« Auritzeko zubia… | Antigoalekoa »
Mozkor bat Sasirik-Sasi / Amos Tutuola (Maria Garikano) / Emak Bakia Baita-Pamiela, 1993
Hustu ezin zen ganbara Juan Luis Zabala / Euskaldunon Egunkaria, 1994-02-06
Gure Txirrita zenak bertsotarako bezala, Amos Tutuola idazle nigeriarrak kontakizun miresgarrietarako hustu ezinezko ganbara duela buruan, horixe da burura etorri zaidan lehen ideia Maria Garikanok txukun eta dotore euskaratu digun eleberri harrigarri honen irakurketa amaitu ostean.
Ez naiz ni, egia esan, tankera honetako istorio eta kontakizunen biziki zale, baina ez dut batere gaizki pasatu liburuan zehar agertzen diren pertsonaia fantastiko benetan bitxiak ezagutzen. Izan ere, sasirik sasi ezezik abentura harrigarriz harrigarri eta liluraz lilura ere jarraitzen baitio kontaketa honen irakurleak bere burua Jainkoen-Aita-Mundu-Honetan-Edozein-Gauza-Egin-Dezakeena izenez aurkezten duen protagonista nagusiari.
Tutuolaren etorri jariakor etengabeak erritmo bizia damaio kontaketari eta, Garikanoren itzulpenak batere eragozpenik ezartzen ez duenez, aitaren batean irakurtzen da kontaketa osoa, ohartu orduko. Bere buruari aspertzen ari den ala ez galdetzeko betarik ere ez du irakurleak; amaieran, jakina, soberan dago galdera. Nire kasuan behintzat, ezin esan arrasto handirik utzi duenik, denborapasa hutsa baino askoz gehiago izan denik, baina izan du, bai, bere grazia Afrikako egile honen idazkera bitxia ezagutzeak.
Maria Garikanok liburuaren hitzaurrean argitu duenez, ez zuen bere ama hizkuntzan idatzi Amos Tutuolak narrazio hau, ingelesez baizik, eta Faber & Faber argitaletxearen eskutik eman omen zuen argitara, 1952an. Besteak beste, Dylan Thomas eta Raymond Queneau-ren oniritzia jaso zituen berehala; lehenak erreseina laudoriotsua egin zion eta bigarrenak frantsesera itzuli. Orain dela 40 urte inguruko arrakasta harekin batera hasi zen Europa Afrikako literaturari ateak zabaltzen. Guri, berriz, itzulpen honi buruz ari garela, liburuaren kontrazalak dioena gogoratzea baino ez zaigu geratzen: “Ongi etorria izan bedi gure artera ere!”.
Mundu zitalaren kontra
Lizar Begoña
Amaia Alvarez Uria
Gerezi-denbora
Montserrat Roig
Asier Urkiza
Herriaren hezkuntza eta demokrazia
Nadezhda Krupskaia
Nagore Fernandez
Farorantz
Virginia Woolf
Aritz Galarraga
Markos Gimenoren 101 letrakartel
Joseba Sarrionandia
Mikel Asurmendi
Poesia kaiera
Giorgos Seferis
Irati Majuelo
Altxa, hildakoak
Fred Vargas
Joxe Aldasoro
Airemortuak
Gorka Salces Alcalde
Maddi Galdos Areta
Mundu zitalaren kontra
Lizar Begoña
Asier Urkiza
Izotz ura
Lide Hernando Muñoz
Nagore Fernandez
Airemortuak
Gorka Salces Alcalde
Paloma Rodriguez-Miñambres
Ulu egiteko bolondres bila
Harkaitz Cano
Mikel Asurmendi
Mesfida zaitez
Bea Salaberri
Irati Majuelo
Transgresioa irakasgai
Bell Hooks
Bestiak Liburutegia