susa | literaturaren zubitegia | literatur emailuak | armiarma | klasikoak | aldizkarien gordailua | basquepoetry | euskarari ekarriak

« Aresti, poeta ahaztu gabea | Joxemi »

Kafea hartzen Iruñean / Robert Laxalt (Xabier Mendiguren) / Elkar, 1986

Kafea hartzea Iruñean: ongi moldaturiko kontakizuna Jon Kortazar / Eguna, 1987-01-22

Elkar argitaletxeak, Xabier Mendigurenen itzulpenean, plazaratu berria duen Robert Laxalten Kafea hartzen Iruñean, batez ere gustora irakurtzen den kontakizuna da.

Euskal Herriarekin baino gehiago, Euskal Herriaren irudi topifikatu eta folklorikoarekin topo egingo nuelakoaren prebentzioz hasi nintzen nobela irakurtzen, baina narrazioak aurrera egin ahala, haiek deuseztatu zizkidan Laxalten kontatzeko erak.

Egia bada erromantizismo batek osaturiko irudiaren urratsak geratzen direla nobelan (txiroen harrotasuna txirotasuna eramateko orduan; lagun arteko fideltasuna; euskal azoken ohitura koadroak), ez da egi laburrago tipismo bigarren mailarako, ekintza nagusiaren adornurako utzi dituela idazleak.

Hari nagusia da, izan ere, nobelaren matazaren irakurle harrapatzaile zuzenena. Robert Laxaltek kontatzen daki. Nabaritzen dira ofizio ongi ezagutuaren trazak. Ekintza girotze-orduan (ez horrenbeste deskripzioetan, argiago beti ere gertatuko denaren susmoa ereiten hasterakoan) erakusten du bere eskuaren tinkotasuna.

Gaia, kontrabanduaren inguruan moldatua, infernurantzako bidaia bat izan da, gizon baten hondoratzea. Eta jakinmina pizteko erne ibili bazaigu idazlea, ez da bare geratu bukaera harrigarria asmatzerakoan. Amaiera eszeptikoa, ezkorra, naturalista, irakurlearen buruan gera zitezkeen folklore oihartzunak betirako ezabatzen dituena.