« Zureak egin du | Etsipenezko itxaropen aldarria »
Iratzeen esporak / Igor Estankona / Susa, 2009
Urdin, azul, bleu, blue, blau… Ainara Maia / Gara, 2010-02-19
…tristea da gauzak ulertu nahian ez sentitzea. Hori gertatu zait Igor Estankonaren poema-liburuko olerkiekin, eta horrekin ez dut erran nahi gustatu ez zaidanik, baina ez dut gozatu. Horrekin ez dut erran nahi poema-liburu txarra edo ona denik.
Ulertu nahi eta ezin, baina beharbada ez da ulertu beharrik sentitzeko. Sentitzen ez bada, ordea, bizitza aldamenetik pasatzen zaigu, eta irakurri arren, liburuan aurkitutako olerkiek ez gaituzte hunkituko; ez dugu iratzeen esporarik sentituko. Eta benetan ederra izan daiteke ariman kilima eta laztan horiek sentitzea, baina nik ezin, triste baitaukat gogoa.
Hala ere, gristasun alaian eta axolagabean ezinbestekoa dugu urdintasun tristea, ala? Zeru eta lur artean nonbait idatziak izan diren olerki hauen zentzua harrapatzea ez zait erraza izan, eta ohartu naiz poesia trinkoa eta sakona izan daitekeela eta marmola bezain zeharkaezina. Ohartu naiz tristuraren korrontea edozein artekatik sartzen ahal dela, ez bagaude nonbait finko eta beti alde batetik bestera airean hegan bagabiltza; zeruko urdina sartzen zaigu barreneraino, paisaia gazitzen dugu eta ez dakigu zergatik.
Gauaren eta egunaren artean nonbait idatziak izan diren olerkiak ez ditut ulertu, eta ni izateari utzi diot, Igor izatera iristeraino. Ez gau beltz ez egun zuri, baina egunsenti gorriak urratu dit arima. Atzoko arratsalde urdina gogoan, geroaren huts-mina bihotzean, atzoko min hori ez da deus poetaren penazko hitzek zanpatzen nautelarik. Zaldi azulen eta izar gorrien artean poeta dago bere oroitzapenekin, eta nire hitzekin talka egiten dute, ez baitoaz zentzu berean. Nire tokira noan bezala, poetak udaberriko sagarrondo zuriak ditu amets, eta horrela, nire gogoa sagarrondora itzultzen da, jatorrizko bekatuzko tokira.
Poetak bere hitzak ulertzeko gonbita egin dit, baina nik ulertu gabe sentitu ditut, eta laino zuriei so gelditu naiz. Maitasunez begi azulak ikusi dizkiot poetari, eta bertze behin ahalegintzeko erran dit. Gauean nire begiak ere azul bilakatzen baitira, triste eta malenkoniatsu, eta bakarrik sentitu naiz liburuaren erdialdean. Hala ere, poetak ez nagoela bakarrik erran dit, bera dagoela lurrean, eta mugimendua eta minbizia zeruan. Maitasunari buruz mintzo zait goxo, begietatik begietara. Pertsonen harremanek hasiera eta bukaera duten arren, maitasun gorria ez da gelditzen. Min ematen du maitasuna hartu eta eman den toki guztietatik pasatzean bai, Igor, eta oroitzapenek ez dute osoki maitatzen uzten.
Baietzaren eta ezetzaren artean, maitasunaren sufrimendu egun hauek ordezkatuko dituzten egun berriak etorriko direnaren ametsa. Ametsa da egia bakarra. Maitasunaren eta bakardadean artean, bakarrizketa ulergaitza zenbaitetan poetarena. Amore eman dut eta pentsatzeari utzi diot Igorren aholkuari segituz, eta nire bidean noa. Pentsatzeari utzi bizitzaren loreak laztantzeko, eta pentsamendu alaiei bide eman. Oroitzapenak gure bidaide dira, eta gauza berriak probatzen dituzte. Denboraren eta plazeraren artean bazter berriak bizitzen ditugu, eta maite galduarengan pentsatzen dugu.
Zaharraren eta berriaren artean pentsamenduak daude. Hitzokin batera ezinezko amets guztiak itzultzen baitira etenik gabe haizearekin, iratzeen esporen gisa, arima kilikatzera. Harremanak eteten dira, baina maitasuna ez. Kolore anitzeko poemak ageri dira bertan, eta ulertzen saiatu gabe ur horretan busti gaitezen!
Zuzi iraxegia
Amaia Alvarez Uria
Ainhoa Aldazabal Gallastegui
O.ten gaztaroa neurtitzetan
Arnaud Oihenart
Gorka Bereziartua Mitxelena
Ez-izan
Jon K. Sanchez
Aiora Sampedro
Pleibak
Miren Amuriza
Jon Jimenez
Ehun zaldi trostan
Ainhoa Urien
Asier Urkiza
Oroi garen oro
Beatriz Chivite
Nagore Fernandez
Jakintzaren arbola
Pio Baroja
Aritz Galarraga
Antropozenoaren nostalgia
Patxi Iturregi
Hasier Rekondo
Francesco Pasqualeren bosgarren arima
Unai Elorriaga
Mikel Asurmendi
Baden Verboten
Iker Aranberri
Paloma Rodriguez-Miñambres
Ezer ez dago utzi nuen lekuan
Itziar Otegi
Mikel Asurmendi
Dolu-egunerokoa
Roland Barthes
Asier Urkiza
Guardasol gorria
Lutxo Egia
Nagore Fernandez
Zero
Aitor Zuberogoitia
Jon Jimenez