« Minak batzuk, gozoak guztiak | Beste baten zain »
Euskara guztiok / Josu Pikabea / Alberdania, 1994
Testu klasikoen bilduma Felipe Juaristi / El Diario Vasco, 1994-11-05
Antologia modura dago liburu hau prestatuta. Bertan biltzen baitira lau euskalki literarioetan (lapurteraz, gipuzkeraz, bizkaieraz eta zubereraz) idatzitako hainbat testu, guztiak XVII, XVII eta XIX mendeetakoak. Testuak zaharrak direla esango du horko orriak ezker-eskubi eta eskubi-ezker pasatzen hasten den edozeinek, eta arrazoi duela esango diogu; zaharrak direla, bai, baina ez zaharkituak, gainera genezake ere, arnasa hartzeko egiten dugun aho mugimendu berberaz. Oso lasai, noski.
Hitzaurrean esaten digu, gainera, antologia honen paratzaileak berak, oker ibil ez gaitezen: “Irakurtzen soilik gozatu nahi duen horrek, azterketa linguistiko zein literariorako lanabesik behar duen horrek, edota goi-mailako ikerketa filologikorako prest dagokeen beste horrek ere, hemen testu bilduma zabal eta ireki bat ikus dezazun da gure xedea, hasiera batean, eta ogibidez, UBI ikasturteko Euskalki Literarioak ikasgairako materiala hautatzea izan bazen ere.”
Irakurtzen soilik gozatu nahi duenak badu liburuan zer non aurkitua, baina ez dut horrelako jenderik gure artean ugaria denik. Gozatzeko dira, azken finean, testu literarioak, hasieran horretrako idatziak izan ez badira ere. Horixe da, hain zuzen, denboraren iraganak testu idatziei, gauza guztiei bezalaxe, ezartzen dien bere plusa. Gaurregun, ez diegu begiratzen idatzitako garaian begiratuko zien arreta berarekin; ez diegu erreparatuko garai batean erreparatu zien modura. Gaurregun, haiekiko distantzia dela medio, irakurketa sosegatuago, eta libreagoa, egiteko moduan gara. Horixe da literatura, edozein dela ere, berdin hemengoa edo nonahikoa, irakurtzeko aurren-aurreneko baldintza. Libre irakurtzea, alegia.
Seguruaski, irakasleek, ikertzaileek baino sarriago, nork bere klaseak prestatzeko erabiliko dituzte horko testuak, eta ondo egingo dute, horretarako ere baliogarriak baitira.
Antologia hau zabala eta irekia da, XVII, XVIII eta XIXko idazle garrantzitsuenak bertan baitira, pasarterik garrantzitsuenekin, gainera. Aukera ematen du gure literatura klasikoa hobeto ezagutzeko. Eta ez da gutxi.
Airemortuak
Gorka Salces Alcalde
Maddi Galdos Areta
Mundu zitalaren kontra
Lizar Begoña
Asier Urkiza
Izotz ura
Lide Hernando Muñoz
Nagore Fernandez
Airemortuak
Gorka Salces Alcalde
Paloma Rodriguez-Miñambres
Ulu egiteko bolondres bila
Harkaitz Cano
Mikel Asurmendi
Mesfida zaitez
Bea Salaberri
Irati Majuelo
Transgresioa irakasgai
Bell Hooks
Bestiak Liburutegia
Manttalingo alaba
Mikel Etxaburu
Paloma Rodriguez-Miñambres
Airemortuak
Gorka Salces Alcalde
Asier Urkiza
Haragizko mamuak
Karmele Mitxelena
Nagore Fernandez
Zoriontasunaren defentsan
Epikuro
Aritz Galarraga
Zeru-lurren liburua
Jon Gerediaga
Aitor Francos
Ez naiz ondo akordatzen
Karlos Linazasoro
Sara Cabrera
Gizon barregarriak
Joxean Agirre
Sara Cabrera