kritiken hemeroteka

8.528 kritika

« | »

Zenbaki lehenen bakardadea / Paolo Giordano (Koldo Biguri) / Alberdania, 2009

Lirikotasuna Felipe Juaristi / El Diario Vasco, 2010-03-12

Lehen kapituluak sekulako indarra du. Elurrak estalitako paisaia, eskiatu nahi duten neska-mutilak, lotsa eta istripua, zoritxarra, istripua eta lotsa. Oso eleberri tristea da; hori iruditu zait behintzat niri, tristezia lirikoa duena, ordea. Lirikotasunak edozer gauzari erantsita, bai pozari eta bai tristeziari ere, distira egiten du; eta nabarmentzen da. Elurrak ere distira egiten du, eta leihotik begiraturik ikusten da lurra zuriz estalita. Elurra, batzuetan tristea eta besteetan alaia izaten da; baina lirikoa, jakina. Ai, kontu txikien lirikotasun galdua!

Bakardadea ere lirikoa da, gehienetan. Baina lirikotasun hori izan daiteke komikoa edo dramatikoa. Gutxitan, ordea, tragikoa. Bakardadeari buruzko eleberria dela esan zuen egileak berak, ez dakit zein bakardadetatik erorita. Eta egia da Alice eta Mattia pertsonaiek bakardadea zer den badakitela, baina ez oso ondo bakardadeari aurre nola egiten zaion. Saiatzen dira, baina ez dute lortzen beren patuari ihes egitea. Haurtzaroa oinarrizkoa da, bertan marrazten baita zuhaitz bigun baten azalean bezala, bihotzik ez duen haltzaren azalean bezala, gerorako bidea. Gizakiok ordea bihotza bai: samur eta odolezkoa, laztanera isuria, hitz leunari emana. Ondorioak latzak bainoago tristeagoak dira, bidean aurkitzen dituzten oztopoek ez baitiete utziko izan daitezke izaten. Eta badirudi ere, zenbait pasartetan, ez dakitela ere zer izan daitezkeen. Beste kontua da zer izan nahi duten.

Beste bakardade bati erantsita uzten dio bakardadeak bakardade izateari. Aritmetika kontua da, lirika bainoago. Matematika konplikatua omen: sentimenduen azterketa bezain konplikatua.

Azken kritikak

Izena eta izana
Jon Gerediaga

Asier Urkiza

Amok
Stefan Zweig

Nagore Fernandez

Auzo madarikatua
Felix Urabayen

Jon Jimenez

Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell

Amaia Alvarez Uria

Olatuak sutzen direnean
Haritz Larrañaga

Joxe Aldasoro

Bisita
Mikel Pagadi

Mikel Asurmendi

Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell

Asier Urkiza

Eresia
Goiatz Labandibar

Nagore Fernandez

Carmilla
Joseph Sheridan Le Fanu

Paloma Rodriguez-Miñambres

Borrero txiki bat
Xabier Mendiguren

Mikel Asurmendi

Puntobobo
Itxaso Martin Zapirain

Jon Jimenez

Txori Gorri. Andre siux baten idazlanak
Zitkala-Sa

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Profilak (Mugetan barrena)
Amaia Iturbide

Paloma Rodriguez-Miñambres

Paradisuaren kanpoko aldeak
Bernardo Atxaga

Mikel Asurmendi

Artxiboa

2025(e)ko ekaina

2025(e)ko maiatza

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

2024(e)ko abuztua

2024(e)ko uztaila

Hedabideak