kritiken hemeroteka

8.496 kritika

« | »

Western Basque Festival / Miel A. Elustondo / Susa, 2007

Euskaldunak Felipe Juaristi / El Diario Vasco, 2007-11-16

Zalantza handia izan dut Miel A. Elustondoren lan hau nolabait bataiatzean. Ez da eleberria, baina eleberriak izan ohi dituen elementu asko ditu berarekin; ez da narrazioa, baina narrazioa balitz bezala da irakurtzen; ez da saiakera, baina saiakeratik asko du. Egia da jeneroen arteko mugak, gaur egun bederen, lausotu egin direla, postmodernitateak, baldin eta halakorik badago, kontatzeko modu berriak ekarri dituelako. Ez dut esango Elustondoren lan hau postmodernoa denik, ez baitakit zer den, ez baitakit ba ote den ere, kritikarien eta letra gizonen gogoetatik kanpo. Ondo dago jakitunak burua estutzea, ondo dagoen bezala kontalariak kontatzea, nahi duen, ahal duen edo ateratzen zaion moduan.

Elustondok badaki zertan den ahozko literatura. Eredu horri jarraiki antolatu baitu liburua. Estatu Batuetako euskaldunek 1959an antolatu zuten jaia du hizpide. Euskaldunak diodanean Estatu Batuetara joandako hemengo euskaldunak direla ulertu behar da. Asko izan ziren haraino joandakoak eta asko dira han geratu zirenak, amerikar euskaldun bilakaturik, edo euskaldun amerikar, nahiago bada. Honela idazten du Elustondok: “1959ko ekainaren 6 eta 7an lehenengo Western Basque Festival izenekoa egin zen Sparksen (Nevada), Reno ondoko herrian. 5.000-6.000 bat lagun bildu omen ziren Mendebaldeko lau kornerretatik etorriak”.

Jaialdi hartan parte hartu zuten gizon-emakumeak dira liburuko pertsonaia eta protagonista. Idazleak, detektibe edo kazetari lana eginez, askotan batarena ez baita ulertzen bestearenik gabe, jaialdi erraldoi haren arrastotik ibiliz orduko partaideak ekarri nahi izan ditu liburura, horrelakoak ekar daitezkeen modu bakarrean, haien ahotsaz jasoz. Denborak bere lana egiten baitu eta lekuko bakarra aurkitu izan zuen egileak orduko kontuen berri emateko. Lekuko bakarra, ordea, nahikoa da, oroimenaren laguntzaz hutsetik dena berri baitaiteke.

Hortik aurrerakoa puzzlea nola osatzen den erakusten digu Elustondok. Hari-mutur batetik tiraka beste hari-mutur bat agertzen baita eta horrela hari-albainua, alegia Estatu Batuetako Mendebaldera joan ziren euskaldunek beren artean osatutako multzoa.

Azken kritikak

Zuzi iraxegia
Amaia Alvarez Uria

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

O.ten gaztaroa neurtitzetan
Arnaud Oihenart

Gorka Bereziartua Mitxelena

Ez-izan
Jon K. Sanchez

Aiora Sampedro

Pleibak
Miren Amuriza

Jon Jimenez

Ehun zaldi trostan
Ainhoa Urien

Asier Urkiza

Oroi garen oro
Beatriz Chivite

Nagore Fernandez

Jakintzaren arbola
Pio Baroja

Aritz Galarraga

Antropozenoaren nostalgia
Patxi Iturregi

Hasier Rekondo

Francesco Pasqualeren bosgarren arima
Unai Elorriaga

Mikel Asurmendi

Baden Verboten
Iker Aranberri

Paloma Rodriguez-Miñambres

Ezer ez dago utzi nuen lekuan
Itziar Otegi

Mikel Asurmendi

Dolu-egunerokoa
Roland Barthes

Asier Urkiza

Guardasol gorria
Lutxo Egia

Nagore Fernandez

Zero
Aitor Zuberogoitia

Jon Jimenez

Artxiboa

2025(e)ko maiatza

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

2024(e)ko abuztua

2024(e)ko uztaila

2024(e)ko ekaina

Hedabideak