susa | literaturaren zubitegia | literatur emailuak | armiarma | klasikoak | aldizkarien gordailua | basquepoetry | euskarari ekarriak

« Irudiari hitza jarriz | Familia arteko errak »

Zu zara orain txoria / Mikel Etxaburu / Elkar, 2011

Murruaren bi aldeak Juan Ramon Makuso / El Diario Vasco, 2011-04-22

Gizakiek aukeratzen ez dugun gauza bakarra jaiotzea da. Munduratuak garen une beretik, Sartrek zioen moduan, gizakia aske izatera zigortua dago. Paradoxa bikaina. Askatasuna zigor moduan bizi dugu. Mikel Etxaburuk poema liburua ekarri digu, Zu zara orain txoria, eta bertan askatasunaren gaia lantzen du, aurrez aurre bere zirkunstantzia pertsonal batez baliatuz, metafora dotore bat erabiliz: “Egunero dator txoria / ziegako leihora, / zu zara orain txoria esatera”.

Poema liburuak hiru atal ditu, Ez-Lekuak, Leku Pribatuak eta Leku Posibleak. Lehenengo atalean, Milek Etxaburuk bere esperientzia pertsonalez baliatuz, kartzela gai bezala izango da protagonista, “izan nahi nuke funtzionario, / udazkeneko zuhaitzetan gordetzeko ziegetako giltzak, / hosto gorriekin batera haiek ere ihartzeko”. Egileak bere sentimenduak adierazten ditu, eta bere eraikuntza poetikoan, samurtasuna nagusitzen da, bertsoak arin doaz, eta irakurketa harilkatzen da. Bigarren atalean maitasunaren gaia jorratzen da, eta atalaren aiputik hasita, iradokitzen da, maitasunaren gaia, bere maitasunezko gutunekin, gaia lantzeko elementuak…, denak, beharbada, ridikuluaren ertzean murgiltzen direla. “Akrobaten gauetan beti dago eguzki bat, / maite zaitut idazten didazunean. / Nagoen ziegan ere badago eguzki bat, / errekuentoa eta gero hantxe biok musu emateko”. Hirugarren eta azken atala, aurreko biak kontuan hartuta, ezberdinagoa da. Beharbada, poemetan agertzen diren elementuengatik, gaiengatik —utopia lantzen da—, ez du aurreko bi ataletan agertzen diren iradokizunak.

Etxaburuk egin duen lanean irakurleak ikusiko du poesia maite duela, eta hori poetak murruaren beste aldea ikusi duenaren isla da.