« Ezkutukoak desestaliz | Azalaren oroimena »
Satorrak baino lurperago / Pedro Alberdi / Alberdania, 2000
60ko hamarkadaren kronika Javier Rojo / Ipar Atea, 2001
Pedro Alberdik, Ramon Saizarbitoriaren Hamaika pauso-n agertzen den pasarte bat (Ortiz de Zarateren eta Iñaki Abaituaren elkartzea, Bartzelonan) abiapuntutzat hartzen du 60ko hamarkadaren kronika egiteko, Satorrak baino lurperago izeneko liburu interesgarri honetan. Kronika hau hiru zutaberen gainean eraiki du. Lehenengo zutabea politikari dagokio. Alde honetatik liburuan kontatzen da nolakoak izan ziren ETAren hasierak, Burgoseko epaiketa heldu arte. Bigarren atala, kulturari dagokion kronika da eta hamarkadaren ibilbidea ulertzeko Gabriel Arestiren garrantzia azpimarratzen du. Orduko idazleen kezkak eta tirabirak (polemika benetan gogorrak batzuetan) agertzen zaizkigu, beraz, liburuan. Esan daiteke politikan ETA ardatza den modu berberean, kulturan Gabriel Aresti izango dela. Hauek dira liburuan kontatzen diren gauzarik inportanteenak, baina bi osagai hauez gainera, kronika sentimentalaren alorreko istorioak ere aipagai dira, batez ere kirolari dagokionez. Hiru maila hauek, bestaldetik, zatitxoak
txandakatuz emanda daude, denboran hirurak batera ematen baitziren, eta askotan, berezi ere, zaila baitzen beraiek (batez ere politika eta kultura) bereiztea. Ez dakit honelako liburuek 60ko hamarkada hobeto ulertzeko aukera ematen duten. Batzuetan iruditzen zait gauza hauek ia ia nobela bat bailitzan kontatzean fikzioaren mailan utzi ahal dituela egiatan gertatutakoak. Baina, gutxienez, gertaerei perspektiba emateko balio dute. Bizitasuna ematen diete gertaerei, askotan historia liburuetan galtzen den giza-perspektiba eskainiz. Ezin daiteke utzi, bestalde, liburu honek J. Juaristiren beste zenbaitekin dituen paralelismoak aipatu gabe, bietan antzeko gaiak erabiltzen baitira. Pedro Alberdik liburu ederra eskaini die irakurleei, ironia falta ere ez duena. Hor kontatzen dena zeharo egia ez bada, berdin dio: italiarrek esango luketen moduan, ondo kontatuta eta kantatuta baitago.
Izena eta izana
Jon Gerediaga
Asier Urkiza
Amok
Stefan Zweig
Nagore Fernandez
Auzo madarikatua
Felix Urabayen
Jon Jimenez
Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell
Amaia Alvarez Uria
Olatuak sutzen direnean
Haritz Larrañaga
Joxe Aldasoro
Bisita
Mikel Pagadi
Mikel Asurmendi
Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell
Asier Urkiza
Eresia
Goiatz Labandibar
Nagore Fernandez
Carmilla
Joseph Sheridan Le Fanu
Paloma Rodriguez-Miñambres
Borrero txiki bat
Xabier Mendiguren
Mikel Asurmendi
Puntobobo
Itxaso Martin Zapirain
Jon Jimenez
Txori Gorri. Andre siux baten idazlanak
Zitkala-Sa
Ainhoa Aldazabal Gallastegui
Profilak (Mugetan barrena)
Amaia Iturbide
Paloma Rodriguez-Miñambres
Paradisuaren kanpoko aldeak
Bernardo Atxaga
Mikel Asurmendi