« Xumetasunaren ederra | Lubakia eta herdoila »
Euskaldun guztion aberria / Iban Zaldua / Alberdania, 2008
Anchorage Felipe Juaristi / El Diario Vasco, 2009-01-30
“Euskaldun guztion aberia EusKafka da”, irakur daiteke liburu honen atzeko aldean. Pako Aristik aspaldi idatzi zuen euskaldunon aberiaz, oso errazak baitira lotzen aberriaren eta aberiaren kontzeptuak, txistea egin nahian, noski. Txisteak bi aurpegi ditu, ordea. Txistea kontatzen duenarena, batetik; eta txistea entzuten edo pairatzen duenarena, bestetik. Kontatzailearentzat izan daiteke txistea munduko txisterik onena eta berak, bukatu aurretik, barre egingo du, txistearen txistetasuna indartzeko. Entzulearentzat txarra bada txistea, alférrik izango dira kontátzailearen algarak oro, ez bàitu ezpainik lerrotuko eta harrituko da, gainera, kontatzailearen imintzioak ikusita.
Zalduaren liburuari dagokionez, ironikoa izan nahi du. Irakasle bat, prentsan zutabegile ere bai, Euskal Herrian bizi den giroaz nazkaturik, Anchoragera joango da, alegia Alaskara, euskal kulturari buruzko ikastaroa ematera. Delako ikastaro hori iruzurra izango da, gezur hutsa, irakaslearen bizitza bezala. Dena izango baita asmazio esajeratua, edo esajerazio asmatua, nondik begiratzen den. Baina ikastaroaren amaieran konturatuko da iruzurra ikasleek berari egin diotela. Komedia baten argumentu eta gaiak, beraz: engainatzaile engainatua, burlati burlatua, irakasle ikasletua, eskarmentudun eskarmentatua…
Zalduak lortzen du ironiaren arrastoa zabaltzea, batez ere zutabegileen eta historia-irakasleen kontura, alegia Zalduak ongi ezagutzen dituen ofizioen kontura. Gainerakoan, ordea, ez dakit halakorik lortzen duenik. Ironiak, izan ere, bi aurpegi baititu. Ironiko izan nahi duenarena, batetik; eta ironia ulertzen duenarena, edo ulertzen ez duenarena, bestetik.
Izena eta izana
Jon Gerediaga
Asier Urkiza
Amok
Stefan Zweig
Nagore Fernandez
Auzo madarikatua
Felix Urabayen
Jon Jimenez
Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell
Amaia Alvarez Uria
Olatuak sutzen direnean
Haritz Larrañaga
Joxe Aldasoro
Bisita
Mikel Pagadi
Mikel Asurmendi
Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell
Asier Urkiza
Eresia
Goiatz Labandibar
Nagore Fernandez
Carmilla
Joseph Sheridan Le Fanu
Paloma Rodriguez-Miñambres
Borrero txiki bat
Xabier Mendiguren
Mikel Asurmendi
Puntobobo
Itxaso Martin Zapirain
Jon Jimenez
Txori Gorri. Andre siux baten idazlanak
Zitkala-Sa
Ainhoa Aldazabal Gallastegui
Profilak (Mugetan barrena)
Amaia Iturbide
Paloma Rodriguez-Miñambres
Paradisuaren kanpoko aldeak
Bernardo Atxaga
Mikel Asurmendi