kritiken hemeroteka

8.528 kritika

« | »

Zubi madarikatua / Jean Baptiste Etxarren-Lohigorri / Pamiela, 1993

Auritzeko zubia… Itxaro Borda / Argia, 1994-01-30

“Zubi madarikatua” elaberriaren bitartez, Jean Baptiste Etxarren-Lohigorri garaztar idazleak Auritze, Ibañeta mendi-maldan kasik lotan dagoen herriari bere obra eskaintzen diola erran genezake. Laminak dira, ixtorioaren abiapuntu nagusiak, eta memoria antzuetarik elkitzen dute Auritze, zuhiaren eraikitzearen fantasia dela medio. Gaurko errealitatea, xortaka ixurtzen da nobelako hostoetan, mila begi keinuren moldean. Hitz batez, hara non irrazionala Auritzeri jaukitzen zaiola, eta egunerokoa ez dela atzokoaren parekoa. Irrazionala zein heinetaraino onartzen duen jendeak agertzen du Etxarren-Lohigorriren nobelako kondalariak.

“Lehen Urbian”eko trama orekatua zen, eta “Zubi madarikatua” aldiz, desorekaren goraipamena baino ez da. Euskal jendartea betidanik izitarazten duen desorekaren salaketa bat gehiago ote honako liburu hau? Beude galdeak galde, eta ikus dezagun, lanean zehar altxatzen zaigun Nafarroa, bere plazer eta fobia guneetan tilingaturik, Zubia baino, Auritze dela nobelako pertsonaia bekaitza azpimarratzeko. Jendeen arteko aharrak lagun, laminen oparia. Itoizko urtegi polemikatsuan itorik bukatzen da.

Izkribatzaleak ongi erakusten digu, ez garela ez kolektiboki ez eta bakarki gai, hits izan arren hain razional eta koertzitibo eraiki dugun munduan irrazionalaren banpez sartzearen baietseko, sineskaitzak garela, utopiak ez duela gehiago gure naturan partzuergorik. Manera batez ere, podereek debekatzen digutela utopiazale ihardutea.

Bukatzeko erantsiko dugu, atseginez harrapatu ditugula Nafarroako eta Garaziko hitzak poetikoki jarriak nobelan barna. Eta ideia bat, irakurtzeko adinean diren Garaziko, Ortzaizeko, Bunuzeko edo Donapaleuko ikastolako haurrer luzatzeko lan hau presenta ona izan daitekeela. Utopiak iraun dezan…

Azken kritikak

Izena eta izana
Jon Gerediaga

Asier Urkiza

Amok
Stefan Zweig

Nagore Fernandez

Auzo madarikatua
Felix Urabayen

Jon Jimenez

Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell

Amaia Alvarez Uria

Olatuak sutzen direnean
Haritz Larrañaga

Joxe Aldasoro

Bisita
Mikel Pagadi

Mikel Asurmendi

Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell

Asier Urkiza

Eresia
Goiatz Labandibar

Nagore Fernandez

Carmilla
Joseph Sheridan Le Fanu

Paloma Rodriguez-Miñambres

Borrero txiki bat
Xabier Mendiguren

Mikel Asurmendi

Puntobobo
Itxaso Martin Zapirain

Jon Jimenez

Txori Gorri. Andre siux baten idazlanak
Zitkala-Sa

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Profilak (Mugetan barrena)
Amaia Iturbide

Paloma Rodriguez-Miñambres

Paradisuaren kanpoko aldeak
Bernardo Atxaga

Mikel Asurmendi

Artxiboa

2025(e)ko ekaina

2025(e)ko maiatza

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

2024(e)ko abuztua

2024(e)ko uztaila

Hedabideak