kritiken hemeroteka

8.546 kritika

« | »

Udazkeneko karabana erratua / Karlos Linazasoro / Elkar, 1991

Bihotzeko ezpal minberak Juan Luis Zabala / Argia, 1991-11-24

Egia izan behar du, bai, nahigabea dagoela ia beti literaturaren sorreran, poesiarenean batik bat beharbada. Linazasorok ere nahigabean eta tristezian aurkitzen du bere lanerako abiapuntua liburu honetan. Udazken giroko etsipen ezkorrean, bere burua aurkitzen saiatzen da, edozein poeta intimista bezala, “gu” herabe batean ezkutaturik bada ere.

Pako Aristirentzat bezalaxe, Linazasororentzat ere iraila bide da hilik triste eta, era berean, eztiena. Era poetikoan adierazteko tentazioak bentzutzen nau, Linazasororen poemetan oinarri hartu eta bere hitzak neuk nahi bezala nahastuz: “Irailak bere zinzelaz denbora lantzen duen garai emean, sepia koloreko argazkiak egiten dituzte bere begi hezeek, zilindrada handiko motorrean etortzeko den isiltasunaren zain beharbada”. Hitz konbinazio berriak beti, betiko tristuraren adierazle. “Eta trenbide hilotzean dagoen txilar usaina”.

Haustura edo berrikuntza handirik gabeko poesia da Linazasorok liburu honetan eman diguna, batez ere lehen zatian. Bigarren partean —XVIII poematik aurrera edo— haustura eta surrealismoa soma daiteke tarteka, baina hitzen jario leun eta malenkoniatsuak, esaldien eraikuntza luze eta elipsirik gabeak “zaharkitu” egiten dute poesia. Lizardirengandik gertuago, alegia, Lauxaetarengandik baino.

Baina ez du axola handirik horrek, niretzat behintzat. Udazkeneko karabana erratuaren bidean, hitz konbinazio ederrak aurkitu ditut tarteka. Linazasororen autoerretratuan neure burua aurkitu uste izan dut, ez askotan baina bai lauzpabost aldiz behintzat. Gutxi al da?

Ez, ez da gutxi. Ez da gutxi, nekeza bait da gehiago eskaintzerik ere. “Gure joanaren joanean, lur arramazkatuaren zaurian, ez / baitugu uzten zeruaren urdina eta melankoliaren lanbroa besterik. / Eta su-baju bat, non kixkaltzen diren bihotzeko ezpal minberak”.

Azken kritikak

Poesia guztia
Safo

Mikel Asurmendi

Josefa, neskame
Alaitz Melgar Agirre

Jon Jimenez

Oihaneko ipuinak
Horacio Quiroga

Jon Jimenez

Reset
Aitziber Etxeberria

Mikel Asurmendi

Baden verboten
Iker Aranberri

Jose Luis Padron

Gizaberetxoak gara
Mikel Urdangarin Irastorza

Jon Jimenez

Iragan atergabea
Julen Belamuno

Hasier Rekondo

Haragizko erreformak
Mari Luz Esteban

Mikel Asurmendi

Eusqueraren Berri onac
Agustin Kardaberaz

Gorka Bereziartua Mitxelena

Juana
Jon Artano Izeta

Mikel Asurmendi

Kontra
Ane Zubeldia Magriñá

Jon Jimenez

Simulakro bat
Leire Ugadi

Maddi Galdos Areta

Carmilla
Joseph Sheridan Le Fanu

Ibon Egaña

Kontra
Ane Zubeldia Magriñá

Paloma Rodriguez-Miñambres

Artxiboa

2025(e)ko abuztua

2025(e)ko uztaila

2025(e)ko ekaina

2025(e)ko maiatza

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

Hedabideak