kritiken hemeroteka

8.412 kritika

« | »

Artzapezpikuaren bisita / Adam Bodor (Unai Elorriaga) / Elkar, 2010

Artzapezpikuaren bisita Mikel Garmendia / eizie.org, 2011-05-17

“Erabat zoroa da dena, baina aldi berean ederra”, horra nola definitzen duen Unai Elorriagak, eleberri berezi honen itzultzaileak, Artzapezpikuaren bisita. Eta gehiago zehaztuz, honela dio itzultzaileak: “Hori da txundigarriena: nola zatikatzen duen harria, zatikatua ez dagoela uste izateraino”.

Berezitzat jo dugu eleberria, nolabait ere aditzera eman nahiz eleberria irakurtzen amaitzeko unean uzten duen sentsazioa edo, hobeto esan, gogoa. Eleberria berriro irakurtzen hasteko gogoa, alegia, gustura bai, baina erabat konforme gelditu ez garelako sentsazioa. Berdin gertatzen da, nik uste, Juan Rulforen Pedro Páramo edo El Llano en llamas irakurri ondoren, errealismo magikoa deiturikoaren irakurketak halaxe eskatzen baitu ziurrenik, eta asko du esku artean dugun eleberriak delako errealismo magikotik.

Bogdanski Dolina herritik hurbil, Karpato mendien artean, Izolda isolamendu-zentroa daukagu, hantxe sartzen baitituzte biriketako gaixoak eta bestelako batzuk eguzkiak eta haizeak gogor erasotzen dien barrakoietan. Herri hartan egunsentiak orduak irauten ditu eta zaborrak bere argia dauka eta bertako agintariak ez dira, behiala bezala, mediko ehiztari beldurgarriak. Eliza-hierarkia batek gobernatzen du orain gizartea, non biztanleak erabili eta botatzeko giza materiala besterik ez diren. Denbora guztian, herritarrak artzapezpikuaren bisitaren zain daude. Eleberriak, azken finean, ez du hori baino askoz ere argumentu garatuagorik, baina bere horretan, horixe dugu muina: tiranien gizatasunik ezak itotako gizarteen tragedia. Hori, alabaina, estilo txit landu eta depuratu batez, ia poesia izatera iristen baita, kontatzen digu edo, beharbada hobeto esanik, iradokitzen: “Are gehiago, plastiko zatien txilioak ere entzuten ziren”.

Oso itzulpen txukun eta zaindua eskaini digu Unai Elorriagak, eta ez da harritzekoa, batetik, langintza hau ederki menderatzen duelako eta, bestetik, gustuko aldapan ez omen delako nekerik: “Azken urteotan gehien harritu nauten liburuetako bat da hau, aurkitu dudan libururik perfektuenetakoa”.

Azken kritikak

Ele eta hitz. Ahoz eta idatziz
Jose Angel Irigaray

Asier Urkiza

Idazketa labana bat da
Annie Ernaux

Nagore Fernandez

Bisita
Mikel Pagadi

Jon Jimenez

Hamlet
William Shakespeare

Aritz Galarraga

Hau ez da gerra bat
Mikel Ayllon

Hasier Rekondo

Feminismo zuriaren aurka
Rafia Zakaria

Jon Martin-Etxebeste

Dimisioa
Juan Luis Zabala

Mikel Asurmendi

Hetero
Uxue Alberdi

Irati Majuelo

Barrengaizto
Beatrice Salvioni

Amaia Alvarez Uria

Coca-Cola bat zurekin
Beñat Sarasola

Patxi Larrion

Etxe bat norberarena
Yolanda Arrieta

Jon Jimenez

Zebrak eta bideak
Nerea Loiola Pikaza

Nagore Fernandez

Zoo
Goiatz Labandibar

Asier Urkiza

Hetero
Uxue Alberdi

Joxe Aldasoro

Artxiboa

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

2024(e)ko abuztua

2024(e)ko uztaila

2024(e)ko ekaina

2024(e)ko maiatza

2024(e)ko apirila

2024(e)ko martxoa

2024(e)ko otsaila

2024(e)ko urtarrila

Hedabideak