« Irudiari hitza jarriz | Familia arteko errak »
Zu zara orain txoria / Mikel Etxaburu / Elkar, 2011
Murruaren bi aldeak Juan Ramon Makuso / El Diario Vasco, 2011-04-22
Gizakiek aukeratzen ez dugun gauza bakarra jaiotzea da. Munduratuak garen une beretik, Sartrek zioen moduan, gizakia aske izatera zigortua dago. Paradoxa bikaina. Askatasuna zigor moduan bizi dugu. Mikel Etxaburuk poema liburua ekarri digu, Zu zara orain txoria, eta bertan askatasunaren gaia lantzen du, aurrez aurre bere zirkunstantzia pertsonal batez baliatuz, metafora dotore bat erabiliz: “Egunero dator txoria / ziegako leihora, / zu zara orain txoria esatera”.
Poema liburuak hiru atal ditu, Ez-Lekuak, Leku Pribatuak eta Leku Posibleak. Lehenengo atalean, Milek Etxaburuk bere esperientzia pertsonalez baliatuz, kartzela gai bezala izango da protagonista, “izan nahi nuke funtzionario, / udazkeneko zuhaitzetan gordetzeko ziegetako giltzak, / hosto gorriekin batera haiek ere ihartzeko”. Egileak bere sentimenduak adierazten ditu, eta bere eraikuntza poetikoan, samurtasuna nagusitzen da, bertsoak arin doaz, eta irakurketa harilkatzen da. Bigarren atalean maitasunaren gaia jorratzen da, eta atalaren aiputik hasita, iradokitzen da, maitasunaren gaia, bere maitasunezko gutunekin, gaia lantzeko elementuak…, denak, beharbada, ridikuluaren ertzean murgiltzen direla. “Akrobaten gauetan beti dago eguzki bat, / maite zaitut idazten didazunean. / Nagoen ziegan ere badago eguzki bat, / errekuentoa eta gero hantxe biok musu emateko”. Hirugarren eta azken atala, aurreko biak kontuan hartuta, ezberdinagoa da. Beharbada, poemetan agertzen diren elementuengatik, gaiengatik —utopia lantzen da—, ez du aurreko bi ataletan agertzen diren iradokizunak.
Etxaburuk egin duen lanean irakurleak ikusiko du poesia maite duela, eta hori poetak murruaren beste aldea ikusi duenaren isla da.
Zuzi iraxegia
Amaia Alvarez Uria
Ainhoa Aldazabal Gallastegui
O.ten gaztaroa neurtitzetan
Arnaud Oihenart
Gorka Bereziartua Mitxelena
Ez-izan
Jon K. Sanchez
Aiora Sampedro
Pleibak
Miren Amuriza
Jon Jimenez
Ehun zaldi trostan
Ainhoa Urien
Asier Urkiza
Oroi garen oro
Beatriz Chivite
Nagore Fernandez
Jakintzaren arbola
Pio Baroja
Aritz Galarraga
Antropozenoaren nostalgia
Patxi Iturregi
Hasier Rekondo
Francesco Pasqualeren bosgarren arima
Unai Elorriaga
Mikel Asurmendi
Baden Verboten
Iker Aranberri
Paloma Rodriguez-Miñambres
Ezer ez dago utzi nuen lekuan
Itziar Otegi
Mikel Asurmendi
Dolu-egunerokoa
Roland Barthes
Asier Urkiza
Guardasol gorria
Lutxo Egia
Nagore Fernandez
Zero
Aitor Zuberogoitia
Jon Jimenez