kritiken hemeroteka

8.522 kritika

« | »

Goizalbaren argitan / Pello Otxoteko / Erein, 2007

Amodiozko poesia Javier Rojo / El Correo, 2007-11-17

Pello Otxoteko Vaquerok amodiozko poesiaren bideetan barrena abiatu nahi izan du, “Goizalbaren argitan” izeneko liburu honetan. Formaren aldetik, poema gehienak bertso librez eginda daude, salbuespenen bat alde batera utzita, non euskal lirika tradizionalaren baliabideak erabili baititu koplen antzeko bertsoak egiteko. Gainera, poema hauek gehienetan nahiko narratiboak dirudite, eta zenbaitetan ez dago argi jakiterik prosa poetikoaren adibideak ote diren.

Gaiari dagokionez, poesiaren gairik unibertsalenetako bat erabiltzea erabaki du idazleak, gaur egun baztertu xamar badago ere, liburuan agertzen diren testu gehienak amodiozko poemak baitira. Poema hauetan aurkezten zaigun amodio hau guztizko amodioa da, osotasunera daraman amodioaren adibidea. Gizon-emakumeen arteko maitasunaz mintzo da poeta, baina maitasun horretan gizakiak berez dituen inperfekzioak gainditurik aurki daitezke bestearen presentziari esker, batak ments duena bestearen presentziak osatzen du. Honek, ordea, ez du esan nahi maitasun hori, ohiko topikoen arabera, zoriontsua-edo denik. Ez du horrekin zerikusirik. Izan ere, halako maitasuna ere min eta saminen iturburua izan baitaiteke. Halako maitasunak bere esparru naturala bilatzen du egunerokotasun arrunta nagusi den mundu batean. Lehenengo pertsonan hitz egiten duen subjektu poetikoa eta bere maitalea eguneroko munduan mugitzen dira, eguneroko gauza arruntak egiten. Edonola ere, egunerokoa bada ere, mundu hori ez da oso zehatza. Izan ere, generikoa, orokorra da pertsonaia poetikoak mugitzen diren eguneroko inguru hori. Gauzak honela, egunerokotasunak bere mugak gainditzen ditu eta sublimatu egiten da, egunerokotasun horretan osotasunaren metafora aurkituko balitz bezala.

Idazleak, bestalde, ezin du alde batera utzi zenbait topiko maitasun poemak egiterakoan. Nabarmena, ziur aski, sentimendu honekiko naturalezak erakusten duen sintonia da, batez ere eguraldiari buruzko erreferentzietan. Osotasunera heldu nahi duen maitasun horrek eta naturalezak hatera joko balute bezala aurkezten da eguraldiaren presentzia hori. Nabarmena da, baita ere, poema batzuek paradoxa ia kontzeptistak aurkezteko duten joera. Amodiozko poesia eskaintzen du idazleak liburu honetan, eta beste garai bateko liburua dela ematen du batzuetan. Ziur aski, ironia punttu bat falta zaio liburuari.

Azken kritikak

Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell

Asier Urkiza

Eresia
Goiatz Labandibar

Nagore Fernandez

Carmilla
Joseph Sheridan Le Fanu

Paloma Rodriguez-Miñambres

Borrero txiki bat
Xabier Mendiguren

Mikel Asurmendi

Puntobobo
Itxaso Martin Zapirain

Jon Jimenez

Txori Gorri. Andre siux baten idazlanak
Zitkala-Sa

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Profilak (Mugetan barrena)
Amaia Iturbide

Paloma Rodriguez-Miñambres

Paradisuaren kanpoko aldeak
Bernardo Atxaga

Mikel Asurmendi

Iragan atergabea
Julen Belamuno

Asier Urkiza

Paziente isila
Alex Michaelides

Nagore Fernandez

Eromenaren laudorioa
Erasmo Rotterdamgoa

Aritz Galarraga

Coca-Cola bat zurekin
Beñat Sarasola

Mikel Asurmendi

Olatuak sutzen direnean
Haritz Larrañaga

Jon Jimenez

Amaieratik hasi
Naia Torrealdai Mandaluniz

Amaia Alvarez Uria

Artxiboa

2025(e)ko ekaina

2025(e)ko maiatza

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

2024(e)ko abuztua

2024(e)ko uztaila

Hedabideak