« Euskaldunak | Idazlea bere buruarena egiten »
Goizalbaren argitan / Pello Otxoteko / Erein, 2007
Amodiozko poesia Javier Rojo / El Correo, 2007-11-17
Pello Otxoteko Vaquerok amodiozko poesiaren bideetan barrena abiatu nahi izan du, “Goizalbaren argitan” izeneko liburu honetan. Formaren aldetik, poema gehienak bertso librez eginda daude, salbuespenen bat alde batera utzita, non euskal lirika tradizionalaren baliabideak erabili baititu koplen antzeko bertsoak egiteko. Gainera, poema hauek gehienetan nahiko narratiboak dirudite, eta zenbaitetan ez dago argi jakiterik prosa poetikoaren adibideak ote diren.
Gaiari dagokionez, poesiaren gairik unibertsalenetako bat erabiltzea erabaki du idazleak, gaur egun baztertu xamar badago ere, liburuan agertzen diren testu gehienak amodiozko poemak baitira. Poema hauetan aurkezten zaigun amodio hau guztizko amodioa da, osotasunera daraman amodioaren adibidea. Gizon-emakumeen arteko maitasunaz mintzo da poeta, baina maitasun horretan gizakiak berez dituen inperfekzioak gainditurik aurki daitezke bestearen presentziari esker, batak ments duena bestearen presentziak osatzen du. Honek, ordea, ez du esan nahi maitasun hori, ohiko topikoen arabera, zoriontsua-edo denik. Ez du horrekin zerikusirik. Izan ere, halako maitasuna ere min eta saminen iturburua izan baitaiteke. Halako maitasunak bere esparru naturala bilatzen du egunerokotasun arrunta nagusi den mundu batean. Lehenengo pertsonan hitz egiten duen subjektu poetikoa eta bere maitalea eguneroko munduan mugitzen dira, eguneroko gauza arruntak egiten. Edonola ere, egunerokoa bada ere, mundu hori ez da oso zehatza. Izan ere, generikoa, orokorra da pertsonaia poetikoak mugitzen diren eguneroko inguru hori. Gauzak honela, egunerokotasunak bere mugak gainditzen ditu eta sublimatu egiten da, egunerokotasun horretan osotasunaren metafora aurkituko balitz bezala.
Idazleak, bestalde, ezin du alde batera utzi zenbait topiko maitasun poemak egiterakoan. Nabarmena, ziur aski, sentimendu honekiko naturalezak erakusten duen sintonia da, batez ere eguraldiari buruzko erreferentzietan. Osotasunera heldu nahi duen maitasun horrek eta naturalezak hatera joko balute bezala aurkezten da eguraldiaren presentzia hori. Nabarmena da, baita ere, poema batzuek paradoxa ia kontzeptistak aurkezteko duten joera. Amodiozko poesia eskaintzen du idazleak liburu honetan, eta beste garai bateko liburua dela ematen du batzuetan. Ziur aski, ironia punttu bat falta zaio liburuari.
Kontra
Ane Zubeldia Magriñá
Irati Majuelo
Denbora galduaren bila / Swann-enetik
Marcel Proust
Aritz Galarraga
Iraileko zazpi egun
Eneko Azedo
Aiora Sampedro
Iragan atergabea
Julen Belamuno
Mikel Asurmendi
Anatomia bertikalak
Lierni Azkargorta
Ainhoa Aldazabal Gallastegui
Lurrez estali
Ximun Fuchs
Jon Jimenez
Irakurketaren aldeko manifestua
Irene Vallejo
Mikel Asurmendi
Poesia guztia
Safo
Mikel Asurmendi
Josefa, neskame
Alaitz Melgar Agirre
Jon Jimenez
Oihaneko ipuinak
Horacio Quiroga
Jon Jimenez
Reset
Aitziber Etxeberria
Mikel Asurmendi
Baden verboten
Iker Aranberri
Jose Luis Padron
Gizaberetxoak gara
Mikel Urdangarin Irastorza
Jon Jimenez
Iragan atergabea
Julen Belamuno
Hasier Rekondo