kritiken hemeroteka

8.487 kritika

« | »

Non dago Stalin? / Xabier Montoia / Susa, 1991

Lehenengo ostikada Xabier Mendiguren Elizegi / Argia, 1991-11-03

Xabier Montoia beti izan da nere poeta (ez kantari) faboritoenetakoa. Buruz aipa nitzake “Anfetamiña” haren estraineko liburuko pasarteak, euskaraz irakurtzen hasten nintzen hartan sekulako zartada eragin bait zidan, euskal literaturaren panorama geldoan ukaldi bortitza, urdailean. Geroztik findu egin zen, landuago-edo egin zituen hurrengo poema bildumak, azpiko bulkada gogor hura galdu gabe baina.

Nobela bat egina zuela eta, irakurtzeko irrikitan negoen eta hitz lauz ere ez didala hutsik egin esan behar, hau ere indartsu atera bait zaio, barrabiletan emandako ostikoa bezala. Horrez gainera, aspaldi honetan hemen agertutako libururik katxondoena duzue, inolako zalantzarik gabe.

Belaunaldi baten, garai baten isla kausitu dugu bertan —dohain urria gure letretan— erretratu baino gehiago karikatura burutu du, estilo honen aje eta bertute guztiekin baina jakinaren gainean beti ere. Komiki taiua hartzen zaio berehala, bai egituran bai topikoetan.

Zertaz den ere kontatu beharko dugu honez gero: Stalin, desagertu den mutil bibotedun bat da. Bila hasten dira haren neska eta “Gorroto” rock talde gogorreko lagunak, eta istorio zoro batean nahasirik ageri dira, bestea beste polizia batekin oheratu eta pozoinketak argitaratzen dituen kazetarisa ninfomanoa, honen senar zinegotzi polimili-ohi eta gizarajoa, ertzantzaren lan zikinak zuzentzen dituen aristokrata masokista… Irakurle despistatuarentzako ohar moduan, idazlea autobigrafiatan edo apologiatan dabilenik pentsa ez dezan, gaztiga dezagun Montoia beti izan dela RRVren etsai eta esnifatzaileen gorrotatzaile.

Gauza bakarra dugu eransteko: prosazko lehen ekina du hau egileak, injenuotasun punttu eta guzti; espero dezagun honen ondoren saio gehiago etortzea, hau bezain gustagarriak baina anbiziotsuagoak. Hire eskutan zegok, Montoia.

Azken kritikak

Baden Verboten
Iker Aranberri

Paloma Rodriguez-Miñambres

Ezer ez dago utzi nuen lekuan
Itziar Otegi

Mikel Asurmendi

Dolu-egunerokoa
Roland Barthes

Asier Urkiza

Guardasol gorria
Lutxo Egia

Nagore Fernandez

Zero
Aitor Zuberogoitia

Jon Jimenez

Hezur berriak
Ane Labaka Mayoz

Paloma Rodriguez-Miñambres

Simulakro bat
Leire Ugadi

Mikel Asurmendi

Ezinezkoaren alde
Iñigo Martinez Peña

Mikel Asurmendi

Haize beltza
Amaiur Epher

Asier Urkiza

31 ipuin
Anton Txekhov

Aritz Galarraga

Odolaren matxinadak
Miren Guilló

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Borrero txiki bat
Xabier Mendiguren Elizegi

Joxe Aldasoro

Zero
Aitor Zuberogoitia

Amaia Alvarez Uria

Oihaneko ipuinak
Horacio Quiroga

Aiora Sampedro

Artxiboa

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

2024(e)ko abuztua

2024(e)ko uztaila

2024(e)ko ekaina

2024(e)ko maiatza

Hedabideak