susa | literaturaren zubitegia | literatur emailuak | armiarma | klasikoak | aldizkarien gordailua | basquepoetry | euskarari ekarriak

« Memoriaren erresuma | Arteari buruzko erreflexio nobelatua »

Guda Nagusia (1914-1918) / Ebaristo Bustinza, "Kirikiño" / Labayru, 1990

Guda Nagusia (1914-1918) Josu Landa / Argia, 1990-04-01

“Sutondoan” deritzon sorta honen bitartez, bizkaierazko klasikoak berreskuratu nahi ditu Labayru Ikastegiak, gaurko hizkuntza estandarrean bizkaierak ahalik eta itzal haundiena izan dezan aurrera daraman asmoaren barruan. Esan beharrik ez dago Agirre, Otxolua edo Erkiagarekin batera, Kirikiño dela bildumako kuttunetakoa. Oraingoa, kaleratu dioten hirugarren liburua da, eta aurretik “Egunekoa” eta “Edo geuk edo inok ez” izan ziren berrargitaratuak. Oraingo “Guda Nagusia” bezala, besteak ere batik bat biltze eta orrazte lan baten ondorioa izan zen, aldizkari eta egunkarietatik hartutako artikuluen bilduma, eta lan hori bereganatu zuena Xabier Perea da, honetan ere moldaketa, aurkezpena eta hitzaurrea prestatu dituena.

Aurreko bi artikulu bildumetan ez bezala, Euskal Herritik kanpoko gai bat aukeratu nahi izan du Perea Txabarrik, hain zuzen ere Kirikiñok bertako gaiez aparte mundukoez ere idatzi zuela nabarmendu erazi nahi izan bait du. Bestetik, euskal idazleek gutxitan jorratutako gaia hautatu du: Munduko Lehen Gerratea. Kirikiñok, egunkariak eskaintzen zion halabeharreko plazatik, ohizkoa ez den ikuspegiaz astintzen du gerratea, ia eguneroko segimendua eginez, berriak eman eta iruzkinduz. Bereziki interesgarria suertatzen da Kirikiñok nabarmenagotzen dituen bi alderdi: gerran parte hartu zuten euskaldunak, eta alemanek hondoratu zituzten euskal itsasuntziak.