kritiken hemeroteka

8.553 kritika

« | »

Lur berri bila / Nemesio Etxaniz / Izarra, 1967

Lur berri billa A.O. / Olerti, 1967-01

Au bai liburu aberatsa ta goxoa! Nemesi’k iario eztizko biotza dau, ta biotz orren giltzari emonik, egiaz gauza zoragarria argitara dausku. Nik lendik be, asko ta asko beintzat, irakurriak nitun or datozen lanak; baiña orain, danak ari zuritan batean bildurik, lagun maitekorra yaku asti-uneetarako.

Zer moduko lanak dauz Etxaniz’ek bilduma onetan? Nobelak eta ipuiñak lenengo, dana labur, eta gai gordintxodunak be bai, gaur orrela eder yakula-ta. Ipuin bat Alain Rolbe-Grillet’en antzera egiña dau.

Irrati-saioak gero, zazpiraiño. Ara ta ona ibilliz egiñak, txangoak dirudie. Antzerki bat be bai, irratiz zabaltzeko. Dana, gozo ta arin…

Olerkiak irugarren. Lenengo saillean, euskal ikastoletako umetxoai eskiñiak; ezin-egonik, adarrez adar dabiltzan txantxangorrien antzeko umetxoentzat onduak. Bigarren saillean olerki sakonak dakaz, lendik be Euzko-Gogoa‘n eta Olerti’n argitaratuak geienak. Jose Artetxe’k Zeruko Argia’n: “Nere gustorako olerki gaiean agertzen zaigu gallenena azkoitiar idazle ospetsua. Bein da bitan eta berriz ere soseguz irakurtzeko olerki asko. Irudimenez ezin geiago jantzita, irakurlearen irudimena egan bizi-bizi jartzen duten olerkiak”.

Eta azkenez abestiak musika ta guzti. Etxaniz dogu gaur modan dagozan kanta barrion aita, edo beintzat, bera asi zan orain amabost bat urte, era barri ta berezian euskal kantak atera ta abesten.

Liburu ederra “Lur berri billa”, irakurtzeko ta ikasteko. Etxaniz da, izan be, nire eritxiz, gaur Euskalerriak dauan euskal idazlerik gozo, arin ta errikoiena. Ez diñot au intzentsu eskinka, ez naz orren zalea; ezta, ez diñot iñor mintzearren be. P. Larzabal’ek Herria‘n (1967, maiatzaren 11-koan), onela: “Eskuara da gipuzkoarra, garbi bainan ez garbitzale. Hitz-lerroak dira zainart eta ginarri, herrikoi zirto eta erranki bamuez sustraituak”.

Zorionak biotzez egilleari!

Azken kritikak

Kontra
Ane Zubeldia Magriñá

Irati Majuelo

Denbora galduaren bila / Swann-enetik
Marcel Proust

Aritz Galarraga

Iraileko zazpi egun
Eneko Azedo

Aiora Sampedro

Iragan atergabea
Julen Belamuno

Mikel Asurmendi

Anatomia bertikalak
Lierni Azkargorta

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Lurrez estali
Ximun Fuchs

Jon Jimenez

Irakurketaren aldeko manifestua
Irene Vallejo

Mikel Asurmendi

Poesia guztia
Safo

Mikel Asurmendi

Josefa, neskame
Alaitz Melgar Agirre

Jon Jimenez

Oihaneko ipuinak
Horacio Quiroga

Jon Jimenez

Reset
Aitziber Etxeberria

Mikel Asurmendi

Baden verboten
Iker Aranberri

Jose Luis Padron

Gizaberetxoak gara
Mikel Urdangarin Irastorza

Jon Jimenez

Iragan atergabea
Julen Belamuno

Hasier Rekondo

Artxiboa

2025(e)ko iraila

2025(e)ko abuztua

2025(e)ko uztaila

2025(e)ko ekaina

2025(e)ko maiatza

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

Hedabideak