kritiken hemeroteka

8.531 kritika

« | »

Baso ilun itoan / Jabi Santa Cruz / Erein, 2013

Ehiztaria basoan Javier Rojo / El Diario Vasco, 2013-08-16

Jabi Santa Cruz ez da idazle ezaguna gure artean, adina gorabehera bere ibilbidea laburra da, eta batez ere haur eta gazteentzako liburuetara mugatua. Honetan, ordea, helduentzako liburua eskaintzen du: Baso ilun itoan du izenburua liburu honek eta azalean azpimarratzen den bezala Blas de Otero Bilbo Uria Nazioarteko IV. Poesia Lehiaketaren irabazlea izan zen. Hiru zatitan banatua eta Iñaki Geijoren irudiez apaindua. Poema liburu honetan agertzen den erreferentzia mundua hasieratik bertatik gardentasun osoz azaltzen zaigu, bertako poemak naturalezaren inguruan aritzen baitira. Basoak, mendiak, bidezidor galduak aipatzen dira orrialde horietan. Baina subjektu poetikoa naturaleza horren zati ere bada nonbait, nahiz-eta bertan parte hartzeko moduak gure poesian ohikoa ez den bide batetik jo. Gizakiak ehiztariak diren neurrian agertzen dira naturalezan integratuta, basoak errepresentatzen duen mundu horrekin bat eginda. Lehenengo zatian basoa eta ehiza biltzen direneko mundu hori haurtzaroari loturik agertzen da. Momentu horretan oraindik ere haurtzat har dezakegun gizakiak bere inozentzia osoa erakusten du. Ehiztaria da, bai, baina ehiztaria izanik naturalezan funtzio bat betetzen ikusten dugu gizakia, hori bere jokabide naturala izango balitz bezala. Bigarren zatian eszeptizismo punttu bat ere nabarmentzen dela ikus dezakegu, denbora igarotzeari loturik agertzen dena. Beraz, bigarren zati honetako poemetan noizean behin naturalezan egoteko modu hori nolabait eztabaidan jartzen dela ematen du, baina batzuetan agertzen diren duda hauek berehala aienatzen dira eta hirugarren zatian, heriotzara hurbiltzea sorterrira bueltatzearen pare jartzen delarik, dialektika betez eta zirkulua osatuz hasierako planteamendua gailentzen da berriro. Jabi Santa Cruzen poeman gardenak dira, zuzenak Abstrakziorako joera dute batzuetan, aipatzen diren basoak eta mendiak generikoak baitira askotan. Gandiagaren poema batzuen oihartzunak etortzen dira burura irakurtzean, eta baita García Lorca herrikoiena ere. “Hiritasuna” zabaldu ahala desagertzen den mundu bat aipatzen dute, nostalgiaz zipriztindua.

Azken kritikak

Turismo hutsala
Fito Rodriguez

Asel Luzarraga

Zoriona, edo antzeko zerbait
Karmele Mitxelena

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Pleibak
Miren Amuriza

Mikel Asurmendi

Izena eta izana
Jon Gerediaga

Asier Urkiza

Amok
Stefan Zweig

Nagore Fernandez

Auzo madarikatua
Felix Urabayen

Jon Jimenez

Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell

Amaia Alvarez Uria

Olatuak sutzen direnean
Haritz Larrañaga

Joxe Aldasoro

Bisita
Mikel Pagadi

Mikel Asurmendi

Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell

Asier Urkiza

Eresia
Goiatz Labandibar

Nagore Fernandez

Carmilla
Joseph Sheridan Le Fanu

Paloma Rodriguez-Miñambres

Borrero txiki bat
Xabier Mendiguren

Mikel Asurmendi

Puntobobo
Itxaso Martin Zapirain

Jon Jimenez

Artxiboa

2025(e)ko uztaila

2025(e)ko ekaina

2025(e)ko maiatza

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

2024(e)ko abuztua

Hedabideak