kritiken hemeroteka

8.528 kritika

« | »

Zubigilea / Lutxo Egia / Susa, 2007

Ogibidea eta ofizioa Jon Kortazar / El País, 2008-03-25

Lutxo Egiaren (Santander, 1969) Zubigilea nobelak Bilboren aldaketa urbanistikoa hartu du gaitzat, Zorrotzaurren egin behar den aldaketaren inguruan sortuz nobelaren mataza. Arkitekto bat dugu narratzaile, baina gaurko eguneko ekintza sakondu egiten da 1964. urtean kokatzen den fikziozko sabotajean. Kontalari horren ahotsean ezagutuko dugu lana. Nobelan badira hiru lau ezaugarri begira bat-batean agertzen direnean.

Konstruktibismoa litzateke lehena, hau da egitura eraikitzeko agertzen den joera nagusia. Kapituluen izenetik hasi, ibaiaren norabidearen kontran edo zenbakien markak, kapituluak tartekatuz. Izenak eta zenbakiak erabiliz ere maila bitan osatzen den gaia kontatzen du egileak. Batetik, ofizioz zubigile denaren lan mundua eta Bilbo berri baten ikuspegia; bestetik, pertsonaia batzuen bilaketaren inguruan eraikitako mataza. Nobela, azken batean, zubia bezala eraikitzen da, eta gainera badira han eta hemen batasun hariak esanahia azpimarratuz.

Bigarrena, glamour-aren munduaren deskribapena da. Aspaldiko batean izan zen euskal kontagintzan errealismoaren kutsua emateko markak aipatzeko eta erabiltzeko joera nagusia. Hemen ere horrela jokatzen da, pertsonaien luxuzko mundua iradokitzeko, eta ustelkeria salatzeko.

Hirugarrenez, bizkaieraren erabilera erraz eta gaiari lotuz ematen da, baina erabilpen hori ez da soilik ukitu dialektologiko berezia. Egiak askotan mantentzen du esanahiaren haria eta deskribapenak moldatzen ditu metafora eta hizkuntza hari bakar bati eutsiz, horrela aipagarriak dira itsasoko hiztegiaren inguruan eratutako pasarteak.

Nobelak deskribapen mailan funtzionatzen badu ere, eta era berean esan dezakegu ongi moldatzen dela bere mezu sinbolikoa, ez da gauza bera gertatzen kontaketaren mailan. Astiro doaz ekintzak eta sekuentzien arteko lotura ere ez da garbi azaltzen. Futbol atezainen azpigaia behin eta berriro agertzen da lehen pasartean eta ez da garbi geratzen zein den bere lotura ekintza nagusiarekin.

Azken kritikak

Izena eta izana
Jon Gerediaga

Asier Urkiza

Amok
Stefan Zweig

Nagore Fernandez

Auzo madarikatua
Felix Urabayen

Jon Jimenez

Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell

Amaia Alvarez Uria

Olatuak sutzen direnean
Haritz Larrañaga

Joxe Aldasoro

Bisita
Mikel Pagadi

Mikel Asurmendi

Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell

Asier Urkiza

Eresia
Goiatz Labandibar

Nagore Fernandez

Carmilla
Joseph Sheridan Le Fanu

Paloma Rodriguez-Miñambres

Borrero txiki bat
Xabier Mendiguren

Mikel Asurmendi

Puntobobo
Itxaso Martin Zapirain

Jon Jimenez

Txori Gorri. Andre siux baten idazlanak
Zitkala-Sa

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Profilak (Mugetan barrena)
Amaia Iturbide

Paloma Rodriguez-Miñambres

Paradisuaren kanpoko aldeak
Bernardo Atxaga

Mikel Asurmendi

Artxiboa

2025(e)ko ekaina

2025(e)ko maiatza

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

2024(e)ko abuztua

2024(e)ko uztaila

Hedabideak