kritiken hemeroteka

8.475 kritika

« | »

Kalamidadeen liburua / Joan Mari Irigoien / Elkar, 1996

Kalamidadeen liburua Unai Elorriaga / Idatz & Mintz, 1997-05

Liburu hau hartu eta lehenengo ikusten doguna eta gero nobela guztia bustitzen dauana umorea da. Denpora osoan ikusten doguz ironia-olgetak eta berba-jokoak. Bide honetatik geure historia hurbilari errepaso bat egin deutso autoreak eta, bide batez. gizarte bitxi honen ikuskera berezia ensoten dan familia berezi baten bitartez. Giro umoretsu hau ispilatzeko eta bere zenbait literatur balio adierazoteko poetaren figura aprobetxatzen dan: “…ez baitago poetei helduta bizitzerik, kalamidadez kalamidade ibili nahi ezean.” Honela, idazti honetako mamietako bat laburtzen dau. Batzutan, baina, hiperbole umoristikoa edo disparatea deitu daitekeen gauza batera heltzen da: zientzia-fikzioko pelikuletan ikusten ez diran imajinak eta egoerak sortzen dauz. llalanda be, ez daitela inor larritu, irakurtzeko liburu atsegina da eta.

Nabarmena da, bestetik, irakurlearen inplikazinoa. Dei-funtzioa sarritan erabiltzen dau aurrean daukanaren atentzinoa itxartzeko: “…baina zaude lasai, irakurle, ez estutu, argibiderik gabe ez zaitut utziko-eta, liburua zeure patrikatik horren zintzo ordaindu ondoren…”. Joera honek punturik altuena jotzen dau agertzen dan gurutzegraman: Elkarrizketa bateko azken esaldia igartzeko, irakurleak gurutzegrama bat osotu behar dau. Bestalde, komikiak eta irudiak leku guztietan agertzen dira liburuan zehar.

Beste puntu bat literatur kritikariakaz daukan lehia da: “…ez nituzke, halaber, modernitatearekin konprometitutako luma zorrotzeko kritikari jakintsuak ere ahantzi nahi…”. Badirudi aurretik datorren auzia dala. Gitxi batzuk erregulatzen dabenaren kontra azaltzen da Juan Mari Irigoien.

Amaitzeko esango dot irakurtzeko nobela atsegina dala eta hain garesti dagoan umorez eta ironia oparoz beteta dagoala. Euskera naturala dauka Irigoienek ganera, baina, aldi berean, aberatsa. Alderdi askotatik gozatzeko nobela da hau, beraz, “Zeure patrikatik horren zintzo ordaindu ondoren”, irakurle hori, ez zara damutuko.

Azken kritikak

Zero
Aitor Zuberogoitia

Amaia Alvarez Uria

Oihaneko ipuinak
Horacio Quiroga

Aiora Sampedro

Carvalho Euskadin
Jon Alonso

Mikel Asurmendi

Egurats zabaletako izendaezinak
Rakel Pardo Perez

Jon Jimenez

Antropozenoren nostalgia
Patxi Iturregi

Asier Urkiza

Barrengaizto
Beatrice Salvioni

Nagore Fernandez

Etxe bat norberarena
Yolanda Arrieta

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Lautadako mamua
Xabier Montoia

Aiora Sampedro

Berbelitzen hiztegia
Anjel Lertxundi

Mikel Asurmendi

Haize beltza
Amaiur Epher

Jon Jimenez

Coca-Cola bat zurekin
Beñat Sarasola

Asier Urkiza

Girgileria
Juana Dolores

Nagore Fernandez

Berlin Alerxanderplatz
Alfred Döblin

Aritz Galarraga

Teatro-lanak
Rosvita

Amaia Alvarez Uria

Artxiboa

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

2024(e)ko abuztua

2024(e)ko uztaila

2024(e)ko ekaina

2024(e)ko maiatza

2024(e)ko apirila

Hedabideak