« Kontatu edo hil | Paper muturretan jasoak »
Kaxa huts bat / Beñat Sarasola / Susa, 2007
Betetzeko kaxa Jon Kortazar / El País, 2007-10-29
Harridura puntu batekin hasi nahi nuke Beñat Sarasolaren (Donostia, 1984) Kaxa huts bat poema liburuaren irakurketa. Harritu egin nau Chantal Maillard poetaren aipuak liburuaren hasieran: “Idatzi / mugitzeko dudan modurik / bizkorrena delako”. Denok dakigu Chantal Maillard-ek mugitzeko arazoak dituela. Baina ez nau harritu horregatik, baizik eta poemak irakurriz beste poeta batzuen (zergatik ez Jorge Reichman?) oihartzunak espero genituelako.
Beñat Sarasolaren liburua berria dela esango nuke. Berria joeran, eta berria aukeraturiko espresamoldeetan. Poema liburuaren izenburuak, Kaxa huts bat horrek, bete beharreko zerbait adierazten du (Magia poeman bezala, zeinetan, batez ere poema objektuz betetzea den helburu nagusia), baina huts berberak Oteiza dakarkigu burura eta oroimenera: “Eta zer ginateke gu / Oteiza gimnasia erritmikora dedikatu izan balitz”.
Baina kaxa huts hori bada baita ere, gurasoek Errege egunean, edo Olentzero balira bezala opariz beterik, eta haiek ezkutatuz agertzen dituztenak. Edo, zergatik ez?, etorkizuna da kaxa huts hori, bete beharraren beharrez aurkitzen duguna.
Ez dut esango poema liburuak asebete nauena, eta garbi dago poema batzuk ez dutela neurria ematen eta besteekin parekatuz behe mailan geratzen direla, baina oso distira interesgarriak aurkitu dizkiot: poema luzeak egiteko gogoa, apropiazionismoaren agerpena, han eta hemen, Babelekoen agerpena (eta pelikulaz ari naiz), Gernika Arbola hori mundu bat sortzeko joerarako bizibide izatea. Identitatearen ibilbidean ironia ere agertzea, belaunaldia aipatzerakoan norberaren hutsak aitortzeko joera, duda eta muda, mass-medien erabilpen ausarta, surrealismo mota berezia, non irudiak ez diren josten, baizik eta erreferentzia kulturalak.
Oroimenak, agian, egiten dio huts liburuari, nahiz eta Susako bildumakoetan gertatzen den bezala honek ere egitura sendoa agertzen duen sailak banatzeko orduan, naïf itxura handia hartzen dutela zenbait poemek, eta beste batzuk joera sinpleegia.
Denbora bizigarri baterako
Marina Garces
Irati Majuelo
Jostorratza eta haria
Yolanda Arrieta
Amaia Alvarez Uria
Haize begitik
Mikel Ibarguren
Ibon Egaña
Izen baten promesa
Hedoi Etxarte
Asier Urkiza
Zubi bat Drinaren gainean
Ivo Andritx
Aritz Galarraga
Panfleto bat atzenduraren kontra
Pello Salaburu
Mikel Asurmendi
Denboraren zubia
Iñaki Iturain
Aritz Pardina Herrero
Etxeko leihoak unibertsora
Alba Garmendia Castaños
Irati Majuelo
Izen baten promesa
Hedoi Etxarte
Joxe Aldasoro
Zahartzaroaren maparen bila
Arantxa Urretabizkaia
Aiora Sampedro
Aizkorak eta gutunak
Edorta Jimenez
Mikel Asurmendi
Amorante frantsesa
Miren Agur Meabe
Ainhoa Aldazabal Gallastegui
Oroi garen oro
Beatriz Chivite
Maialen Sobrino Lopez
Ahanzturaren aingerua
Maja Haderlap
Asier Urkiza