susa | literaturaren zubitegia | literatur emailuak | armiarma | klasikoak | aldizkarien gordailua | basquepoetry | euskarari ekarriak

« Gudari zaharraren gerra galdua | “Harri eta Herri”: Arestiren indar berritua »

Azalaren kodea / Miren Agur Meabe / Susa, 2000

Azalaren oroimena Felipe Juaristi / El Diario Vasco, 2001-01-06

Zenbat kode ote ditugu gizon-emakumeok, elkarrekin hitz egiteko eta elkarrekin komunikatzeko. Hitzarena da, noski, garrantzitsuen, zaharrenaz gainera. Baina Miren Agur Meabe beste zerbaiten hila dabil. Hala dirudi behintzat, eta horretarako azken poema irakurtzea besterik ez dago: “Bestelako kodea aldarrikatu nahi dut / hitzarena ez bezalako kodea / hizkera ez hitzezkoa, / oroimenean kondenatu ezineko lengoaia, / zinak gezurta ditzakeen berbakera, / erreklamazio-libururik eta / tarifa-zerrendarik gabeko mintzo mutua, / mezu anbiguoz itxuraturiko jario askea, / adierazi gura ez denaren adierazpidea”. Poema horretan dago, nire eustez, liburua ulertzeko giltza. Izan ere zein da hitzarena ez bezalako kodea, hizkera ez hitzezkoa, oroimenean kondenatu ezinekoa, adierazi gura ez denaren adierazpidea? Azalaren kodea, noski, azalaren mintzoa, gorputzarena alegia.

Poema erotikoak dira, maitasunezkoak diren neurrian, Miren Agur Meabek liburu honetarako idatzi dituen gehienak. Batzuk oso esplizitoak dira, “Memoria ez galtzeko oharrak”, esaterako.

Sekula ez dut euskal emakume batek idatziriko halako poemarik irakurri, eta hori Miren Agur Meaberen aldekoa da. Ohiturik baikaude gizonezkoen erotismo moduetara, baina ez bestelakoetara. Beste batzuk, “Antsien oharrak”, “Akidurazko oharrak” ez dira besteak bezain gardenak. Gehiago dira maitasun aitorpen soilak, desioaren islak; gorputza den uhartean. Azalaren kaligrafiaz idatzirik daude denak, zentzumen guztiak horretara zorrozturik.

Horregatik dira poemok sentsualak, ukitu baitaitezke ia. Hizkuntzaz haratago doaz, hizkuntza zoragarrian idatzirik badaude ere.