kritiken hemeroteka

8.531 kritika

« | »

Ihes-lerroak / Xabier Altube / Erein, 2009

Ideien amarauna Javier Rojo / El Correo, 2009-10-03

Xabier Altube ia ezezaguna da euskal literaturaren arloan. Narrazioren bat edo beste alde batera utzita, oso gutxi argitaratu du orain arte. Ihes-lerroak izenburua duen nobela hau bere lehenengo nobela da eta Opera prima saria merezi izan du 2009ko deialdian. Nobelaren argumentua maitasun-triangelu baten inguruan antolatuta dago. Alicek, Olatzek eta narratzaileak osatzen dituzte triangelu horren hiru erpinak. Bi emakume eta gizon bat, eta ohikoa den bezala gizona beste bi erpinen artean mugitzen da. Alde batetik, Olatz dago, bertokoa, aurretik ezagutzen duen emakumea. Beste aldetik, Alice agertzen zaio bizitzan, frantsesa, mugaz bestaldekoa. Hirurak dabiltza unibertsitatean, postgraduko ikasketak egiten. Triangeluaren inguruan antolatzen da narrazioa, baina nekez esan daiteke triangeluaren kontaketa baten aurrean gaudela, eta maitasun istorioak aitzakia dirudi testu bat sortu ahal izateko. Narrazioa narratzailearen buruan gertatzen da, aspaldiko gertakariak oroitzen egongo balitz bezala. Baina, denok dakigunez, gertatutakoa oroitzea eta asmatzea bereizi ezinak dira, eta irakurleari duda gelditzen zaio ea hori guztia narratzailearen oroitzapena den edo asmazio hutsa. Edonola ere, kontaera hori erabiliz, narratzaileak bere ideiak jaulkitzen dizkigu. Izan ere, narrazioa esaldi filosofikoz beterik dago, eta honek testuari itxura abstraktua, abstraktuegia, astun xamarra maiz, ematen dio. Idazlea bera (nobela idazlea narratzailearengan gorpuztu egiten dela dirudi) esan daiteke hitzen liluraren sarean harrapatuta geratu dela, esaldi abstraktu horien, hitz sakonak diruditen esaldi horien atzean batzuetan ez baitago ezer.

Gauzak honela, sakonena aztertuta esanahi handirik ez duten esaldi liluragarri batzuen bidez xarmatu nahi izan du irakurlea. Nolabaiteko idealismoa hautematen da hor zehar, errealitatean gertatzen direnak gertakari hutsak baino gehiago beste zerbaiten adierazleak izango balira bezala. Nobelaren hirugarren zatian baino ez du ahazten idazleak esaldi arranditsu horien erabilera, eta kontaeran zentratzen da. Orduan sortzen du, nire ustez, atalik interesgarriena literaturaren aldetik begiratuta. Egia da idazlea ausarta izan dela eta esperimentu moduan liburua interesgarria suerta daitekeela, euskal literatura egiteko bestelako aukerak daudela erakusten baita.

Edonola ere, bere balio literarioak nahiko lausotuta geratu dira ideien adierazi nahi etengabe horretan.

Azken kritikak

Turismo hutsala
Fito Rodriguez

Asel Luzarraga

Zoriona, edo antzeko zerbait
Karmele Mitxelena

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Pleibak
Miren Amuriza

Mikel Asurmendi

Izena eta izana
Jon Gerediaga

Asier Urkiza

Amok
Stefan Zweig

Nagore Fernandez

Auzo madarikatua
Felix Urabayen

Jon Jimenez

Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell

Amaia Alvarez Uria

Olatuak sutzen direnean
Haritz Larrañaga

Joxe Aldasoro

Bisita
Mikel Pagadi

Mikel Asurmendi

Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell

Asier Urkiza

Eresia
Goiatz Labandibar

Nagore Fernandez

Carmilla
Joseph Sheridan Le Fanu

Paloma Rodriguez-Miñambres

Borrero txiki bat
Xabier Mendiguren

Mikel Asurmendi

Puntobobo
Itxaso Martin Zapirain

Jon Jimenez

Artxiboa

2025(e)ko uztaila

2025(e)ko ekaina

2025(e)ko maiatza

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

2024(e)ko abuztua

Hedabideak