« Paperezko hegazkinak | Europa amets »
Berandu da gelditzeko / Unai Iturriaga / Susa, 1999
Gazte literaturaz harata Aingeru Epaltza / Nabarra, 2002-08
Zure hiri edo herriko bestak dira. Goizaldea. Lagun bat ezagutu duzu gau horretan berean, enrrollatua oso. Zure taldeko neska baten lehengusua dela erran dizu, bidenabar batean. Zerbezaz eta speedez kaskezurretaraino zaude, baina kemenak ahitu zaizkizu eta etxeko bidea hartu duzu. Zurekin bizi den pisukidea kanpoan dago; beraz, lo egiteko lekua eskaini diozu lagun berriari. Hurrengo egunean, atzartzen zarenean, bakarrik aurkituko duzu zeure burua eta bestondoak buru barnean utzi dizun lurrinak lausotuko dizkizu bezperako oroitzapenak, lagun berriarena barne.
Gisa bereko pasarteak bizi izan dituzten lagunez beterik daude bazterrak. Berandu da gelditzeko Unai Iturriagak oraingoz idatzi duen nobela bakarrari ere abia ematen dio. Mikel protagonistak ez zuen, ordea, amestuko halako arrunkeria batek zer-nolako zilipurdia ekarriko zion bere biziari.
Une egokian etorri zen, duela hiru urte, durangarraren lan hau. Belaunaldi berrien faltan asaldatzen hasia zen euskal literaturaren zenbait so egile. Hainbat zoko-moko lasaitu ezezik, bertsolari bikaina izateaz gain idazle makala ez zela erakutsi zuen Iturriagak.
Idazle gazteak irakurle gazteendako egina. Klitxe horren pean saldu zen Berandu da gelditzeko. Eta egia da orrialde hauetara ekarritako giroa eta bizipenak —musika taldeak, gaztetxeak, gaueko giroa eta tabemak, pisukideen arteko elkar bizitza, gurasoekiko harremanak, lan merkaturako hurbilpenak— gazte mota jakin bati dagozkiola gehienbat. Nolanahi den, liburu hau atsegin handiz irakurtzeko, ez da hogei urte izan beharrik, ezta mundu alternatiboaren eta ezkerreko militantismoaren artean balantzaka ibili beharrik ere. Egunerokotasuna eta egoera sozio-politikoa (irakurlea gogaitu gabe) fikzio batean txertatzeko duen abilezia, narrazioaren erritmo azkarra, liburu osoari darion ironia eta begirada eszeptikoa, hizkuntzaren trataera, han-hemen zipriztinen gisa agertzen diren irudi ausartak, Bilbok eskaintzen duen giro urbanoaren taupada… Arrazoi horiek eta irakurleak deskubritu beharreko bertze aunitz badira, Berandu da gelditzeko honetan buru-belarri murgiltzeko. Agian ez da Iturriagaren azken liburua izanen.
Puntobobo
Itxaso Martin Zapirain
Amaia Alvarez Uria
Arrabioen gerra
Karel Capek
Jon Jimenez
Puntobobo
Itxaso Martin Zapirain
Asier Urkiza
Ezer ez dago utzi nuen lekuan
Itziar Otegi
Nagore Fernandez
Negu batez Mallorcan
George Sand
Aritz Galarraga
Trilogia
Jon Fosse
Hasier Rekondo
Ele eta hitz. Ahoz eta idatziz
Jose Angel Irigaray
Mikel Asurmendi
Ttau eta biok
Joseba Esparza Gorraiz
Paloma Rodriguez-Miñambres
Epilogorik gabe
Elena Sanchez
Aitor Francos
Zoriona, edo antzeko zerbait
Karmele Mitxelena
Asier Urkiza
Pleibak
Miren Amuriza
Nagore Fernandez
Euskaldun fededun
Pruden Gartzia
Jon Jimenez
Ezer ez dago utzi nuen lekuan
Itziar Otegi
Ibon Egaña
Amok
Stefan Zweig
Paloma Rodriguez-Miñambres