kritiken hemeroteka

8.388 kritika

« | »

Gerlako tresna bizidunak / Xipri Arbelbide / Elkar, 1986

Gerratea eta gizona Jon Kortazar / Eguna, 1987-01-08

Xipri Arbelbidek argitaraturiko Gerlako tresna bizidunak nobelak, zenbait gogoeta sakon eta gogor jartzen du irakurlearen begi eta sentipen aurrean.

Algeriako gerratearen inguruan idatzita, nobela tankeran emanak diren oroimenok, nobelatik baino, hurbilago daude erreflexio historiko zein politikotik, edo erreportaia periodistikotik.

Algeriako gerratea Iparraldeko euskaldunentzat berebiziko esperientzia historikoa izanik, Xipri Arbelbidek aukera ona ematen digu Hegoaldekoei, gure gudu zibila une batez ahaztu eta beste aldekoekin esperientziak batzeko; euskalduntasunaren izaera osoago batetan batzeko.

Gainera beste zerbait ere erakartzen digu bere orrialdeetako zorroetan: Hegoalde honetan hainbeste desiratzen den tonu errealistaren oihartzun eta praktika. Aukera ederra, noizbait narrazioa lauegia, deskripzio faltaz den arren, Barojaren bidetik abiatu den norbait irakurtzeko.

Ez nuke jarraitu nahi protagonistaren kontzientzia-borroka aipatu gabe. Xipri Arbelbideren nobelaren ardatz eta gunea hauxe baino ez bait da: pertsona batengan gerrateak, eta honen basakeriek sortzen duten izaeraren galtzea. Gerratea barnetik ikusten saiatu da Xipri.

Hala ere, urrunago joan nahiean sentitzen dut idazlea. Gudan diktadore izandakoak demokrazia garaian, eta honen izenean, herriko jaun errespetagarri bihurtuta ikusitakoan, fikzio-politikaraino eraman nahi izan da nobelaren gain. Agian, transizio demokratikoen salaketa sortu arte. Asmo larregitxo batera jarriak, baina hobe tupin ongi homituak, anbizio faltaz bilusturik agertzen den lapikoa baino.

Azken kritikak

Arkeologia haragitan
Beñat Arruti

Irati Majuelo

Norberak maite duena
Miren Billelabeitia

Amaia Alvarez Uria

Mendeku eskubidea
Ernesto Prat Urzainki

Jon Jimenez

Euri gorriaren azpian
Asier Serrano

Asier Urkiza

Rifqa
Mohammed el-Kurd

Ibon Egaña

Galbahea
Gotzon Barandiaran

Paloma Rodriguez-Miñambres

Mesfida zaitez
Bea Salaberri

Mikel Asurmendi

Gurpilak
Eztizen Artola Iturrate

Irati Majuelo

Argialdiak
Miriam Luki

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Leiho bat bihotzean
Aintzane Galardi

Paloma Rodriguez-Miñambres

Francesco Pasqualeren bosgarren arima
Unai Elorriaga

Asier Urkiza

Kanbodiako enbaxada
Zadie Smith

Nagore Fernandez

Herriaren hezkuntza eta demokrazia
Nadezhda Krupskaia

Jon Jimenez

Sinposioa
Platon

Aritz Galarraga

Artxiboa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

2024(e)ko abuztua

2024(e)ko uztaila

2024(e)ko ekaina

2024(e)ko maiatza

2024(e)ko apirila

2024(e)ko martxoa

2024(e)ko otsaila

2024(e)ko urtarrila

2023(e)ko abendua

2023(e)ko azaroa

Hedabideak