susa | literaturaren zubitegia | literatur emailuak | armiarma | klasikoak | aldizkarien gordailua | basquepoetry | euskarari ekarriak

« Basamortua ikur | Tragikomedia italiarra »

Txakur ingelesak / Lutxo Egia / Susa, 2011

Ez naizena naiz Juan Ramon Makuso / El Diario Vasco, 2011-05-20

Ezin dut esan letra hauek, irakurle, irakurtzen ari zaren hori, zuk jasotzen ari zaren mezua dutenik. Are gehiago, ongi begiratu, paperean agertzen dena ez da zuk uste duzunaren kronika, ez da irakurtzen ari zaren idatzia. Ez. Agian, beste zerbaiten iruzkina da. Hau ez da adarjotze bat. Lutxo Egiak, bederatzi ipuinez osatutako liburua plazaratu du, Txakur ingelesak, eta bertan, ipuinak osatzeko, gai bakar bat lantzen du: bizitzan, errealitatea eta fikzioaren artean dagoen marra fina.

Marra hau, egileak, narratzaile nonahiko batez marrazten du. Narratzaileak pertsonai guztiekin, ia-ia, arazo berberekin osatu du bere amarauna. Idazleak eskaintzen diguna, gogoetagai bat da. Ez dirudi bere benetako fikzioa eskaintzen duena denik, baizik eta bere baitan, idazlearen niaren kezka subjektiboa agertzen du; desagertuak, ikusezinak direnak islatuta daude ipuinetan, era oso ezberdinetan, ”Ezin ikustea ez ote da behin-behineko oroimen-galtze baten seinalea?” ”Zenbat aldiz ez ote naiz harritu, senide edo lagun baten etxean, existitzen zirenik ere imajinatzen ez nituen liburuak aurkitzean; edo kitzikatzen nauten liburu-azalak ikustean”. Ipuinetan badago aipatzeko irakurlearentzako nolabaiteko gida izan zitekeena. Ipuinek, egileak horrela egituratuta, ez daukate, trama bat narrazio klasikoen erara. Beharbada, gaiaren konplexutasunagatik, errealitate fisikoaren nahasmendura eramaten dute irakurlea. Baina beharbada, ipuinen aberasgarritasuna hori da: irakurtzen ari naizena eta ni neu bat ote dator? Paradoxa hau oso ongi islatzen du egileak, ”Zer grina izan daiteke bortitzagorik, zintzilik duzun heriotzaren sentimendua baino?” Grinaz beraz, heldu ipuinoi irakurle, ikusezina bihurtu arte.