kritiken hemeroteka

8.553 kritika

« | »

Telebista antenetan atsedena hartzen dute txoriek / Fertxu Izquierdo / Alberdania, 2009

Etsipenezko itxaropen aldarria Patxi Sarriegi / Deia, 2010-02-20

Hiriko bizimodua ardatz nagusia duen olerki liburua idatzi du Fertxu Izquierdo iruindarrak, olerkiok munduaren egoeraren inguruko hausnarketa etengabeak dira, auzoko bizimodua, pobrezia, poza, tristura, bizitza, sexua edota heriotza jorratzen dutenak. Bila ibili da poeta hiriaren anabasan, hortxe topatu ditu inspirazio eta salaketa gai ugari. Etsipena du inguruan bueltaka, ez du, hala ere, erraz amore ematen, ikasi egin du bere egiten, ondoan sentitzen, gertukoa duen arren olerkiok itxaropen aldarriak dira. “Goiztiriaren orduak gogorrenak dira / ederrenak ere bai / handik gutxira / bizitzeko egun berri bat / eskuen artean / izango dugulako”.

Goiza, eguerdia, arratsaldea, gaua… olerkiotan egunekoaren lau une aukeratu ditu egileak gogoeta egin eta inguruaz hausnartzeko. Egunerokoaren antzera, momentu bakoitzak bere erritmoa du, eta bakoitzean sentipen desberdinak isurtzen ditu Izquierdok. Espero zitekeenez, gauekoak du inspirazio iturri emankorrena, orduan ere ideiak azkarrago doazela irudikatuz. Esplikazioa da aldi berean, errealista, darabilen pisu iradokitzailea errealitatean txertatzeko moduko adibide argiak dira, irakurlea bereganatzeko modukoak. “Beirazko egunak dira / igandeez mozkortzen direnak / eta saminaren arratsaldeetan / josten ditugu iraganen orbainak / existitzen ez den kremailera / itxi nahi izango bagenu bezala”.

Halaxe, liburuaren izenburuko adibideak argi asko erakusten du poetak irudiak sortzeko duen prestutasuna, metaforak erraz ulertzeko modukoak dira, irakurlearengana iristeko nahia irmoa eta benetakoa da. Hirietan telebista antenetan hartzen baitute atseden txoriek, hirira aspaldi egokitu zirenez; mota guztietako jendea bizi da hirietan, nonahitik etorriak, eta jende hori guztia, finean, hiriaren bizimodura egokitzen da. Bistakoa da, errealitatearen zirrikituetan barrena iragaten den poesia nahi du pentsalariak, errealitatean ikusten dituen hutsuneak agertzen dituena, hizkuntza zuzena darabil horretarako Izquierdok. Hortaz, bizipenez betetako olerkiak dira, barnekoiak, iradokitzaileak, horixe poetaren ahalegina. Poesia lurralde atsegina zaiola frogatzen du bigarrenez, oraingoan etxeko leihotik dakusan mundua irudikatuta. Liburu argia gertatu zaigu, estimatzekoa agertzen duen naturaltasuna. Olerkiok inflexio puntuak dira, autorearen sendotasuna erakusten dutenak. Hain juxtu, poesiaren eskutik munduaren egoeraren inguruko hausnarketak eragiteko lan eta emaitza joria da Izquierdo eskainitakoa.

Azken kritikak

Kontra
Ane Zubeldia Magriñá

Irati Majuelo

Denbora galduaren bila / Swann-enetik
Marcel Proust

Aritz Galarraga

Iraileko zazpi egun
Eneko Azedo

Aiora Sampedro

Iragan atergabea
Julen Belamuno

Mikel Asurmendi

Anatomia bertikalak
Lierni Azkargorta

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Lurrez estali
Ximun Fuchs

Jon Jimenez

Irakurketaren aldeko manifestua
Irene Vallejo

Mikel Asurmendi

Poesia guztia
Safo

Mikel Asurmendi

Josefa, neskame
Alaitz Melgar Agirre

Jon Jimenez

Oihaneko ipuinak
Horacio Quiroga

Jon Jimenez

Reset
Aitziber Etxeberria

Mikel Asurmendi

Baden verboten
Iker Aranberri

Jose Luis Padron

Gizaberetxoak gara
Mikel Urdangarin Irastorza

Jon Jimenez

Iragan atergabea
Julen Belamuno

Hasier Rekondo

Artxiboa

2025(e)ko iraila

2025(e)ko abuztua

2025(e)ko uztaila

2025(e)ko ekaina

2025(e)ko maiatza

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

Hedabideak