« Komunikabideen laino bortitza | Gogo biziz bizitzari eta poesiari »
Paperezko hegazkinak / Lutxo Egia / Susa, 2002
Euskal Herria Londresen Felipe Juaristi / El Diario Vasco, 2002-06-16
Bi eleberri batean; bi eleberri paraleloan. Bi eleberri hiri-hari batez, London edo Londres izenekoaz, eta gerrako oroitzapenez, gure gerraz noski, lotuta. Egonaldi bat Londresen, izan zitekeen izenburu, duda izpirik gabe.
Galder du protagonistak izena eta Londresen Benedict Capon kazetariaren biloba Emmarekin egiten du topo. Capon kazetari ospetsua izan zen azken gerra zibilean, beste batzuekin batera. Lutxo Egiak, gerra zibilean kazetaritzak izan zuen eragina dakar oroimenera, arlo horretan egindako lana goratuz. Horrekin batera oroimena sare zabala baita, gerrako hainbat gertaera ere eguneratzen ditu protagonistak, Gernikako bonbardaketa eta ondorengo suntsiketa, alemaniarren txikizioak, suntsiketari buruz zabaldutako gezurrak, traizioak, porrota, galera, Santoña.
Kronika arina da, esaldi motzez idatzia, Koldo Izagirreren idazketaren zantzuak dituena; baina indarra du ezinbestez.
Lehen eleberri deitu dezakeguna da hori. Bigarren eleberriaren kapitulu bakoitzak garagardo marka baten izena dauka, Londres oroimen-herri izateaz gainera taberna eta pub asko dituen hiria ere baita. Protagonistaren kezka ez da oraingoan oroimenari eraginez iragana orainera ekartzea, bera aztertu eta ondorioak ateratzeko, baizik eta maitasunik maitasun, tabernarik taberna, denbora igarotzea (normala dena), eta horrekin batera bere herritik datozen berriak, Euskal Herritik datozen berriak, egunkariek, irratiak, telebistak ekarritako berriak aztertzea, euskal arazoari dagozkionean.
Komunikabideen papera negatiboa da honetan, justu gerran izan zutenaren alderantzizkoa. Izenburua bera, paperezko hegazkinak, sinbolikoa da, esanez bezala Gernikaren bigarren bonbardaketa paperez egina dela.
Niri gehiegizkoa iruditzen zait berdinketa hori; eta arriskutsua. Horrek ez du esan nahi komunikabideen zeregina kritika ez daitekeenik, denena izanean.
Egia da sentsibilitateak eta sentsibilitateak daudela, baina Londresen egonik, denbora galtzea deritzot hemengo berrien zain egoteari.
Zuzi iraxegia
Amaia Alvarez Uria
Ainhoa Aldazabal Gallastegui
O.ten gaztaroa neurtitzetan
Arnaud Oihenart
Gorka Bereziartua Mitxelena
Ez-izan
Jon K. Sanchez
Aiora Sampedro
Pleibak
Miren Amuriza
Jon Jimenez
Ehun zaldi trostan
Ainhoa Urien
Asier Urkiza
Oroi garen oro
Beatriz Chivite
Nagore Fernandez
Jakintzaren arbola
Pio Baroja
Aritz Galarraga
Antropozenoaren nostalgia
Patxi Iturregi
Hasier Rekondo
Francesco Pasqualeren bosgarren arima
Unai Elorriaga
Mikel Asurmendi
Baden Verboten
Iker Aranberri
Paloma Rodriguez-Miñambres
Ezer ez dago utzi nuen lekuan
Itziar Otegi
Mikel Asurmendi
Dolu-egunerokoa
Roland Barthes
Asier Urkiza
Guardasol gorria
Lutxo Egia
Nagore Fernandez
Zero
Aitor Zuberogoitia
Jon Jimenez