« Errealitatearen behelainozko begiradak | Atez ate »
Violet Park-en bidetik / Jenny Valentine (Iñigo Errasti) / Alberdania, 2008
Violet Park-en bidetik Mikel Garmendia / eizie.org, 2009-02-27
Aurrera darrai, egoki eta txukun gainera, Alberdania argitaletxearen erronkak, gaztelaniaren zubitik pasa gabe gaur egungo eleberri arrakastatsuak euskaraz eskaintzekoak. Violet Park-en bidetik dugu erronka horren azken fruituetako bat. Lucas Swain, hamasei urteko gaztea dugu narratzailea eta protagonista nagusia. Batetik, hamaika urte zituela desagertu zitzaien aita etxetik berari, arrebari eta hardun zegoen amari. Horra lehen misterioa. Bestetik, taxi-bulego batean hildako emakume zahar baten errautsez betetako kutxa bat aurkituko du, Violet Park piano-jolearen errautsez betea, hain juxtu. Horra bigarren misterioa. Bi misterio horiek argitzen joatea izango da Lucasekin batera egingo dugun bidaia. Hala, Lukasek nerabezarotik heldutasunerako jauzia egingo du edo, bestela esanda, pertsona bilakatzeko prozesuan berebiziko garrantzia duen aldia kontatuko digu. Eta prozesu hori ez da atenporala izango, guztiz gaur egunekoa baizik: guraso eta seme-alaben arteko harremanak, bikote-arazoak, edadetuen bizimoduaren gora-beherak, drogak, sexua… eta hori guztia heldutasunetik pauso batera dagoen nerabe batek kontatua. Horretantxe dago, nik uste, eleberri honen arrakastaren gakoa, ondo asmatu baitu Jenny Valentinek, bai formaz bai edukiz, hamasei urteko gazte baten ikuspegia, kontatzeko modua, sentitzeko modua eta tonua idatzira ekartzen.
Guztiz gomendagarria da liburua gazteentzako eta, alde horretatik, gazte literaturaz ari garela esateko ez dugu batere arazorik. Helduentzako literatura dela esateko ere ez dugu, orobat, arazorik izango eta, izan ere, halaxe dago sailkatua. Azalpen teorikotan galdu gabe, esango nuke Jenny Valentinek sakonean planteatzen digun gaia berdin interesatuko zaiela gazteei zein helduei eta hauxe da, nire ustez: iristen da une bat non konturatzen garen gure gurasoak (edo beste pertsona batzuk) ez direla ordura arte ikusi edo sentitu ditugun bezalakoak, modu batera irudikatuak izan ditugula ordura arte, baina gauza asko zeudela haiengan ezagutzen ez genituenak. Deskubrimendu horrek egundoko garrantzia du gazteentzat edo aurkikuntza adinean aurrerago egiten dutenentzat ere.
Iñigo Errastik eman digu liburu honen euskal bertsioa eta, laburki bada ere, hona zergatik iruditu zaidan itzulpen bikaina: gazte baten tonu bat-bateko eta naturala aurkituko dugu Lucas narratzailearen kontakizunean, espresio-gaitasun handiarekin, konplexurik gabe, sintaxiaren eta gramatikaren arauak hautsi gabe ahozkoaren ordenamendutik oso hurbileko esaldiak antolatzen baititu eleberri osoan zehar, irakurketa eroso bezain gozagarria ahalbidetuz. Benetan zoriontzeko moduko itzulpena, nire iduriko.
Baden Verboten
Iker Aranberri
Asier Urkiza
Diesel
Bertol Arrieta
Nagore Fernandez
Maitasuna eta dirua, sexua eta heriotza
Mckenzie Wark
Jon Jimenez
Basokoa
Izaskun Gracia Quintana
Joxe Aldasoro
Zuzi iraxegia
Amaia Alvarez Uria
Ainhoa Aldazabal Gallastegui
O.ten gaztaroa neurtitzetan
Arnaud Oihenart
Gorka Bereziartua Mitxelena
Ez-izan
Jon K. Sanchez
Aiora Sampedro
Pleibak
Miren Amuriza
Jon Jimenez
Ehun zaldi trostan
Ainhoa Urien
Asier Urkiza
Oroi garen oro
Beatriz Chivite
Nagore Fernandez
Jakintzaren arbola
Pio Baroja
Aritz Galarraga
Antropozenoaren nostalgia
Patxi Iturregi
Hasier Rekondo
Francesco Pasqualeren bosgarren arima
Unai Elorriaga
Mikel Asurmendi
Baden Verboten
Iker Aranberri
Paloma Rodriguez-Miñambres