« Ogibidea eta ofizioa | Erlijioa hizpide »
Elurra / Orhan Pamuk (Monika Etxebarria / Fernando Rey) / Elkar, 2007
Negua Felipe Juaristi / El Diario Vasco, 2008-03-28
Euskal literaturaren egoera ikusita, miresgarria iruditzen zait Elurra izeneko liburua kaleratu izana. Ez dezan inork nire hitzak gaizki interpretatu, esan behar dut orrialde kopuruagatik ari naizela; ez testuaz. Ehun orrialdeko liburuak ozta irakurtzen badira, bostehunetik gorakoak, suposizioa baino ez da, are nekezago irakurriko dira. Hala ere, oso liburu atsegina da, gomendagarria guztiz.
Orham Pamuk-ek Nobel Saria irabazi zuen, ez da urte asko. Irabazleen artean gazteenetakoa omen da. Ez naiz hasiko Nobela irabazteko Pamuk-ek izan ditzakeen arrazoiak aztertzen, are gutxiago epaitzen. Idazle ona iruditzen zait, literaturari buruz ditudan ereduen artean, jakina. Ezingo genuke, bestela, literaturari buruzko irizpide sanorik izan. Gutxi irakurtzen da, ordea, eta irakurtzen dena norberaren aurreiritzien belotik igaro ondoren. Badakit errazago dela gustu kontua aipatzea, gustu kontuak gustuarekin zerikusirik balu bezala.
Pamuk idazle errealista da, nobela honetan, bederen. 2001ean argitaratu zuten eta kaleratu bezain azkar eztabaida eragin men Turkian bertan. Ez zen ia inor indiferente geratu. Militarrek salatu zuten ez zela zuzena haiei buruzko ikuspegia. Izan ere, Elurra zerbait izatekotan, erregimen militarista baten salaketa da, militarrek kurduen lurraldean (lehenago armeniarrena izan zen horretan) egin dituzten basakeria eta abusuen testigantza. Ez, militarrak ez ziren pozik geratu liburuarekin eta, oraindik Turkian agintzen dutenez, mehatxatu egin zuten idazlea.
Gure mendebaldean ez da halakorik egiten, noski. Ez dago beharrik. Idazle bat gustukoa ez bada, ez da irakurtzen; ez balitz bezala jokatzen da berarekin. Liburu bat gustukoa ez bada, baztertu egiten da eta zokoratzen; ez balego bezala jokatzen da berarekin. Gainerakoa isiltasunaren erresumakoa da. Isiltasuna baita, nik dakidala, defentsa modurik ironikoena. Eta ironia, mendekurik barregarriena. Elurrak dena estaltzen du, baina ez luzarorako. Udaberrian, urak handi etortzen dira, eta neguan estalitakoak azaltzen dira indar berriturik. Elurra ere ironikoa da, txantxa egilea.
Airemortuak
Gorka Salces Alcalde
Maddi Galdos Areta
Mundu zitalaren kontra
Lizar Begoña
Asier Urkiza
Izotz ura
Lide Hernando Muñoz
Nagore Fernandez
Airemortuak
Gorka Salces Alcalde
Paloma Rodriguez-Miñambres
Ulu egiteko bolondres bila
Harkaitz Cano
Mikel Asurmendi
Mesfida zaitez
Bea Salaberri
Irati Majuelo
Transgresioa irakasgai
Bell Hooks
Bestiak Liburutegia
Manttalingo alaba
Mikel Etxaburu
Paloma Rodriguez-Miñambres
Airemortuak
Gorka Salces Alcalde
Asier Urkiza
Haragizko mamuak
Karmele Mitxelena
Nagore Fernandez
Zoriontasunaren defentsan
Epikuro
Aritz Galarraga
Zeru-lurren liburua
Jon Gerediaga
Aitor Francos
Ez naiz ondo akordatzen
Karlos Linazasoro
Sara Cabrera
Gizon barregarriak
Joxean Agirre
Sara Cabrera