kritiken hemeroteka

8.549 kritika

« | »

Back to Leizarraga / Kepa Altonaga / Pamiela, 2015

Zehaztasuna helburu Javier Rojo / El Correo, 2015-09-05

“Back to Leizarraga” irakurtzen hasi naizenean, denboran zehar bidaia egiten ari nintzela iruditu zait, Kepa Altonagak itxuraz aspaldian gaindituta egon behar ziren arazoak aipatzen zituelakoan. Izan ere, prosaren izaeraz arduratzen den liburu bat da, testu batek zer nolako ezaugarriak izan behar dituen aztertzen duena, zehaztasuna helburu. Eta azken bi hitz hauek funtsezkoak dira Altonagaren liburua ulertzeko. Kepa Altonaga zientzia mundutik abiatzen da, eta zientzian erabiltzen diren testuek berezko ezaugarria dute zehatzak izatea. Anbiguetatea eta gutxi gorabeherako interpretazioak ez datoz bat zientziarekin. Eta halaxe izan behar da, zientziak bere izaera galduko ez badu. Baina zientziak duen zehaztasun horrek zientziaren mugak ere gainditzen ditu, eta diskurtso zientifikoa egiten ez denean ere, zehaztasuna behar da. Honelako oinarriak kontuan hartuta, Kepa Altonaga konturatu da zientziaz aritzen diren euskal testuetan hiztegiaren aldetik zehaztugabetasun handia dagoela, hain zuzen ere, komunitate zientifikoan ohikoak diren hitzak bazterrean uzten baitira hizkuntzaren aldetiko jatortasuna bilatzeko asmoz. Inguruko erdaretan ohikoak diren hitzak geureganatu beharrean, euskarak dituen prozedurak aprobetxatuz asmatu egiten dira hitzak askotan. Ondorioa zehaztugabetasuna, non ez den testu ulertezina.

Hiztegiari dagokion arazo honez gainera, euskarak aurkezten duen bigarren arazoa sintaxia bera da. Gure testuinguru kulturalean dauden beste hizkuntzek nahiko ordena antzekoa erakusten dute, baina euskara desberdin agertzen da. Denda dela, euskal idazle klasikoak arazo berberekin aurkitu ziren XVI eta XVII. mendeetan.

Azken kritikak

Anatomia bertikalak
Lierni Azkargorta

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Lurrez estali
Ximun Fuchs

Jon Jimenez

Irakurketaren aldeko manifestua
Irene Vallejo

Mikel Asurmendi

Poesia guztia
Safo

Mikel Asurmendi

Josefa, neskame
Alaitz Melgar Agirre

Jon Jimenez

Oihaneko ipuinak
Horacio Quiroga

Jon Jimenez

Reset
Aitziber Etxeberria

Mikel Asurmendi

Baden verboten
Iker Aranberri

Jose Luis Padron

Gizaberetxoak gara
Mikel Urdangarin Irastorza

Jon Jimenez

Iragan atergabea
Julen Belamuno

Hasier Rekondo

Haragizko erreformak
Mari Luz Esteban

Mikel Asurmendi

Eusqueraren Berri onac
Agustin Kardaberaz

Gorka Bereziartua Mitxelena

Juana
Jon Artano Izeta

Mikel Asurmendi

Kontra
Ane Zubeldia Magriñá

Jon Jimenez

Artxiboa

2025(e)ko iraila

2025(e)ko abuztua

2025(e)ko uztaila

2025(e)ko ekaina

2025(e)ko maiatza

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

Hedabideak