kritiken hemeroteka

8.485 kritika

« | »

Gulliverren lokarriak / Xabi Borda / Elkar, 2009

Zerebro zatiak Igor Estankona / Argia, 2009-10-04

Xabi Bordak Birika zatiak (Susa, 2004) poemategiarekin zur eta lur utzi gintuen. Desolazioari kantatzeko modu eder bat izan zen hura, eta kritiketan genioen “liburu erdi-existentzial bat” zela, eta hustasun hura ikusita, lur erre haren ostean, ez genekiela idatziko ote zuen azpeitiarrak bigarren poema liburu bat, eta hirugarren bat. Iruditu zitzaigun esanda utzi zuela dena, eta ez zuela diskurtso hark ezer berririk ekarriko. Ekibokatu egin ginen, ordea, eta ez genuke nahi oraingoan arinkeriaz aztertu liburu hau. Badauka zerbait idazle honek, eta beharbada poesiaren suizidio hura beharrezkoa izan zen, gainditu egin duelako: hemen dira berriro Bordaren ausardia, etorria eta jarioa, nihilismoarekin nahastu genituen haiek beraiek.

Erritmoa eta musika ateratzen dizkie hizkuntzaren instrumentuei Bordak. Kontzertua ez da gogorra egiten, ostera. Xabi Bordari entzun egiten zaio errezitatzen edo are, idazten. Lumak irrist egiten dio suabeki paperaren gainean. Beharbada izango da poesiaz haraindi ez doalako, bizitzaren alde honi buruz idazten duelako, modu poetikoan. Liburu artatsua idatzi du dena dela, sano egiazkoa. Sinplea. Eta hori oso zaila da lortzen.

Haur literaturaren ikonoan inspiratutako titulua gora-behera, lurraren muga urrunetara baino, poesiaren txundimenaren mugetara egindako bidaia da Gulliverren lokarriak. Biziak dira kordel horiek, eta arimara josirik ditugun hariak dira askotan. Min ematen dute hariok, baina plazer leun bat ere senti dezakegu heriotza, tristezia, gaixotasuna, depresioa… behatzen ditugunean gure neurriko erraldoi baten begietatik. Gizakiok baino hamabi bider handiagoak dira liburuan ageri diren gaiak, eta hala eta guztiz ere arintasun txundigarriarekin tratatzen ditu idazleak. Egoki datorkion hitza hautatuz, estridentziarik gabe eta eleganteki doa ur sakon horietan igeri. Swiften obran bezala, Bordaren poesian ere irakurri ahala joango zara, irakurle, forma emanez dauzkan mila interpretazioei. Baina bidaia lasaitasun sakon batekin egingo duzu.

Itzuli da beraz azpeitiarra bere estilo propioarekin. Gauza guztiz desberdin bat dakar, baina igartzen da berarena dela. Idazketaren emaitza harrigarri horietako bat da Gulliverren lokarriak: atsegingarri bihurtzen ditu saminak eta ironiak, ez dio ematen garrantzi gehiegi ezeri, baina artea eta maitasuna senti daitezke poemarik poema.

Azken kritikak

Dolu-egunerokoa
Roland Barthes

Asier Urkiza

Guardasol gorria
Lutxo Egia

Nagore Fernandez

Zero
Aitor Zuberogoitia

Jon Jimenez

Hezur berriak
Ane Labaka Mayoz

Paloma Rodriguez-Miñambres

Simulakro bat
Leire Ugadi

Mikel Asurmendi

Ezinezkoaren alde
Iñigo Martinez Peña

Mikel Asurmendi

Haize beltza
Amaiur Epher

Asier Urkiza

31 ipuin
Anton Txekhov

Aritz Galarraga

Odolaren matxinadak
Miren Guilló

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Borrero txiki bat
Xabier Mendiguren Elizegi

Joxe Aldasoro

Zero
Aitor Zuberogoitia

Amaia Alvarez Uria

Oihaneko ipuinak
Horacio Quiroga

Aiora Sampedro

Carvalho Euskadin
Jon Alonso

Mikel Asurmendi

Egurats zabaletako izendaezinak
Rakel Pardo Perez

Jon Jimenez

Artxiboa

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

2024(e)ko abuztua

2024(e)ko uztaila

2024(e)ko ekaina

2024(e)ko maiatza

Hedabideak