kritiken hemeroteka

8.485 kritika

« | »

Galdu arte / Juan Luis Zabala / Susa, 1996

Lost generation Itxaro Borda / Argia, 1996-11-24

Juan Luis Zabalak, Susa argitaletxean agertu duen nobelako ixtorioa, urte zenbat beranduago akzioaren beheetarik iragan odnoan, Azkoitiko gaztetxearena da hain zuzen ere, ixtorioa itxuraz egiazkoa, ikaratia, belaunaldi “galdu” batena, hots, leku eta mende frangotan gertatzen (ahal) dena. Horregatik zaigu menturaz “Galdu arte” hau hurbil-hurbila, bere garagardo pinten edo kanuto munstroen urrina orrialdez orrialde ixurtzen zaigula, memoria hilak harrotzera.

Baby boom garaiko gazteen “errebeldiaren” kontakizuna da bestalde: opulentziaren umeak izanagatik, ausatzeko eta lanegiteko toki zein aukerarik edukiko ez duen jende saldu kidekoak dira, segurtantza izpirik gabekoak, ez sozial mailan, are gutiago sendimenduen sailean, liburuan azaltzen den drogaren gaia adibidez plazer bezainbat ihesbide zaiena.

Hargatik ororen gainetik Azkoitiko gaztetxearen ixtorioa da. Niko narratzaileak, hamar urte berantago, Atraskuko barraren gibeletik bizitua idazten duena, Xepe gazte haserretua ostoetara ekarriz: Xepek ez du amore eman nahi sekulan, nahiz eta ez dakien zehatz zergatik, gaztetxea ekimen espontaneoa izaitetik instituzio munizipalaren esku jartzeko heltzen den bitartean. Herrikoitasunaren eta instituzio gosetuen arteko borroka etengabea da, indarrak iresten zein xedeak zangopilatzen dituela.

Juan Luis Zabalaren obran, “Galde arte” hau behialako “Kaka esplikatzen” haren segidan datorkigu: mundu berdina, jendetsua, neketsua, dudatsua, ekitearen eta desagertzearen mehatxuzko leize hegian kulunkatzen dena. Eta 1984-1986 urte haiek! Debate multiformeak ostatu ilunetan squatt delakoak, GALen ekintza hiltzaileak… Garaiaren “pilpira” deseperatua egokiro jaukitzen da liburu honen bihotzera. Niko narratzaileak, idatziz, zorra kitatzen dio, eta zorra kitatuz nolazpait kontzientziaren bakea lortzen duke.

“Galdu arte”k orduko musika sinkopeatuen arra-entzuteko gutizia emaiten digu: hori asko da gure gustuko.

Azken kritikak

Dolu-egunerokoa
Roland Barthes

Asier Urkiza

Guardasol gorria
Lutxo Egia

Nagore Fernandez

Zero
Aitor Zuberogoitia

Jon Jimenez

Hezur berriak
Ane Labaka Mayoz

Paloma Rodriguez-Miñambres

Simulakro bat
Leire Ugadi

Mikel Asurmendi

Ezinezkoaren alde
Iñigo Martinez Peña

Mikel Asurmendi

Haize beltza
Amaiur Epher

Asier Urkiza

31 ipuin
Anton Txekhov

Aritz Galarraga

Odolaren matxinadak
Miren Guilló

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Borrero txiki bat
Xabier Mendiguren Elizegi

Joxe Aldasoro

Zero
Aitor Zuberogoitia

Amaia Alvarez Uria

Oihaneko ipuinak
Horacio Quiroga

Aiora Sampedro

Carvalho Euskadin
Jon Alonso

Mikel Asurmendi

Egurats zabaletako izendaezinak
Rakel Pardo Perez

Jon Jimenez

Artxiboa

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

2024(e)ko abuztua

2024(e)ko uztaila

2024(e)ko ekaina

2024(e)ko maiatza

Hedabideak