« Back to back | Déjà vu edo zaharrak berri »
Txanpaina, mesedez / Oier Santos / Erein, 2015
Ekoterroristak Javier Rojo / El Diario Vasco, 2015-08-14
Oier Santosen bigarren nobela da “Txanpaina, mesedez”. Intrigazko istorio bat kontatzen da bertan, polizia-nobelagintzatik hurbil dagoena. Argumentuaren abiapuntua hauxe da: ETA desagertu ondoko Euskal Herrian, ekologiaren alde aritzen dela dioen talde terrorista berria sortu da; talde hau energia-azpiegiturekin zerikusia duten toki estrategikoetan bonbak jartzen hasi da eta Ertzaintza haren atzetik dabil. Planteamendu moduan ideia interesgarria da, ekologia identitate postnazionalen zutabeetako bat den aldetik. Beste aldetik, Ertzainak aurrera daraman ikerketa honekin batera istorio erromantiko baten kontaera ere tartekatzen zaigu. Nobelan bi hari narratiboak paraleloan mugitzen dira, azkenean bat egiten duten arte. Ikerketa hori aurrera daraman pertsonaia ertzain-burua da, beraz, puntu honetan idazlan hau euskaraz ohikoa denetik pixka bat aldentzen dela dirudi, euskal literaturan ikertzaileek normalean ez baitute segurtasun-indarrekin zerikusirik. Eta ikerketa aurrera eramaten den neurrian ez dira pertsonaiaren arazo pertsonalak ere ahazten. Ez da, beraz, alor bakar batean mugitzen den pertsonaia.
Honelako nobela batek, errealismoaren parametroetan kokatutako intrigazko istorioa kontatzen duen idazlan batek, sinesgarria izan behar du oso, funtzionatuko badu. Ezagutzen dugun munduan gertatzen denarekin parekatuta ez da kontraesan nabarmenik agertu behar. Eta sinesgarritasunean iruditzen zait huts egiten duela liburu honek. Hainbat alorretan nabari daiteke errealitatearekiko desegokitasuna. Hasteko, talde terrorista berriak planteatzen dituen ekintzetan eta handik atera nahi dituen emaitzetan, ekologiaren aldeko jarrera aldarrikatzen duelarik, bonbak jartzean kalte ekologiko handiagoa sortu nahi duela dirudi-eta. Ertzaintzaren barne funtzionamendua (besteak beste, ertzain-buruaren jokaeran ez dago jakiterik komisario arrunta den edo sailburuaren parean dagoen) eta ertzainen eta kazetarien arteko harremanak ere ez dira oso sinesgarriak…
Hainbat eta hainbat xehetasun aipa litezke, non errealitatearen ilusioa apurtzen den. Agian idazlan hau gazte literaturaren artean kokatu beharko litzateke, zeren inpresio baitut irakurlea zenbat eta helduagoa izan (beraz, zenbat eta gehiago jakin errealitateaz) orduan eta sinesgaitzagoa irudituko zaiola istorio itxuraz errealista hau.
Izena eta izana
Jon Gerediaga
Asier Urkiza
Amok
Stefan Zweig
Nagore Fernandez
Auzo madarikatua
Felix Urabayen
Jon Jimenez
Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell
Amaia Alvarez Uria
Olatuak sutzen direnean
Haritz Larrañaga
Joxe Aldasoro
Bisita
Mikel Pagadi
Mikel Asurmendi
Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell
Asier Urkiza
Eresia
Goiatz Labandibar
Nagore Fernandez
Carmilla
Joseph Sheridan Le Fanu
Paloma Rodriguez-Miñambres
Borrero txiki bat
Xabier Mendiguren
Mikel Asurmendi
Puntobobo
Itxaso Martin Zapirain
Jon Jimenez
Txori Gorri. Andre siux baten idazlanak
Zitkala-Sa
Ainhoa Aldazabal Gallastegui
Profilak (Mugetan barrena)
Amaia Iturbide
Paloma Rodriguez-Miñambres
Paradisuaren kanpoko aldeak
Bernardo Atxaga
Mikel Asurmendi