« Pertsonen sustraiak | Iragan itxia »
Maite nuen / Anna Gavalda (Xabier Paya) / Alberdania, 2009
Maite nuen Mikel Garmendia / eizie.org, 2010-02-04
Erakutsia zigun lehendik ere Anna Gavaldak emozioak helarazteko eta sentiarazteko duen abildade berezia duela urte batzuk Alberdaniak kaleratutako 35 kilo esperantza eleberrian. Prosa lañoa darabil horretarako, deskripziorik gabea (“ez baitakit deskripziorik egiten, eta Zola eta Prousten ondotik ez baitute zentzurik”, Gavaldak aitortzen digunez). Horrek, aldi berean, erraztu egin dio, neurri batean eta alde horretatik, bere lana Xabier Payá itzultzaileari. Esan beharra dago, halere, oso bertsio txukuna ondu duela Xabierrek, euskaraz sortua dirudiena, Gavaldaren prosa lañoari, bere xumean, euskarazko doinua itsatsi baitio, hitz eta esamoldeen aukeraketan natural eta ausart jokatuz.
Bi istorio joango zaizkigu paraleloan eleberri labur honetan: batetik, Chloé-rena, bi seme-alabaren ama, senarrak utzi berri duena, eta, bestetik, bere aitaginarrebarena, Chloé-ren senar izandakoaren aita eta urteetan bere sekretua inori kontatu ez diona, harik eta Chloéri kontatuko dion arte. Sekretuaren kontaketa honek sortzen duen interakzioa izango dugu bi istorio paraleloak egituratzen dituen ardatza. Ispilu-joko batean bezala azalduko zaizkigu desamodioa bizitzeko bi era: batetik aitarena, berrogei urte zituela eta ezkondua egonik beste emakume batekin zeharo maitemindu arren, bere buruari uko egin eta aurreko egoerari eusteko erabakia hartzen baitu eta, bestetik, semearena, guztiz kontrako erabakia hartzen baitu. Oso emankorra da, alde horretatik, sekretuaren baliabidea literaturarako, literatura besteen intimitatea ezagutzeko ere badelakoan. Zenbat eta zenbat sekretu —eta nolakoak!— ez ziren lurperatuko sekretuaren jabeekin batera. Mundu oso bat, beste hainbat eta hainbat bizitza balizko…
Besterik balirudike ere, baikorra da —izan daiteke?— eleberriaren mezua, didaktikokeriatik urrun, hain aukera desberdinak aurrean jartze hutsa aski iradokitzailea denez gero.
Turismo hutsala
Fito Rodriguez
Asel Luzarraga
Zoriona, edo antzeko zerbait
Karmele Mitxelena
Ainhoa Aldazabal Gallastegui
Pleibak
Miren Amuriza
Mikel Asurmendi
Izena eta izana
Jon Gerediaga
Asier Urkiza
Amok
Stefan Zweig
Nagore Fernandez
Auzo madarikatua
Felix Urabayen
Jon Jimenez
Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell
Amaia Alvarez Uria
Olatuak sutzen direnean
Haritz Larrañaga
Joxe Aldasoro
Bisita
Mikel Pagadi
Mikel Asurmendi
Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell
Asier Urkiza
Eresia
Goiatz Labandibar
Nagore Fernandez
Carmilla
Joseph Sheridan Le Fanu
Paloma Rodriguez-Miñambres
Borrero txiki bat
Xabier Mendiguren
Mikel Asurmendi
Puntobobo
Itxaso Martin Zapirain
Jon Jimenez