kritiken hemeroteka

8.288 kritika

« | »

Orube abandonatuak / Garazi Kamio / Elkar, 2014

Etzanarazitako argazkiak Amaia Alvarez Uria / Argia, 2015-11-08

Mario, Miren eta Maider dira Garazi Kamioren bigarren lanaren protagonistak eta eleberri honetako ardatzak. Hiru pertsonaia, hiru esperientzia, hiru belaunaldi. Baina aldi berean, partekatutako hainbat kontu dituzte. Hirurek izan dute bere bizitzan norabide aldaketa bortitza. Horren ondorioz haien ingurukoak urrun dituzte. Hori dela eta, higuina, beldurra eta antsietatea ohiko eta arrunt bilakatu zaie, eztarrian gora edo bizkarrezurretik gora agertzen zaizkie, nahi baino gehiagotan.

Oso baliabide urri eta xumeekin eraiki du Kamiok nobela hau, hala ere, honen efektua handia da, irakurri ostean zurekin geratzen den horietakoa. Biluzia eta zuzena da bere prosa, pertsonaiek, egoerek eta irudiek hartzen dute pisua eta esangura ematen diote narrazioari. Mario, Miren eta Maiderren istorioak elkarrekin tartekatuta kontatuko dizkigu, modu linealean eta artifiziorik gabe. Haien pasio eta gorabeheren testigu bihurtuko gaitu, haien miseriaren voyeur, akaso haien patuaren erantzule ere bai.

Bazterretara begira jartzen gaitu egileak lan honetan, eta honen harira, duela gutxi zendu zen Eduardo Galeanoren Los nadies poema etorri zaigu burura: “…historia unibertsalean agertzen ez direnak, baizik eta herri aldizkarietako gertakarien atalean…” direlako. Outsiderrak, loserrak, subalternoak dira zentrora ekarriak. Mendebaldeko kultura garaikidearen hiru arotako adibideak ekarri dizkigu, “jarraitu beharreko bidetik” desbideratu direnak agerian jarriz.

Egilearen lehen lanarekin, Beste norbaiten zapatak ipuin bildumarekin, joan etorriak ditu Kamioren bigarren lan honek: egunerokotasunaren iluntasun eta isiltasunei erreparatzen die, hausturak jasandako pertsonak ditugu orriotan, horri buelta emango dioten zain gaude irakurri bitartean, haien ezintasun eta oztopoak banan-banan ezagutuz. Baina hemengo tonua motelagoa da, goibelagoa, agertzen diren irribarreak antzeztuak baitira, bestelakorik ez dago.

Inoiz sentitu duzue kalera irten eta “inor eta inork ikusterik nahi” ez izatea? Zuen burua ispiluan ikusteko erreparorik? Zuen bizitza orube abandonatu bihurtzen ari den susmorik? Hori da liburu honek erakutsi diguna. Hasierako Joseba Sarrionandiaren aipuak islatzen du testuaren mamia: “Exilio é se esconder num armário con medo de que alguém o abra e com medo de que nehum o abra”. Finean, “etzanarazitako argazkiei” buelta emango diezue hor nor dagoen eta zergatik dagoen ezkutuan jakiteko, liburu hau eskuartean hartzen baduzue.

Azken kritikak

Gizon barregarriak
Joxean Agirre

Asier Urkiza

Barbaro iraun
Louisa Yousfi

Amaia Alvarez Uria

Izotz ura
Lide Hernando Muñoz

Aiora Sampedro

Palestinaren okupazioaz eta kolonizazioaz
Perry Anderson

Irati Majuelo

Itzulerak
Miren Agur Meabe

Aiora Sampedro

...eta gauetik, euria
Fertxu Izquierdo

Jon Jimenez

Carvalho Euskadin
Jon Alonso

Asier Urkiza

Hitzak palmondo
Silvia Federici

Nagore Fernandez

Altxa, hildakoak
Fred Vargas

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Alderdi komunistaren manifestua
Karl Marx / Friedrich Engels

Aritz Galarraga

Maitasun kapitala
Karmele Jaio

Mikel Asurmendi

Larrosa bat Groenlandian
Iban Garro

Paloma Rodriguez-Miñambres

Jausiz
Alain Mendizabal Diaz

Maddi Galdos Areta

Hiriak eta urteak
Xabier Montoia

Irati Majuelo

Artxiboa

2024(e)ko martxoa

2024(e)ko otsaila

2024(e)ko urtarrila

2023(e)ko abendua

2023(e)ko azaroa

2023(e)ko urria

2023(e)ko iraila

2023(e)ko abuztua

2023(e)ko uztaila

2023(e)ko ekaina

2023(e)ko maiatza

2023(e)ko apirila

Hedabideak