kritiken hemeroteka

8.196 kritika

« | »

Udalbatza bahituaren kasu pollita / Karlos Linazasoro / Elkar, 2011

Absurdoa, errealitatea bezala Leire Zubeldia / Gara, 2011-09-10

T.ko udalbatza eratzeko bilkura hasi da. Alkate izendatu berria eta zinegotziak beraien karguaren zina egiten ari dira. Horretan ari direla, talde batek udaletxeko plaza hartu duela jakinarazten die sarjentuak. “Langileak dira itxuraz, jauna”. Alkateak “zakurraren zulora” bidali ditzatela agintzen dio sarjentuari. Baina hiru bakarrik dira, gainontzekoak bajan daude, “estresa, depresioa, bihotzekoak, tortikolisak eta abarrek eraginda”. Alkatea bera jaisteko pronto dago, baina sarjentuak bere lekuan geratzeko gomendioa ematen dio, “giltza ingelesak dakartzate eskuetan, bihurkin erraldoiak, mailuak…”. Karlosek, protagonistak, ertzainei deitzeko proposamena egiten du “ostia epel batzuk, tiro batzuk zeruko patxadara eta akabo komeriak, jaunak”. Horri basakeria iritzi diote, ordea. Sarjentua jaistea deliberatzen dute orduan. Ondoko mezuarekin bidaltzen dute atzera errebeldeek: “Gose direla, eta ni jango nautela hurrena arazoa konpontzen ez badiozue, badakitela non bizi naizen”. Baina zein da arazoa? Zer nahi dute plazako sarrera-irteerak itxita eta udaletxe ataria leporaino beteta daukaten herritar matxinoek? Pankartetan ez dago ez esloganik ez errebindikaziorik. Zuri daude. Herritarren protestara panpina puzgarriak ere batu dira, ehunka ikusten baitira udaletxeko balkoitik. Hauxe da Udalbatza bahituaren kasu pollita.

Karlos Linazasorok maisuki egiten duen parodizaziotik haratago doa liburu hau. Herritarrengandik gertuen dagoen instituzioa eta bertako agintarien parodia badago, bai, eta Karlosek ohi duen bezala, ironiaz kargatu du pasarte, paragrafo eta esaldi bakoitza. Baina nobela honi etiketa jarri beharko bagenio, “absurdoa” hitza idatzi beharko genuke bertan. Udalbatzaren egoera absurdoa da, nobelan protagonista diren zinegotzien irteerak absurdoak dira, istorioa bera da absurdoa. Hala ere, bere absurdoan sinesgarria gertatzen da, errealitatean ere absurdoa existitzen delako, eta alde horretatik, nobelan kontatzen denak eta absurdo izaerak berak, errealitatea ongi baino hobeto islatzen dute.

Tolosako idazleak asko jartzen du beretik bere liburuetan, eta lan hau ez da salbuespena. Protagonistak Karlos du izena, udal liburutegiko liburuzaina da, eta idazlea, egilea bera bezala. Servandok, alkategaiak, zerrendan joateko proposamena egiten dio, eta honek onartu egiten du, betiere independente gisa joateko baldintzarekin. Bahitzen duten udalbatza Tolosakoa da (T. iniziala erabiltzen du egileak), Linazasororen herrikoa. Nobelan zehar egiten dituen deskribapen ironikoek ez dute zalantzarako aukerarik uzten: “Bertako gozotegia arpilatu dute. Tartak, teilatxoak, xaxutxoak, pastelak eta ardo goxoak…”.

Finean, idazlea bera da bahituetako bat. Bere burua egoera horretan imajinatuz, burutazio xelebre eta zentzugabeen eskutik eramaten utzi dela suma daiteke, istorio barregarri hau borobildu duen arte. Ez egilea narratzaile eta protagonista delako bakarrik, umore beltzez eta ironia zorrotzez kargatutako bere idazkeragatik, segituan ezagutzen du irakurleak idazlea. Linazasorok oso zaila den gauza bat lortu baitu bere ibilbide oparoan: idazlearen marka.

Azken kritikak

Maskara baten aitortza
Yukio Mishima

Ibai Atutxa Ordeñana

Emakume gaiztoak
Marilar Aleixandre

Jon Jimenez

Baserria (h)uz(s)ten
Oskar Gaztelu Bilbao

Maddi Galdos Areta

Animalia domestikoak
Esti Martinez

Irati Majuelo

Ni ez naiz hamalau
Karlos Linazasoro

Hasier Rekondo

Ura saltoka
Juan Kruz Igerabide

Jon Martin-Etxebeste

Oso latza izan da
Xabier Mendiguren Elizegi

Mikel Asurmendi

Su festak
Jon Urzelai Urbieta

Jon Jimenez

Azpimarrak
Nerea Balda

Paloma Rodriguez-Miñambres

Su festak
Jon Urzelai Urbieta

Eneko Barberena

Arrain hezur bat eztarrian
Olatz Mitxelena

Ibon Egaña

Lurraz beste
Garazi Arrula Ruiz

Mikel Asurmendi

Cayo Hueso
Oihane Amantegi Uriarte

Jon Jimenez

Cayo Hueso
Oihane Amantegi Uriarte

Mikel Asurmendi

Artxiboa

2023(e)ko iraila

2023(e)ko abuztua

2023(e)ko uztaila

2023(e)ko ekaina

2023(e)ko maiatza

2023(e)ko apirila

2023(e)ko martxoa

2023(e)ko otsaila

2023(e)ko urtarrila

2022(e)ko abendua

2022(e)ko azaroa

2022(e)ko urria

Hedabideak