, maitasun eta erotismo jokotik, poesiaren bidera.

Irri azpian poesiari buruzko ahalbidea zabaltzen da, eta hori adierazten du bukaerak: “Argitu iezadazu bederen/ narratiboa edo lirikoa zaren/ chillida nahiago ala oteiza/ poesian sinesten jarraitzen ote”.

Azken kritikak

Izena eta izana
Jon Gerediaga

Asier Urkiza

Amok
Stefan Zweig

Nagore Fernandez

Auzo madarikatua
Felix Urabayen

Jon Jimenez

Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell

Amaia Alvarez Uria

Olatuak sutzen direnean
Haritz Larrañaga

Joxe Aldasoro

Bisita
Mikel Pagadi

Mikel Asurmendi

Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell

Asier Urkiza

Eresia
Goiatz Labandibar

Nagore Fernandez

Carmilla
Joseph Sheridan Le Fanu

Paloma Rodriguez-Miñambres

Borrero txiki bat
Xabier Mendiguren

Mikel Asurmendi

Puntobobo
Itxaso Martin Zapirain

Jon Jimenez

Txori Gorri. Andre siux baten idazlanak
Zitkala-Sa

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Profilak (Mugetan barrena)
Amaia Iturbide

Paloma Rodriguez-Miñambres

Paradisuaren kanpoko aldeak
Bernardo Atxaga

Mikel Asurmendi

Artxiboa

2025(e)ko ekaina

2025(e)ko maiatza

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

2024(e)ko abuztua

2024(e)ko uztaila

Hedabideak