« “Uskeriak” | Jolasak »
Batetik bestera / Eusebio Erkiaga / Itxaropena, 1962
Galdu-gordeko ibillerak Luis Mitxelena / Egan, 1962
Erkiaga lekeitiarra, poesia baztertu gabe, zorionez, eleberriari ekin zionean, ez zitzaigun nolanahi hasi, haizearekin burruka ari dena bezala, ongi jakinaren gainean baizik. Ederki erakutsi du, izan ere, bidean topa zitzakeen eragozpenak menderatzeko tresnez horniturik abiatu zela: lekuko dugu 1958ko Txomin Agirre saria eraman zuen Araibar zalduna (ikus aurtengo EGAN, 87gn. orrialdean) eta, hori aski ez bazen, iaz saritu duten Batetik bestera hau.
Erkiagaren hizkeraz eta idaztankeraz esanak daude sarritan esan behar zirenak oro. Nork ez dizkio aitortuko agerian daramatzan dohai nabarmenak? Hiztun ederra da beti, joria eta aberatsa, eta beste guztiaz gainetik jatorra. Jatortasun hori, noski, hain egoki darabilen jatorrizko Bizkaiko euskalkiari zor dio, hizkuntza zabalago eta osoago baten oinarri sendoa baizik ez bada ere. Ez baitu euskalki hori estuegi mugatzen, zenbaitek ohi duenez. Horrela mintzatzen delarik, zuzen ari da bere herritarrentzat, eta argi eta errazki gainerako euskaldunentzat.
Oraingo eleberrian, Nikanor, behinola Zorrizto izana, hartu du bidelagun Erkiagak, Wilhelm Meister berri baten gisa, eta haren ikasletako eta erbesteko urteak kontatzen dizkigu hizkuntza oparoan.
Nikanor, ordea, gazterik hilko da eta ez da inora helduko. Behar beltzak eta kale gorriak eman dioten hazibide latza galduak izango ditu, bai onerako eta bai gaitzerako. Badirudi onean urteak joan ahala galtzen ari dela, baina gaiztakeriaren bideetan aurrerakada larririk egin gabe.
Eta buruenik, heriotze on batek azken epela ipintzen dio bizitza epel bati.
Horixe da, nik uste, Nikanorrengandik baztertzen gaituena, harenganako interes bizirik ezin dezakegularik senti: ez dugula beragan ikusten bestetarako gaitasunik, grina sutsurik edo ezinezko ametsik. Horrelakoxea zirudien eta horrelakoxea izan da, ez zerurako eta ez infernurako, Garibayren arima bezala.
Nolanahi ere, bidelagun gexa xamar honen gorabeherak ezin hobeki adierazten dizkigu egileak. Eta haren pausoa baldana den bezain bizkorra eta zailua da Erkiagak eleberri honetan daraman ibilera. Teknikaren jabe dugu, eta teknikaren neurriko gaia arkitzea ez du neke izango.
Alaska
Castillo Suarez
Irati Majuelo
Poesia bizitzeko eta sentitzeko modua da
Karmele Igartua
Ainhoa Aldazabal Gallastegui
Pantailen garaipena
Iñigo Martinez Peña
Jon Martin-Etxebeste
Axularren gerizapean
Kepa Altonaga
Asier Urkiza
Emakume bat
Annie Ernaux
Nagore Fernandez
Atsoa
Victor Catala
Joxe Aldasoro
Arrain hezur bat eztarrian
Olatz Mitxelena
Jon Martin-Etxebeste
Lur gainean, itzal azpian
Leire Milikua Larramendi
Irati Majuelo
Gu gabe ere
Itziar Ugarte Irizar
Mikel Asurmendi
Alaska
Castillo Suarez
Jon Martin-Etxebeste
Alaska
Castillo Suarez
Maddi Galdos Areta
Puskak
Irene Pujadas
Asier Urkiza
Norberak maite duena
Miren Billelabeitia
Nagore Fernandez
Beirazko kanpaia
Sylvia Plath
Hasier Rekondo