kritiken hemeroteka

8.528 kritika

« | »

Malenkonia arabiar bat / Abdela Taia (Patxi Zubizarreta) / Alberdania, 2009

Malenkonia arabiar bat Mikel Garmendia / eizie.org, 2009-09-08

Aurtengo ekainean aurkeztu zuen Alberdania argitaletxeak Malenkonia arabiar bat gaztelaniaz, katalanez eta euskaraz. Patxi Zubizarretari zor diogu oraingoan ere idazle gazte marokoar honen azken eleberriaren euskarazko bertsioa —aurrekoa ere, Salbazioko armada, Patxik berak euskaratua da—.

Abdela Taiak bere bizitzako gertakizunak kontatzen dizkigu eta alde horretatik autobiografikoa dugu eleberria. Abdelak berak argitzen digu, ordea, berak ez duela bere buruaz idazteko beharrik sentitzen, sorburua bere bizitzan duten eta, horrenbestez, ondo ezagutzen dituen gauzez idaztekoa baizik. Liburu bakoitzerako une jakin batzuk aukeratzen ditu eta idaztea hitzak manipulatzea den neurrian nahitaez aurkitzen dugu fikzioa edo autofikzioa, Abdelak berak zehazten duenez.

Eleberri laburra dugu Malenkonia arabiar bat, oso estilo pertsonal, zuzen eta soilean idatzia. Protagonistaren, egilearen beraren amodioak eta desamodioak kontatzen zaizkigu. Erromantizismo gose dugu gure pertsonaia, kapitulu bakoitzean —“Oroit naiz”, “Banoa”, “Ihes egin” eta “Idatzi”— hil eta berpiztu egiten zaiguna, hala islatzen baita egileak bere iraganeko eta oraingo harremanen aurrean duen baikortasuna. Hasieran Rabaten bizi izandako haurtzaroa izango dugu; gero Paris hits bezain tristea eta gero berriro ere Marraketx eta Kairora itzuliko gara. Beste gizon batzuekin izandako harreman sexual eta amodiozkoek ez ezik, familiaz ere ariko zaigu —amaz batez ere— eta Ekialdeaz eta gizon arabiarrez duen ikuspegia emango digu, bere pasiorik handienarena, alegia.

Sentibera dugu, zinez, protagonista, kontalaria, eta horrek badu bere isla Abdelaren idazkeran, irakurlea barrutik harrapatzen baitu hasieratik: “Nire nahasmenduaren beraren lazturan nengoen…”. Lehen Salbazioko Armada-n bezala, ondo hartu dio tamaina eta doinua P. Zubizarreta itzultzaileak, efektua oso kontuan hartuta josi baitu esaldi bakoitza euskaratzerakoan: biok biotara, bazkalostea zertan-hartan pasatu, -n partalier, zigarroari zigarro ari zen… eta hitz bakoitza ondo aukeratuta eta ondo kalkulatuta sartu baitu: jendeketa, bertset, handios, fini, negargalea, traditu

Aise eta gustura irakurtzen den bertsioa dugu ahalegin horren emaitza; esaldiak irakurri ahala heltzen zaizkigu adimenera ez ezik, baita sentimenera ere.

Azken kritikak

Izena eta izana
Jon Gerediaga

Asier Urkiza

Amok
Stefan Zweig

Nagore Fernandez

Auzo madarikatua
Felix Urabayen

Jon Jimenez

Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell

Amaia Alvarez Uria

Olatuak sutzen direnean
Haritz Larrañaga

Joxe Aldasoro

Bisita
Mikel Pagadi

Mikel Asurmendi

Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell

Asier Urkiza

Eresia
Goiatz Labandibar

Nagore Fernandez

Carmilla
Joseph Sheridan Le Fanu

Paloma Rodriguez-Miñambres

Borrero txiki bat
Xabier Mendiguren

Mikel Asurmendi

Puntobobo
Itxaso Martin Zapirain

Jon Jimenez

Txori Gorri. Andre siux baten idazlanak
Zitkala-Sa

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Profilak (Mugetan barrena)
Amaia Iturbide

Paloma Rodriguez-Miñambres

Paradisuaren kanpoko aldeak
Bernardo Atxaga

Mikel Asurmendi

Artxiboa

2025(e)ko ekaina

2025(e)ko maiatza

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

2024(e)ko abuztua

2024(e)ko uztaila

Hedabideak