kritiken hemeroteka

8.496 kritika

« | »

Galdu arte / Juan Luis Zabala / Susa, 1996

Lost generation Itxaro Borda / Argia, 1996-11-24

Juan Luis Zabalak, Susa argitaletxean agertu duen nobelako ixtorioa, urte zenbat beranduago akzioaren beheetarik iragan odnoan, Azkoitiko gaztetxearena da hain zuzen ere, ixtorioa itxuraz egiazkoa, ikaratia, belaunaldi “galdu” batena, hots, leku eta mende frangotan gertatzen (ahal) dena. Horregatik zaigu menturaz “Galdu arte” hau hurbil-hurbila, bere garagardo pinten edo kanuto munstroen urrina orrialdez orrialde ixurtzen zaigula, memoria hilak harrotzera.

Baby boom garaiko gazteen “errebeldiaren” kontakizuna da bestalde: opulentziaren umeak izanagatik, ausatzeko eta lanegiteko toki zein aukerarik edukiko ez duen jende saldu kidekoak dira, segurtantza izpirik gabekoak, ez sozial mailan, are gutiago sendimenduen sailean, liburuan azaltzen den drogaren gaia adibidez plazer bezainbat ihesbide zaiena.

Hargatik ororen gainetik Azkoitiko gaztetxearen ixtorioa da. Niko narratzaileak, hamar urte berantago, Atraskuko barraren gibeletik bizitua idazten duena, Xepe gazte haserretua ostoetara ekarriz: Xepek ez du amore eman nahi sekulan, nahiz eta ez dakien zehatz zergatik, gaztetxea ekimen espontaneoa izaitetik instituzio munizipalaren esku jartzeko heltzen den bitartean. Herrikoitasunaren eta instituzio gosetuen arteko borroka etengabea da, indarrak iresten zein xedeak zangopilatzen dituela.

Juan Luis Zabalaren obran, “Galde arte” hau behialako “Kaka esplikatzen” haren segidan datorkigu: mundu berdina, jendetsua, neketsua, dudatsua, ekitearen eta desagertzearen mehatxuzko leize hegian kulunkatzen dena. Eta 1984-1986 urte haiek! Debate multiformeak ostatu ilunetan squatt delakoak, GALen ekintza hiltzaileak… Garaiaren “pilpira” deseperatua egokiro jaukitzen da liburu honen bihotzera. Niko narratzaileak, idatziz, zorra kitatzen dio, eta zorra kitatuz nolazpait kontzientziaren bakea lortzen duke.

“Galdu arte”k orduko musika sinkopeatuen arra-entzuteko gutizia emaiten digu: hori asko da gure gustuko.

Azken kritikak

Zuzi iraxegia
Amaia Alvarez Uria

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

O.ten gaztaroa neurtitzetan
Arnaud Oihenart

Gorka Bereziartua Mitxelena

Ez-izan
Jon K. Sanchez

Aiora Sampedro

Pleibak
Miren Amuriza

Jon Jimenez

Ehun zaldi trostan
Ainhoa Urien

Asier Urkiza

Oroi garen oro
Beatriz Chivite

Nagore Fernandez

Jakintzaren arbola
Pio Baroja

Aritz Galarraga

Antropozenoaren nostalgia
Patxi Iturregi

Hasier Rekondo

Francesco Pasqualeren bosgarren arima
Unai Elorriaga

Mikel Asurmendi

Baden Verboten
Iker Aranberri

Paloma Rodriguez-Miñambres

Ezer ez dago utzi nuen lekuan
Itziar Otegi

Mikel Asurmendi

Dolu-egunerokoa
Roland Barthes

Asier Urkiza

Guardasol gorria
Lutxo Egia

Nagore Fernandez

Zero
Aitor Zuberogoitia

Jon Jimenez

Artxiboa

2025(e)ko maiatza

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

2024(e)ko abuztua

2024(e)ko uztaila

2024(e)ko ekaina

Hedabideak