« Euskararen xarma erotikoa | Negua »
Zubigilea / Lutxo Egia / Susa, 2007
Ogibidea eta ofizioa Jon Kortazar / El País, 2008-03-25
Lutxo Egiaren (Santander, 1969) Zubigilea nobelak Bilboren aldaketa urbanistikoa hartu du gaitzat, Zorrotzaurren egin behar den aldaketaren inguruan sortuz nobelaren mataza. Arkitekto bat dugu narratzaile, baina gaurko eguneko ekintza sakondu egiten da 1964. urtean kokatzen den fikziozko sabotajean. Kontalari horren ahotsean ezagutuko dugu lana. Nobelan badira hiru lau ezaugarri begira bat-batean agertzen direnean.
Konstruktibismoa litzateke lehena, hau da egitura eraikitzeko agertzen den joera nagusia. Kapituluen izenetik hasi, ibaiaren norabidearen kontran edo zenbakien markak, kapituluak tartekatuz. Izenak eta zenbakiak erabiliz ere maila bitan osatzen den gaia kontatzen du egileak. Batetik, ofizioz zubigile denaren lan mundua eta Bilbo berri baten ikuspegia; bestetik, pertsonaia batzuen bilaketaren inguruan eraikitako mataza. Nobela, azken batean, zubia bezala eraikitzen da, eta gainera badira han eta hemen batasun hariak esanahia azpimarratuz.
Bigarrena, glamour-aren munduaren deskribapena da. Aspaldiko batean izan zen euskal kontagintzan errealismoaren kutsua emateko markak aipatzeko eta erabiltzeko joera nagusia. Hemen ere horrela jokatzen da, pertsonaien luxuzko mundua iradokitzeko, eta ustelkeria salatzeko.
Hirugarrenez, bizkaieraren erabilera erraz eta gaiari lotuz ematen da, baina erabilpen hori ez da soilik ukitu dialektologiko berezia. Egiak askotan mantentzen du esanahiaren haria eta deskribapenak moldatzen ditu metafora eta hizkuntza hari bakar bati eutsiz, horrela aipagarriak dira itsasoko hiztegiaren inguruan eratutako pasarteak.
Nobelak deskribapen mailan funtzionatzen badu ere, eta era berean esan dezakegu ongi moldatzen dela bere mezu sinbolikoa, ez da gauza bera gertatzen kontaketaren mailan. Astiro doaz ekintzak eta sekuentzien arteko lotura ere ez da garbi azaltzen. Futbol atezainen azpigaia behin eta berriro agertzen da lehen pasartean eta ez da garbi geratzen zein den bere lotura ekintza nagusiarekin.
Abaro
Itxaro Borda
Igor Estankona
Analfabetoa idazle
Agota Kristof
Irati Majuelo
Erle langileen amodioak
Aleksandra Kollontai
Ibon Egaña
Urrats urratuak
Askoren artean
Javier Rojo
Hiruki gatazkatsua
Marina Sagastizabal
Nagore Fernandez
Naparra, kasu irekia
Jon Alonso
Aiora Sampedro
Eros
Eric Dicharry
Javier Rojo
Bidasoan gora
Eneko Aizpurua
Mikel Asurmendi
Ibaiertzeko ipuina
Oihane Amantegi Uriarte
Ainhoa Aldazabal Gallastegui
Argiantza
Pello Lizarralde
Hasier Rekondo
Nola gorde errautsa kolkoan
Miren Agur Meabe
Javier Rojo
"C'est la vie" kantatzen dute zaharrek
Karlos Zabala
Arrate Beristain Uriarte
Ibaiertzeko ipuina
Oihane Amantegi Uriarte
Rafa Ugalde
Abaro
Itxaro Borda
Javier Rojo