kritiken hemeroteka

8.528 kritika

« | »

Bitartean heldu eskutik / Kirmen Uribe / Susa, 2001

Gorputza eta ahotsa Jon Kortazar / El País, 2001-12-31

Ez dira aro onak lirikarako. Ez dira aro onak, poeta baten, Kirmen Uriberen aurkezpenean, poeta baino lehen gidoilara dela esaten zaigunean. Ez dakit nolako gidoilaria den Uribe, baina damu dut euskaraz aurten —agian urte batzuetan— argitaratu den libururik ederrenetako egileari poeta deitu ordez, gidoilari deitzen zaionean. Bitartean heldu eskutik, poema liburuaz gain, fenomeno soziala ere bihurtu da, Bar Puerto ikustaldiari esker. Idazleak, lehenik, liburu honetako zenbait testurekin egindako ikuskizuna egin zuen, gerora kantarien proiektu bihurtu zena. Bitartean heldu eskutik estetika berri bat agertzera dator, gorputzarekin oso lotua. Gorputza eta hitza bilduz, Kirmen Uribek zazpi atal nagusiko eszenatoki berezia egin du: gorputza, memoria, sexua, besteak eta ni multiplikatua, hizkuntzaren mugak, literaturaren eta artearen arteko elkarrizketa, bizitza.

Luze mintzatzekoa den liburu honetan aipamen bi egin nahi nituzke: literatura eta artearen elkarrizketaz eta ahotsetaz. Ezagun da literatura eta arteen arteko-elkarrizketa luzea izan dela. Idazle batzuk pinturarekin edo zinemarekin lotzen dute poesia: Uribe arte modernoarekin lotzen ahalegintzen dela esango nuke eta horren barnean gorputza presente den moldeekin. Horrek eratzen du hizkera: gorputzaren metonimia nagusia da izenburutik hasita.

Eta ahotsak. Ahots bi ditugu, batetik poetarena, gu handiputza ahaztu eta ni ñimiño baina gartsu batetik hitz egiten duena, nagusia. Bestetik, pertsonaienak eta baita inguruan diren poetenak. Etorkinak gehienak; irakurraldi berrietan agertzen zirenak. Denek baina adieraziz haragia gu osoaren zati nagusia dela. Gogo izango gara, baina haragiak ere adierazten du gure gogoa.

Azken kritikak

Izena eta izana
Jon Gerediaga

Asier Urkiza

Amok
Stefan Zweig

Nagore Fernandez

Auzo madarikatua
Felix Urabayen

Jon Jimenez

Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell

Amaia Alvarez Uria

Olatuak sutzen direnean
Haritz Larrañaga

Joxe Aldasoro

Bisita
Mikel Pagadi

Mikel Asurmendi

Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell

Asier Urkiza

Eresia
Goiatz Labandibar

Nagore Fernandez

Carmilla
Joseph Sheridan Le Fanu

Paloma Rodriguez-Miñambres

Borrero txiki bat
Xabier Mendiguren

Mikel Asurmendi

Puntobobo
Itxaso Martin Zapirain

Jon Jimenez

Txori Gorri. Andre siux baten idazlanak
Zitkala-Sa

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Profilak (Mugetan barrena)
Amaia Iturbide

Paloma Rodriguez-Miñambres

Paradisuaren kanpoko aldeak
Bernardo Atxaga

Mikel Asurmendi

Artxiboa

2025(e)ko ekaina

2025(e)ko maiatza

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

2024(e)ko abuztua

2024(e)ko uztaila

Hedabideak