kritiken hemeroteka

8.411 kritika

« | »

Galdeak eta baleak / Josetxo Azkona / Pamiela, 2014

Zalantzak Javier Rojo / El Correo, 2014-12-13

Poesiaren helburuen artean, gehienetan, ez dago erantzunak ematea. Gehienetan poesiaren bidez aurkezten zaizkigunak dudak izaten dira, zalantzak, ziurtasun faltak. Eta jarrera horretatik sortua ematen du Josetxo Azkonak “Galdeak eta balea” izenburuarekin argitaratu duen poema liburuak. Hainbat gai aipatzen dira liburuan, eta poemen banaketan gai garrantzitsu horien aztarnak ikus ditzakegu. Lehenengo saileko poemetan (‘Hitza azal halako bat da’ izenburua duen atalean), poesiaren beraren gainean ari da, hizkuntzak berton ez dauden gauzak begi-bistan jartzeko duen ahalmenean oinarrituta. Hitzek (poessiak) beste mundu batzuen berri ematen digute, baina askotan hitza bera ahul geratzen da erabili nahi denean. Hitzak izaera bikoitz hori baldin badu, bizitza ere halako izaera bikoitzaren bidez azalduta agertzen zaigu bigarren saileko poemetan, oximoron delako horren adibidetzat har daitekeen atalaren izenburuak islatzen duen moduan: “Ezti mingotsa – Ezten gozoa”. Bizitzaren izaera bikoitza da, bizitzarekin batera heriotza altxatzen baita kontrapuntu moduan bizitzari nolabait muga jartzeko, baina baita zentzua emateko ere.

Poema liburuaren lehenengo bi sail hauek aurkezpen orokorraren papera egiten dute idazlanean. Hauen ondoren datozen atalak zehatzagoak dira. Hirugarren atalean, adibidez, amodioaz ari da, bizitzak sortzen duen larriduraren aurrean, amodioa izan baitaiteke estutasun hori nolabait leuntzen duena. Eta amodioaz ari diren poema hauen ondoan, berriro ere bizitzan denak izaera bikoitza duela erakutsiz, gizakiek krudelkeriarako duten joera aurkezten da. Diferentzia dago, ordea, bi atal hauen artean: amodioa norbanakoari dagokio; krudelkeria, berriz, espezieari, taldeari, dagokiola dirudi. Eta amaitzeko, edertasuna eta naturaleza idealizatua erakusten dituzten poema batzuen ostean, Xabier Lete gogoratuz sortutakoak.

Azken kritikak

Ele eta hitz. Ahoz eta idatziz
Jose Angel Irigaray

Asier Urkiza

Idazketa labana bat da
Annie Ernaux

Nagore Fernandez

Bisita
Mikel Pagadi

Jon Jimenez

Hau ez da gerra bat
Mikel Ayllon

Hasier Rekondo

Feminismo zuriaren aurka
Rafia Zakaria

Jon Martin-Etxebeste

Dimisioa
Juan Luis Zabala

Mikel Asurmendi

Hetero
Uxue Alberdi

Irati Majuelo

Barrengaizto
Beatrice Salvioni

Amaia Alvarez Uria

Coca-Cola bat zurekin
Beñat Sarasola

Patxi Larrion

Etxe bat norberarena
Yolanda Arrieta

Jon Jimenez

Zebrak eta bideak
Nerea Loiola Pikaza

Nagore Fernandez

Zoo
Goiatz Labandibar

Asier Urkiza

Hetero
Uxue Alberdi

Joxe Aldasoro

Euri gorriaren azpian
Asier Serrano

Paloma Rodriguez-Miñambres

Artxiboa

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

2024(e)ko abuztua

2024(e)ko uztaila

2024(e)ko ekaina

2024(e)ko maiatza

2024(e)ko apirila

2024(e)ko martxoa

2024(e)ko otsaila

2024(e)ko urtarrila

Hedabideak