« Atalak | Ibon Sarasola olerkariari »
Lur berri bila / Nemesio Etxaniz / Izarra, 1967
Lur berri billa A.O. / Olerti, 1967-01
Au bai liburu aberatsa ta goxoa! Nemesi’k iario eztizko biotza dau, ta biotz orren giltzari emonik, egiaz gauza zoragarria argitara dausku. Nik lendik be, asko ta asko beintzat, irakurriak nitun or datozen lanak; baiña orain, danak ari zuritan batean bildurik, lagun maitekorra yaku asti-uneetarako.
Zer moduko lanak dauz Etxaniz’ek bilduma onetan? Nobelak eta ipuiñak lenengo, dana labur, eta gai gordintxodunak be bai, gaur orrela eder yakula-ta. Ipuin bat Alain Rolbe-Grillet’en antzera egiña dau.
Irrati-saioak gero, zazpiraiño. Ara ta ona ibilliz egiñak, txangoak dirudie. Antzerki bat be bai, irratiz zabaltzeko. Dana, gozo ta arin…
Olerkiak irugarren. Lenengo saillean, euskal ikastoletako umetxoai eskiñiak; ezin-egonik, adarrez adar dabiltzan txantxangorrien antzeko umetxoentzat onduak. Bigarren saillean olerki sakonak dakaz, lendik be Euzko-Gogoa‘n eta Olerti’n argitaratuak geienak. Jose Artetxe’k Zeruko Argia’n: “Nere gustorako olerki gaiean agertzen zaigu gallenena azkoitiar idazle ospetsua. Bein da bitan eta berriz ere soseguz irakurtzeko olerki asko. Irudimenez ezin geiago jantzita, irakurlearen irudimena egan bizi-bizi jartzen duten olerkiak”.
Eta azkenez abestiak musika ta guzti. Etxaniz dogu gaur modan dagozan kanta barrion aita, edo beintzat, bera asi zan orain amabost bat urte, era barri ta berezian euskal kantak atera ta abesten.
Liburu ederra “Lur berri billa”, irakurtzeko ta ikasteko. Etxaniz da, izan be, nire eritxiz, gaur Euskalerriak dauan euskal idazlerik gozo, arin ta errikoiena. Ez diñot au intzentsu eskinka, ez naz orren zalea; ezta, ez diñot iñor mintzearren be. P. Larzabal’ek Herria‘n (1967, maiatzaren 11-koan), onela: “Eskuara da gipuzkoarra, garbi bainan ez garbitzale. Hitz-lerroak dira zainart eta ginarri, herrikoi zirto eta erranki bamuez sustraituak”.
Zorionak biotzez egilleari!
Kontra
Ane Zubeldia Magriñá
Irati Majuelo
Denbora galduaren bila / Swann-enetik
Marcel Proust
Aritz Galarraga
Iraileko zazpi egun
Eneko Azedo
Aiora Sampedro
Iragan atergabea
Julen Belamuno
Mikel Asurmendi
Anatomia bertikalak
Lierni Azkargorta
Ainhoa Aldazabal Gallastegui
Lurrez estali
Ximun Fuchs
Jon Jimenez
Irakurketaren aldeko manifestua
Irene Vallejo
Mikel Asurmendi
Poesia guztia
Safo
Mikel Asurmendi
Josefa, neskame
Alaitz Melgar Agirre
Jon Jimenez
Oihaneko ipuinak
Horacio Quiroga
Jon Jimenez
Reset
Aitziber Etxeberria
Mikel Asurmendi
Baden verboten
Iker Aranberri
Jose Luis Padron
Gizaberetxoak gara
Mikel Urdangarin Irastorza
Jon Jimenez
Iragan atergabea
Julen Belamuno
Hasier Rekondo