kritiken hemeroteka

8.500 kritika

« | »

Ihes-lerroak / Xabier Altube / Erein, 2009

Ideien amarauna Javier Rojo / El Correo, 2009-10-03

Xabier Altube ia ezezaguna da euskal literaturaren arloan. Narrazioren bat edo beste alde batera utzita, oso gutxi argitaratu du orain arte. Ihes-lerroak izenburua duen nobela hau bere lehenengo nobela da eta Opera prima saria merezi izan du 2009ko deialdian. Nobelaren argumentua maitasun-triangelu baten inguruan antolatuta dago. Alicek, Olatzek eta narratzaileak osatzen dituzte triangelu horren hiru erpinak. Bi emakume eta gizon bat, eta ohikoa den bezala gizona beste bi erpinen artean mugitzen da. Alde batetik, Olatz dago, bertokoa, aurretik ezagutzen duen emakumea. Beste aldetik, Alice agertzen zaio bizitzan, frantsesa, mugaz bestaldekoa. Hirurak dabiltza unibertsitatean, postgraduko ikasketak egiten. Triangeluaren inguruan antolatzen da narrazioa, baina nekez esan daiteke triangeluaren kontaketa baten aurrean gaudela, eta maitasun istorioak aitzakia dirudi testu bat sortu ahal izateko. Narrazioa narratzailearen buruan gertatzen da, aspaldiko gertakariak oroitzen egongo balitz bezala. Baina, denok dakigunez, gertatutakoa oroitzea eta asmatzea bereizi ezinak dira, eta irakurleari duda gelditzen zaio ea hori guztia narratzailearen oroitzapena den edo asmazio hutsa. Edonola ere, kontaera hori erabiliz, narratzaileak bere ideiak jaulkitzen dizkigu. Izan ere, narrazioa esaldi filosofikoz beterik dago, eta honek testuari itxura abstraktua, abstraktuegia, astun xamarra maiz, ematen dio. Idazlea bera (nobela idazlea narratzailearengan gorpuztu egiten dela dirudi) esan daiteke hitzen liluraren sarean harrapatuta geratu dela, esaldi abstraktu horien, hitz sakonak diruditen esaldi horien atzean batzuetan ez baitago ezer.

Gauzak honela, sakonena aztertuta esanahi handirik ez duten esaldi liluragarri batzuen bidez xarmatu nahi izan du irakurlea. Nolabaiteko idealismoa hautematen da hor zehar, errealitatean gertatzen direnak gertakari hutsak baino gehiago beste zerbaiten adierazleak izango balira bezala. Nobelaren hirugarren zatian baino ez du ahazten idazleak esaldi arranditsu horien erabilera, eta kontaeran zentratzen da. Orduan sortzen du, nire ustez, atalik interesgarriena literaturaren aldetik begiratuta. Egia da idazlea ausarta izan dela eta esperimentu moduan liburua interesgarria suerta daitekeela, euskal literatura egiteko bestelako aukerak daudela erakusten baita.

Edonola ere, bere balio literarioak nahiko lausotuta geratu dira ideien adierazi nahi etengabe horretan.

Azken kritikak

Baden verboten
Iker Aranberri

Asier Urkiza

Diesel
Bertol Arrieta

Nagore Fernandez

Maitasuna eta dirua, sexua eta heriotza
Mckenzie Wark

Jon Jimenez

Basokoa
Izaskun Gracia Quintana

Joxe Aldasoro

Zuzi iraxegia
Amaia Alvarez Uria

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

O.ten gaztaroa neurtitzetan
Arnaud Oihenart

Gorka Bereziartua Mitxelena

Ez-izan
Jon K. Sanchez

Aiora Sampedro

Pleibak
Miren Amuriza

Jon Jimenez

Ehun zaldi trostan
Ainhoa Urien

Asier Urkiza

Oroi garen oro
Beatriz Chivite

Nagore Fernandez

Jakintzaren arbola
Pio Baroja

Aritz Galarraga

Antropozenoaren nostalgia
Patxi Iturregi

Hasier Rekondo

Francesco Pasqualeren bosgarren arima
Unai Elorriaga

Mikel Asurmendi

Baden verboten
Iker Aranberri

Paloma Rodriguez-Miñambres

Artxiboa

2025(e)ko maiatza

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

2024(e)ko abuztua

2024(e)ko uztaila

2024(e)ko ekaina

Hedabideak