kritiken hemeroteka

8.412 kritika

« | »

Telebista antenetan atsedena hartzen dute txoriek / Fertxu Izquierdo / Alberdania, 2009

Etsipenezko itxaropen aldarria Patxi Sarriegi / Deia, 2010-02-20

Hiriko bizimodua ardatz nagusia duen olerki liburua idatzi du Fertxu Izquierdo iruindarrak, olerkiok munduaren egoeraren inguruko hausnarketa etengabeak dira, auzoko bizimodua, pobrezia, poza, tristura, bizitza, sexua edota heriotza jorratzen dutenak. Bila ibili da poeta hiriaren anabasan, hortxe topatu ditu inspirazio eta salaketa gai ugari. Etsipena du inguruan bueltaka, ez du, hala ere, erraz amore ematen, ikasi egin du bere egiten, ondoan sentitzen, gertukoa duen arren olerkiok itxaropen aldarriak dira. “Goiztiriaren orduak gogorrenak dira / ederrenak ere bai / handik gutxira / bizitzeko egun berri bat / eskuen artean / izango dugulako”.

Goiza, eguerdia, arratsaldea, gaua… olerkiotan egunekoaren lau une aukeratu ditu egileak gogoeta egin eta inguruaz hausnartzeko. Egunerokoaren antzera, momentu bakoitzak bere erritmoa du, eta bakoitzean sentipen desberdinak isurtzen ditu Izquierdok. Espero zitekeenez, gauekoak du inspirazio iturri emankorrena, orduan ere ideiak azkarrago doazela irudikatuz. Esplikazioa da aldi berean, errealista, darabilen pisu iradokitzailea errealitatean txertatzeko moduko adibide argiak dira, irakurlea bereganatzeko modukoak. “Beirazko egunak dira / igandeez mozkortzen direnak / eta saminaren arratsaldeetan / josten ditugu iraganen orbainak / existitzen ez den kremailera / itxi nahi izango bagenu bezala”.

Halaxe, liburuaren izenburuko adibideak argi asko erakusten du poetak irudiak sortzeko duen prestutasuna, metaforak erraz ulertzeko modukoak dira, irakurlearengana iristeko nahia irmoa eta benetakoa da. Hirietan telebista antenetan hartzen baitute atseden txoriek, hirira aspaldi egokitu zirenez; mota guztietako jendea bizi da hirietan, nonahitik etorriak, eta jende hori guztia, finean, hiriaren bizimodura egokitzen da. Bistakoa da, errealitatearen zirrikituetan barrena iragaten den poesia nahi du pentsalariak, errealitatean ikusten dituen hutsuneak agertzen dituena, hizkuntza zuzena darabil horretarako Izquierdok. Hortaz, bizipenez betetako olerkiak dira, barnekoiak, iradokitzaileak, horixe poetaren ahalegina. Poesia lurralde atsegina zaiola frogatzen du bigarrenez, oraingoan etxeko leihotik dakusan mundua irudikatuta. Liburu argia gertatu zaigu, estimatzekoa agertzen duen naturaltasuna. Olerkiok inflexio puntuak dira, autorearen sendotasuna erakusten dutenak. Hain juxtu, poesiaren eskutik munduaren egoeraren inguruko hausnarketak eragiteko lan eta emaitza joria da Izquierdo eskainitakoa.

Azken kritikak

Ele eta hitz. Ahoz eta idatziz
Jose Angel Irigaray

Asier Urkiza

Idazketa labana bat da
Annie Ernaux

Nagore Fernandez

Bisita
Mikel Pagadi

Jon Jimenez

Hamlet
William Shakespeare

Aritz Galarraga

Hau ez da gerra bat
Mikel Ayllon

Hasier Rekondo

Feminismo zuriaren aurka
Rafia Zakaria

Jon Martin-Etxebeste

Dimisioa
Juan Luis Zabala

Mikel Asurmendi

Hetero
Uxue Alberdi

Irati Majuelo

Barrengaizto
Beatrice Salvioni

Amaia Alvarez Uria

Coca-Cola bat zurekin
Beñat Sarasola

Patxi Larrion

Etxe bat norberarena
Yolanda Arrieta

Jon Jimenez

Zebrak eta bideak
Nerea Loiola Pikaza

Nagore Fernandez

Zoo
Goiatz Labandibar

Asier Urkiza

Hetero
Uxue Alberdi

Joxe Aldasoro

Artxiboa

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

2024(e)ko abuztua

2024(e)ko uztaila

2024(e)ko ekaina

2024(e)ko maiatza

2024(e)ko apirila

2024(e)ko martxoa

2024(e)ko otsaila

2024(e)ko urtarrila

Hedabideak