« Testu klasikoen bilduma | Bizitzaren mugak »
Auto-stopeko ipuinak / Pako Aristi / Erein, 1994
Menturarekin jostatzen Itxaro Borda / Argia, 1994-11-06
Jakin badakigu, Pako Aristi urrestildarrak, Euskal Herria, kolore askotako coccinelle autoan zeharkatzen duela, eta agitzen zaiola noizean behin, herriko lautada hotzen bakardaderen arintzeko, kide baten edo bestearen stopean hartzeko. Autora igotzen zaizkionak suertez elekariak dira eta haien hitz bakoitzak memorian kokaturik, gero paper xuriaren gainean jartzea du lana Pako Aristik. Ez pentsa lan erraza denik. Instanteak, giroak, aitzineko oroitzapenak, memoria kolektiboa larrutzen duten minen oihartzunak, bitxikeriak, ankerkeria esplika-ezinak, jarrera sadikoak ekarri ditu Pako Aristik, Ereinek duela zenbait hilabete argitaratu dion ipuin bildumara.
Ipuinetarik gehienak “menturarekin” jostatzen dira, ezbeharrarekin, “azartarekin” testuan barna nonbait idatzirik den bezala; ordea “azarta” epaile doia aldiz “mii bat biloetarik tiraka” izkribatuak direlako irudipena ematen digute. “Azartaren menpean” uste da beti, gertakaririk ikaragarrienak direla nobela edo ipuingai, irakurlea desgostuaren hegian daldaraka ari delarik, literatur ekoizpen arras ona dela, telebistan edo zinean odola ixurtzen den bezala, idazleak irakurlaren sentimenduak nahasi nahi izan ditu, irakurlearen gogo lasaia inarrosi, erreala bilakatu, ahalezko ihes bideak eskainiz. Irrazionalitatearen garaian gaudela ahantz ez dezagu.
Bukatu baino lehen, jendarteako sadismo imaginarioaren literaturara pasatzeko Pako Aristik erabili duen hizkuntza aipatzeko genuke: nabaritzen zaio indao bat egin duela hitzak aukeratzeko unean, iparraldeko eta hegoaldeko erra-moldeen artean halako oreka “harrigarri” bat bilatuz. Hargatik, ipuin bat edo beste salbu, nork baliatuko ditu auto stopeko kondakizun hauek munduaren entelegatzeko.
Agian munduak ez du entelegatze premiarik, jasan baizik.
Kontra
Ane Zubeldia Magriñá
Jon Jimenez
Simulakro bat
Leire Ugadi
Maddi Galdos Areta
Kontra
Ane Zubeldia Magriñá
Paloma Rodriguez-Miñambres
Patrizioak eta plebeioak
Kepa Altonaga
Mikel Asurmendi
Turismo hutsala
Fito Rodriguez
Asel Luzarraga
Zoriona, edo antzeko zerbait
Karmele Mitxelena
Ainhoa Aldazabal Gallastegui
Pleibak
Miren Amuriza
Mikel Asurmendi
Izena eta izana
Jon Gerediaga
Asier Urkiza
Amok
Stefan Zweig
Nagore Fernandez
Auzo madarikatua
Felix Urabayen
Jon Jimenez
Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell
Amaia Alvarez Uria
Olatuak sutzen direnean
Haritz Larrañaga
Joxe Aldasoro
Bisita
Mikel Pagadi
Mikel Asurmendi
Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell
Asier Urkiza