« Abenturak piratekin | Sentimendua »
Ni naiz Hector, ni bakarrik! / Jokin Oregi / Artezblai, 2008
Besteak beste Mikel Ayerbe / Berria, 2008-07-20
Antzerkigintzan egile, zuzendari eta aktore gisa eskarmentua duen Jokin Oregik 2007ko Serantes Antzerki Sariko accesita irabazi zuen Ni naiz Hector, ni bakarrik! antzerki testuarekin. 2004an sari bera jaso zuen “Ezin dut egia esan” antzerki testuarekin, eta jarraian antzezlana taularatu zuen. Azpimarratzekoak dira Oregik Gijongo FETEN Haurrentzako Nazioarteko Jaialdian 2004an, 2006an eta aurten eskuratu dituen Zuzendari Onenaren, Testurik Onenaren eta Ikuskizun Onenaren sariak ere. Ni naiz Hector, ni bakarrik! antzezlana oholtzara eraman aurretik (Serantes sariak aukera hori ematen baitu), Artezblai argitaletxeak antzerki testua argitaratu du.
Honela laburtu daiteke argumentua: Hectorrek, bere buruan ahotsak (Nia 1 eta Nia 2) entzuten dituela eta, konponbide bila bere maitasun platonikoa den Esti psikologoaren kontsultara joatea erabakiko du. Tartean, ordea, Estiren ama Carla sartuko da, zeina psikiatra den, eta gauzak are gehiago korapilatuko dira. Antzerki lanak Komedia erromantiko hiperbolikoa azpititulua darama eta, egia esan, hiperboliko edo muturrera eramandako egoerek markatuko dute testuaren nolakotasuna. Hectorrek, alde batetik, bere Nia1 gogaikarriari eta joera suizidak dituen Nia2ari egin beharko die aurre, eta, bestetik, Estirekiko erakarmena bideratu beharko du. Era berean, Estik bere depresioari eta amak eragindako gatazka guztiei egin beharko die aurre. Eta hau guztia komedia erromantikoen klabeak erabiliz, egoera absurdo eta umoretsuei leku eginaz.
Harkaitz Canok idatzi du liburuaren hitzaurrea, eta bertan, antzerki lana oinarri hartuz, bestekotasunak norberarengan duen garrantzia azpimarratzen du: “Gugan dagoen bestea gara, eta gugan dagoen beste horrek bizi gaitu”. Rimbaudek “Ni bestea naiz” idatzi zuenetik, are gehiago idatzi eta esan da alteritateaz, eta hor dugu, besteak beste, fenomeno hau hobekien islatzen duen alter ego-aren kontzeptua ere. “Ni naiz Hector, ni bakarrik!” oihukatuko du behin eta berriz Hectorrek, bere beste niei aurka eginez. Baina gutxika, egoera honek garapen bat izango du eta Hectorrek bere Nia1 eta Nia2 nola onartzen dituen jabetuko da irakurlea, amaierako ezuste korapilatsu(egi) eta guzti.
Bestalde, Canok Woody Allenen oihartzuna nabaritu du Oregiren lanean, egoera kontraesankor eta umoretsuetatik gertakari garratz eta ozpinetara eginiko jauzietan. Argumentuari dagokionez ere, zilegi litzateke Woody Allenen eragina aipatzea, bereziki haren aipu ezagun bat aintzat hartzen bada behintzat: “Bikote harremana hiruren arteko kontua da: gizonaren, emakumearen eta psikoanalistaren artekoa”. Kasu honetan, eta egoera hiperbolikoa muturrera eramanez, gizona eta haren beste niak izango ditugu batetik, emakume psikologoa eta haren arazoak bestetik eta psikiatra den ama menperatzailea azkenik.
Antzerki testuaren irakurketa dela eta, egoera absurdoak eragiteko akzioek garrantzia duten antzerki lan baten aurrean gaudela esan behar da. Adibidez, pertsonaiak maiz lekuz aldatzen dira eta lekuz aldatu esatean Nia1 eta Nia2 sarritan Hector bihurtzen direla esan nahi da. Irakurlea izango da transposizio horien eta horietatik eratorriko diren gertakari umoretsuen lekuko bakar. Baina, antzerki testuekin gehienetan gertatzen den bezala, irakurlea ikusle bihurtzean hartuko dute gertakariek ere eman nahi zaien zentzu osoa. Gogoan izan behar baita Ni naiz Hector, ni bakarrik! liburua antzerki testu bat dela eta hori dela antzerki testuaren izaera, antzezlanaren gidoi izatea. Besteak beste, antzerki testua ere antzezlanaren bestea delako.
Zuzi iraxegia
Amaia Alvarez Uria
Ainhoa Aldazabal Gallastegui
O.ten gaztaroa neurtitzetan
Arnaud Oihenart
Gorka Bereziartua Mitxelena
Ez-izan
Jon K. Sanchez
Aiora Sampedro
Pleibak
Miren Amuriza
Jon Jimenez
Ehun zaldi trostan
Ainhoa Urien
Asier Urkiza
Oroi garen oro
Beatriz Chivite
Nagore Fernandez
Jakintzaren arbola
Pio Baroja
Aritz Galarraga
Antropozenoaren nostalgia
Patxi Iturregi
Hasier Rekondo
Francesco Pasqualeren bosgarren arima
Unai Elorriaga
Mikel Asurmendi
Baden Verboten
Iker Aranberri
Paloma Rodriguez-Miñambres
Ezer ez dago utzi nuen lekuan
Itziar Otegi
Mikel Asurmendi
Dolu-egunerokoa
Roland Barthes
Asier Urkiza
Guardasol gorria
Lutxo Egia
Nagore Fernandez
Zero
Aitor Zuberogoitia
Jon Jimenez