kritiken hemeroteka

8.528 kritika

« | »

Fucking Artists / Xabier Montoia / Elkar, 2010

Grina etsituak Javier Rojo / El Correo, 2011-02-12

Azken urte hauetan narratibaren alorrean beste garai batekoa zirudien fenomeno bat berritzen ari zaigula ematen du. Izan ere, euskal literaturan denbora luzean bazterrean gelditu ondoren, narratiba laburrak berriro indarra hartu du. Salbuespenak alde batera utzita, batzuetan ematen du idazle asko agian ez direla gai sentitzen idazlan luzeagoei ekiteko eta horren ondorioz-edo halako narratibaren birloratzea daukagu begi aurrean. Ildo horretan kokatu liteke Xabier Montoiaren liburu hau, Fucking Artists izenburua duena. Gustuak gustu, idazlearen alde esan behar da inoiz ez dela ibili euskal merkatu bitxiaren mendekotasunak mugatua. Dagoeneko ibilbide luzea egin du eta, inoiz ospearen lehenengo lerroan egon ez bada ere, noizean behin plazaratzen dituen liburuek beti zerbait eskaintzen diote irakurleari. Honez gainera, arazo nabarmenik gabe jakin du idazle heldua bihurtzen eta bere idazlanetan bilakaera honen emaitza ikus dezakegu.

Liburu honetan hamar narrazio biltzen zaizkigu. Errealismoaren parametroetan ulertu behar diren narrazioak dira. Edonola ere, argumentuaren eta teknikaren aldetik narrazio hauek ez dute beraien artean zerikusi handirik. Hirugarren pertsonan idatzitako narrazioen ondoan, pertsonaiaren baten ikuspuntutik lehenengo pertsonan kontatutakoak agertzen zaizkigu. Baten batean, abokatu bati egindako adierazpen neurotikoa irudikatzen da, pertsonaia batek aitorpen tormentatu eta mingotsa egiten duelarik. Argumentuetan ere oso desberdinak dira narrazioak: amodio eta sexu istorioak ditugu batzuk; beste batean, adibidez, obsesio bihurtu den musikari misteriotsu baten bila dabilen ikertzailearen kontaketarekin egiten dugu topo. Idazleak halako aniztasun baten bidez bizitzan aurki dezakegun aniztasunaren adibidea eskaintzen digu. Baina kontatzen diren istorioak ez dira istorio hutsak. Beste zerbait badute. Grinaren sentimendua agertzen zaigu liburu honetan, batzuetan ezkutuan, besteetan lehertzen, pertsonaien bizitzetan zirt edo zart egiteko momentu epifaniko batzuen aurrean aurkituko bagina bezala. Eta grinarekin batera, etsipen moduko bat, grinarik gabe bizitzea ezinezkoa delarik grina bera minaren sorburua baita.

Azken kritikak

Izena eta izana
Jon Gerediaga

Asier Urkiza

Amok
Stefan Zweig

Nagore Fernandez

Auzo madarikatua
Felix Urabayen

Jon Jimenez

Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell

Amaia Alvarez Uria

Olatuak sutzen direnean
Haritz Larrañaga

Joxe Aldasoro

Bisita
Mikel Pagadi

Mikel Asurmendi

Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell

Asier Urkiza

Eresia
Goiatz Labandibar

Nagore Fernandez

Carmilla
Joseph Sheridan Le Fanu

Paloma Rodriguez-Miñambres

Borrero txiki bat
Xabier Mendiguren

Mikel Asurmendi

Puntobobo
Itxaso Martin Zapirain

Jon Jimenez

Txori Gorri. Andre siux baten idazlanak
Zitkala-Sa

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Profilak (Mugetan barrena)
Amaia Iturbide

Paloma Rodriguez-Miñambres

Paradisuaren kanpoko aldeak
Bernardo Atxaga

Mikel Asurmendi

Artxiboa

2025(e)ko ekaina

2025(e)ko maiatza

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

2024(e)ko abuztua

2024(e)ko uztaila

Hedabideak