kritiken hemeroteka

8.553 kritika

« | »

Ordaina zor nizun / Joxemari Urteaga / Elkar, 2001

Puzzlea osatuz Felipe Juaristi / El Diario Vasco, 2002-01-19

Nobela honetan seguru asko nobela bat baino gehiago biltzen dira. Justo Badiolaren historia dugu batetik, gizon patxadatsua, ogibidez argazkilaria, bizitza lasaia eraman nahi duena. Gutun batzuk jasoko ditu, lurralde desberdinetako seiluak daramatzatenak, eta haietan batzuetan ipuinak, besteetan argazki zatiak edo puskak bidaliko dizkiote.

Justo Badiola, ezari-ezarian urduri jartzen hasiko da, jakin nahiko baitu nork bidaltzen dizkion ipuinak, eta argazki puskak, eta inguruan dituen guztiei begiratzen hasiko da mesfidati, sinesgaitz egiten baitzaio gertatzen ari zaiona, nobela bateko pertsonaia balitz bezala ikusiko baitu bere burua. Eta, halaxe da, fikzio baten barruko fikzio bilakatuko baita Justo Badiola. Norbaitek hariak mugitzen ditu eta hark hari muturrera iritsi nahi. Justo Badiola pertsonaia den nobela, erritmo motelekoa da, ia ez baita ezer gertatzen. Susmoak dira bere onetik ateratzen dutenak, eta mugitzera, ekintzara bultzatuko dutenak. Horrela, detektibe baten gisara —denok ezagutzen ditugun detektibeen modura, izan ere literatura asko dago liburuan; goian, behean eta erdian ere bai—, bere inguruan gertatzen dena bestelako begiez ikusiko du, polizia-nobela bateko gaia ikusiz han-hemen.

Bada bigarren nobela osatuko lukeena, lehenean txartatuta ageri dena ordea. Ipuinek osa dezaketenaz ari naiz. Ipuinak politak dira liburuan dauden testurik politenak agian, eta oso adierazgarriak, gainera, eta bidea irekitzen dute: aztarnak dira, bideko harri distiratsuak, Justo Badiolari gertatzen zaiona ulertzeko. Azken finean, joko gisa idatzitako nobela da. Izenetik hasita; Justo Badiola edo J.B., hizkiak hartzen baditugu, behin eta berriro errepikatzen da, eta esan behar ez dela lehen aldia literaturan J.B. hizkiak azaltzen duela. (Ikus edo irakur bestela Torrente Ballesterren La saga-fuga de J.B.) Testu puskak puzzle puskak balira bezala eskaintzen dizkigu idazleak, dosi txikitan, poliki-poliki, enpatxurik har ez dezagun. Ondorio gisa, nobela entretenitua eta entretenigarria dugu, jolas modura ere irakur daitekeena.

Azken kritikak

Kontra
Ane Zubeldia Magriñá

Irati Majuelo

Denbora galduaren bila / Swann-enetik
Marcel Proust

Aritz Galarraga

Iraileko zazpi egun
Eneko Azedo

Aiora Sampedro

Iragan atergabea
Julen Belamuno

Mikel Asurmendi

Anatomia bertikalak
Lierni Azkargorta

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Lurrez estali
Ximun Fuchs

Jon Jimenez

Irakurketaren aldeko manifestua
Irene Vallejo

Mikel Asurmendi

Poesia guztia
Safo

Mikel Asurmendi

Josefa, neskame
Alaitz Melgar Agirre

Jon Jimenez

Oihaneko ipuinak
Horacio Quiroga

Jon Jimenez

Reset
Aitziber Etxeberria

Mikel Asurmendi

Baden verboten
Iker Aranberri

Jose Luis Padron

Gizaberetxoak gara
Mikel Urdangarin Irastorza

Jon Jimenez

Iragan atergabea
Julen Belamuno

Hasier Rekondo

Artxiboa

2025(e)ko iraila

2025(e)ko abuztua

2025(e)ko uztaila

2025(e)ko ekaina

2025(e)ko maiatza

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

Hedabideak