« Zahartzaroan | Murruaren bi aldeak »
Isilik kantatzeko / Antton Kazabon / Ibaizabal, 2010
Irudiari hitza jarriz Xabier Etxaniz Erle / Argia, 2011-04-17
Poesia liburu baten aurrean gaude, baina hori bakarrik esatea ez litzateke zuzena izango. Antton Kazabonek 44 poema bildu ditu liburu honetan, baina orriak pasatzen hasi ahala bada irakurlea harritzen duen elementu bat, argazkiena. Euskal Herriko bazter ugaritan ateratako koloretako argazkiak ageri baitira poema bakoitzaren ondoan, poemei laguntzen, poemekin liburua osatzen. Liburuaren atzeko azalean ageri den bezala “paisaiei begira jarri da argazkilaria. Une batez, argazkilariari barruko sentipenak eta emozioak piztu zaizkio, eta argazki bakoitzaren alboan idatzi ditu sentimendu horiek”.
Alde estetiko edo formaletik, beraz, bitxia eta erakargarria da obra hau; paper sendoa, koloretako argazkiak, paisaia ederrak… eta horien ondoan poemak, estilo, tonu eta tematika ezberdinetakoak, argazkiek iradokitzen dutenarekin lotuak, Joxerra Garziak hitzaurre argi eta interesgarriak adierazi bezala.
Azken kontu horrek ere, hitzaurrearenak, berezi egiten baitu liburua; izan ere liburuetan, obra literarioetan, hitzaurreak gero eta arrotzagoak zaizkigun garai honetan, Garziak ederki azaltzen baititu liburu honen berezitasuna, liburu honen balioa eta poemetan idazleak erakutsitako abilezia eta aberastasuna.
Irudia eta hitza dira, beraz, liburu honetako elementu nagusiak. Eta hemen irudia islatzea zaila zaigunez, hona hemen hitzaren adibide pare bat, arestian aipaturiko estilo eta tematika aberatsaren adierazgarri: “Hango Hemengo. / Zure etorrian / noa. / Nire joanean / zatoz. / Orain ni hangoa ere banaiz / zu hemengoa ere bazara. / Biok hango / Hemengo” (29. orrialdea). Eta haikuen iturrietatik edandako Taupadaz taupada poema: “Taupadaz / taupada / maitasun huts” (47. orrialdea). Lehen poema horren kasuan neska bat ikus dezakegu argazkian, atzetik sorbalda zati bat eta burua, arroken kontra jo duen uhinari begira; bigarrenean, berriz, taupadaz taupada ari den horretan, Kontxako hondartza ageri zaigu ezkerraldeko argazkiak.
Kazabonek gazte nahiz helduentzako poemak eskaini dizkigu liburu honetan; askotan komentatu izan den zehaztu gabeko muga horretan koka liteke obra hau, eta hori nabari da poemak egiterakoan erabilitako estiloan, sinbolismoan, metaforetan, jolasetan… baita gaietan ere. Maitasuna, lurrarekiko atxikimendua, gure ingurua, askotariko gaiak baitaude liburu interesgarri honetan.
Zalantzarik gabe, hainbestetan aipatu izan dugun bezala, idazle honen bide berriak eraikitzeko eta irekitzeko asmoaren beste adibide argia.
Etxe bat norberarena
Yolanda Arrieta
Jon Jimenez
Zebrak eta bideak
Nerea Loiola Pikaza
Nagore Fernandez
Zoo
Goiatz Labandibar
Asier Urkiza
Hetero
Uxue Alberdi
Joxe Aldasoro
Euri gorriaren azpian
Asier Serrano
Paloma Rodriguez-Miñambres
Galbahea
Gotzon Barandiaran
Mikel Asurmendi
Bihotz-museo bat
Leire Vargas
Irati Majuelo
Lagun minak
Jon Benito
Mikel Asurmendi
Francesco Pasqualeren bosgarren arima
Unai Elorriaga
Jon Jimenez
Neska baten memoria
Annie Ernaux
Asier Urkiza
Lautadako mamua
Xabier Montoia
Nagore Fernandez
Bihotz-museo bat
Leire Vargas
Bestiak Liburutegia
Rameauren iloba
Denis Diderot
Aritz Galarraga
Neska baten memoria
Annie Ernaux
Paloma Rodriguez-Miñambres