« Aberasteko modukoa | ‘Concerte pour le main gauche’ »
Orain hilak ditugu / Karmele Jaio / Elkar, 2015
Sentimenduen adierazpena Javier Rojo / El Correo, 2015-09-19
Karmele Jaio, narraziogintzan duen kalitatearen frogak utzi ondoren, poesian ere hasi da. Idazlearentzat berria (berria plazara begira, behintzat) den esparru honetan agertzen den lehenengo emaitzak “Orain hilak ditugu” du izenburua. Artifizio poetiko handirik gabeko poema batzuen bidez, “ni” batekin identifikatutako subjektu poetikoa helduaroan kokaturik gaertzen da. Baina helduaroan egotearena adin kontu bat baino zerbait gehiago da, jarrera bat, non munduaren problematizazioa nabarmentzen baita. Gaztaroko ilusioak eta itxaropenak alde batera utzita, errealitate gordinarekin topo egiten du subjektu horrek, eta talka horretan nabarmentzen da mundua ez dela behin amestu bezalakoa. Ikuspuntu honetan, garrantzi handia du heriotzaren presentziak, pertsonen bizitzan gero eta agerpen handiagoa duen osagaia den aldetik. Subjektu poetikoak sentitzen duena adieraztea dute helburu poema hauek, halako eran non sentimenduen adierazpena beste edozein gauzaren gainetik nabarmentzen baita. Eta horretarako, idazleak hurbilen daukan mundura jotzen du. Esan daiteke liburu honen oinarrian gauza txikien estetika dagoela.
Honelako osagaiekin normala da poema liburu honek tonu melankoliko eta intimista edukitzea, mundua leiho lausotu baten beste aldetik bezala begiratzen da-eta.
Karmele Jaiok narraziogintzan erakutsi du bere trebetasuna, eta, liburu honen bidez, beste literatur bide batzuk zabaldu nahi dituela esan daiteke. Poemak egiteko euskarri nagusi moduan bere sentimenduak diruditenak erabili ditu idazleak. Baina iruditzen zait sentimenduak adieraztea ez dela nahikoa poesia egiteko, nitasun horren gain zerbait gehiago behar dela.
Kontra
Ane Zubeldia Magriñá
Irati Majuelo
Denbora galduaren bila / Swann-enetik
Marcel Proust
Aritz Galarraga
Iraileko zazpi egun
Eneko Azedo
Aiora Sampedro
Iragan atergabea
Julen Belamuno
Mikel Asurmendi
Anatomia bertikalak
Lierni Azkargorta
Ainhoa Aldazabal Gallastegui
Lurrez estali
Ximun Fuchs
Jon Jimenez
Irakurketaren aldeko manifestua
Irene Vallejo
Mikel Asurmendi
Poesia guztia
Safo
Mikel Asurmendi
Josefa, neskame
Alaitz Melgar Agirre
Jon Jimenez
Oihaneko ipuinak
Horacio Quiroga
Jon Jimenez
Reset
Aitziber Etxeberria
Mikel Asurmendi
Baden verboten
Iker Aranberri
Jose Luis Padron
Gizaberetxoak gara
Mikel Urdangarin Irastorza
Jon Jimenez
Iragan atergabea
Julen Belamuno
Hasier Rekondo