« Euskal Herria epaitzen: Josafat | Lehenak »
Katamalo / Gotzon Barandiaran / Susa, 2007
Katamalo Goizalde Landabaso / Radio Euskadi, 2007-12-30
“Ez nire iritzia mezukeriatzat hartu…” horixe du hasiera Gotzon Barandiaranen liburuak. Katamalok. Liburuak intentsitate ezberdinak ditu. Boza txikian eta handian egiten du. Barrura begiratzen du eta kanpora ere bai. Barrura begiratzerakoan samurra da; kanpora begiratzerakoan, aldiz, gogorra.
Hitzekin jolasten du eta berba artean galtzen da. Hitz-amaraunak sortzen ditu, deusezteko ondoren, eta bestelako eran berreraikitzeko. Plazerra sentitzen da batzuetan idazteak atsegina eman dion seinale. Eta samina ere bai. Minaren zantzu legez.
“Mina sendatzeko legez orrazkera aldatzeko / Ordua eskatu beharrari uko eginik, batzuek, / Ametsak pilatzen jarraitu gura dugu / Heriotzari gainezka egin asmoz”.
Onartu behar dut sakonetik irtendako olerkiak gustatu zaizkidala gehien, hau da, minak zanpatutako lurraldeetatik datozenak. Izugarri gustagarri egin zait lobarekin heriotzaren gainean izandako elkarrizketa. “Eta ni hil egingo naiz? / Bai, baina urte asko pasatuko dira. / Zenbat, hirurehun eta berrogeita hamar mila? / Edo gehiago / Nik ez dut hil nahi, osaba.
“Zu” bati idazten dio, eta “zu” horren araberako idazlea ageri da, aurpegi eta errejistro ezberdinetan. Lakar egiten dio berba “zu” horri batzuetan. Aurpegiratzeak garrasi egingo balu legez. Bestetsuetan, berriz, goxo eta hunkibera.
Eguneroko errutinak ere badu bere txokoa. Bere espazioa.
Azalaren edertasuna ezin aipatu gabe utzi. Edozein gizakiren karikatura dirudi, itzalarekin bat egin ezinik, “ezkerreko oina aurrekoen arrastoan erori ostean, eskuinekoa airean uzten duena”.
Kontra
Ane Zubeldia Magriñá
Irati Majuelo
Denbora galduaren bila / Swann-enetik
Marcel Proust
Aritz Galarraga
Iraileko zazpi egun
Eneko Azedo
Aiora Sampedro
Iragan atergabea
Julen Belamuno
Mikel Asurmendi
Anatomia bertikalak
Lierni Azkargorta
Ainhoa Aldazabal Gallastegui
Lurrez estali
Ximun Fuchs
Jon Jimenez
Irakurketaren aldeko manifestua
Irene Vallejo
Mikel Asurmendi
Poesia guztia
Safo
Mikel Asurmendi
Josefa, neskame
Alaitz Melgar Agirre
Jon Jimenez
Oihaneko ipuinak
Horacio Quiroga
Jon Jimenez
Reset
Aitziber Etxeberria
Mikel Asurmendi
Baden verboten
Iker Aranberri
Jose Luis Padron
Gizaberetxoak gara
Mikel Urdangarin Irastorza
Jon Jimenez
Iragan atergabea
Julen Belamuno
Hasier Rekondo